Το εμβόλιο Pfizer/BioNTech μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματικό έναντι της παραλλαγής Όμικρον σε σχέση με άλλα στελέχη του κορονοϊού, παρόλα αυτά παρέχει ένα βαθμό προστασίας, σύμφωνα με μια νέα εργαστηριακή νοτιοαφρικανική επιστημονική έρευνα που προσφέρει μια πρώιμη αν και ατελή ανάλυση για το πώς τα εμβόλια αντιμετωπίζουν το νέο στέλεχος.
Οι ερευνητές ανέφεραν "εκτεταμένη αλλά όχι πλήρη" μείωση των αντισωμάτων στην περίπτωση δύο δόσεων του εμβολίου, αλλά η προοπτική προστασίας φαίνεται καλύτερη μετά την τρίτη δόση. Επίσης, τα νέα προκαταρκτικά στοιχεία δείχνουν όχι ότι το εμβόλιο δεν είναι ικανό να προστατεύσει από βαριά νόσο και θάνατο, απλώς ότι οι διπλά εμβολιασμένοι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να μολυνθούν από την Όμικρον από ό,τι με τη Δέλτα. Οι επιστήμονες χαρακτήρισαν τα ευρήματα κάπως ανησυχητικά, αλλά όχι αιτία πανικού.
Οι επιστήμονες του Αφρικανικού Ινστιτούτου Ερευνών Υγείας, σύμφωνα με τους "Φαϊνάνσιαλ Τάιμς", τους "Τάιμς της Νέας Υόρκης" και το πρακτορείο Ρόιτερς, πήραν δείγματα πλάσματος αίματος από 12 άτομα που είχαν κάνει δύο δόσεις του εμβολίου Pfizer/BioNTech και στη συνέχεια δοκίμασαν εργαστηριακά την ικανότητα του πλάσματος να εξουδετερώνει την Όμικρον. Το εργαστηριακό πείραμα (που ακόμη δεν έχει δημοσιευθεί σε επιστημονικό περιοδικό) βρήκε ότι η λοίμωξη με Όμικρον οδηγεί σε μεγάλη μείωση κατά 41 φορές των αντισωμάτων που μπλοκάρουν τον ιό σε σχέση με το αρχικό "κινεζικό" στέλεχος της Γουχάν.
Το εργαστήριο δεν έκανε το ίδιο πείραμα με ανθρώπους τριπλά εμβολιασμένους, επειδή στη νότια Αφρική οι ενισχυτικές δόσεις δεν είναι ακόμη διαθέσιμες
Επίσης η Όμικρον βρέθηκε να διαφεύγει των αντισωμάτων "πολύ περισσότερο" από ό,τι η παραλλαγή Βήτα που προηγουμένως ήταν κυρίαρχη στη Νότια Αφρική. Πάντως ο επικεφαλής ερευνητής καθηγητής ιολογίας 'Αλεξ Σίγκαλ ανέφερε ότι, παρά την "πολύ σημαντική μείωση" των αντισωμάτων, η Όμικρον δεν διαφεύγει τελείως από το εμβόλιο. «Μολονότι νομίζω πως θα υπάρξουν πολλές λοιμώξεις, δεν είμαι βέβαιος ότι αυτό πρόκειται να μεταφραστεί σε κατάρρευση του συστήματος υγείας. Εκτιμώ ότι η κατάσταση θα είναι υπό έλεγχο», όπως είπε.
Πιο θετική ήταν η διαπίστωση ότι όσοι άνθρωποι είχαν προηγουμένως μολυνθεί από Covid-19, πέραν του να έχουν πλήρως εμβολιαστεί, διατηρούσαν "σχετικά υψηλά επίπεδα" προστατευτικών αντισωμάτων. Αυτό, κατά τους ερευνητές, "πιθανώς παρέχει προστασία από σοβαρή νόσηση μετά από λοίμωξη με Όμικρον". Όπως είπε ο Σίγκαλ, "τα ευρήματα αυτά είναι καλύτερα του αναμενομένου. Όσα περισσότερα αντισώματα έχεις, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα ότι προστατεύεσαι από την Όμικρον".
Διευκρίνισε ότι το εργαστήριο του δεν έκανε το ίδιο πείραμα με πλάσμα αίματος από ανθρώπους τριπλά εμβολιασμένους, επειδή στη νότια Αφρική οι ενισχυτικές δόσεις δεν είναι ακόμη διαθέσιμες.
Ο επικεφαλής της γερμανικής BioNΤech Ουγκούρ Σαχίν, σχολιάζοντας τη νοτιοαφρικανική μελέτη, δήλωσε «θα ήμουν πιο αισιόδοξος» και πρόσθεσε ότι η εταιρεία πρόκειται να δημοσιοποιήσει τα δικά της ευρήματα μέσα στην εβδομάδα.
Τι λένε οι επιστήμονες ανά τον κόσμο
Ο διευθυντής του αμερικανικού Ινστιτούτου Ερευνών Scripps Έρικ Τόπολ εκτίμησε ότι τα νιοτιοαφρικανικά ευρήματα σημαίνουν ότι πιθανώς οι κατασκευαστές εμβολίων θα πρέπει να αναπτύξουν μια νέα σειρά εμβολίων ειδικά κατά της Όμικρον. Ο καθηγητής ανοσολογίας Ντάνι Όλτμαν του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου ανέφερε ότι η νοτιοαφρικανική μελέτη εγείρει ελπίδες πως «οι άνθρωποι που κάνουν ενισχυτική δόση τυπικά θα είναι ασφαλείς». Όπως είπε εφόσον βρίσκονταν «σε ασφαλή ζώνη» όσοι είχαν τόσο εμβολιαστεί με δύο δόσεις όσο και αρρωστήσει από κορονοϊό, αυτό είναι ανάλογο με το να έχει κάνει κάποιος τρεις δόσεις.
Από την άλλη, σύμφωνα με τον ανοσολόγο Τζέικομπ Γκλάνβιλ της αμερικανικής εταιρείας Centivax, η νοτιοαφρικανική μελέτη δείχνει ότι οι περισσότεροι διπλά εμβολιασμένοι θα είναι λίγο-πολύ ευάλωτοι σε λοίμωξη Όμικρον, αν και η κυτταρική ανοσία θα επιτρέψει σε αυτούς «να διατηρήσουν την προστασία τους έναντι βαριάς νόσου Covid-19».
Μια ξεχωριστή μελέτη του ιατρικού Ινστιτούτου Καρολίνσκα του Πανεπιστημίου της Στοκόλχμης δείχνει μεγάλες αποκλίσεις στην απώλεια ανοσιακής προστασίας έναντι της Όμικρον, με μερικά δείγματα ορισμένων εμβολιασμένων ανθρώπων να μην εμφανίζουν σχεδόν καμία απώλεια έναντι της νέας παραλλαγής και άλλα να δείχνουν πολύ μεγαλύτερη απώλεια. Πάντως η μέση απώλεια όσον αφορά την ικανότητα εξουδετέρωσης του ιού κρίθηκε «χαμηλότερη από αυτή που φοβόμασταν», πράγμα που φαίνεται να καθιστά την Όμικρον χειρότερη από τη Δέλτα, «αλλά όχι τόσο ακραία όσο αναμενόταν», σύμφωνα με τον ερευνητή Μπεν Μάρελ.
