Νέα έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) αποκαλύπτει ότι η Ελλάδα αναδεικνύεται ως μία από τις χώρες που σημειώνουν σημαντική πρόοδο στη λεγόμενη «υγιή γήρανση» του πληθυσμού.
Ειδικότερα, στο πλαίσιο παγκόσμιας ανάλυσης για τις οικονομικές επιπτώσεις της γήρανσης, η Ελλάδα μελετήθηκε από το ΔΝΤ μαζί με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι στην χώρα μας όχι μόνο ζουν περισσότερο, αλλά είναι και σε καλύτερη φυσική και ψυχική κατάσταση.
Η έρευνα εστιάζει σε άτομα ηλικίας 50 έως 90 ετών και περιλαμβάνει δεδομένα που καλύπτουν πάνω από δύο δεκαετίες, από το 2000 έως το 2022. Τα στοιχεία για την Ελλάδα προέρχονται από την ευρωπαϊκή έρευνα SHARE, η οποία εξετάζει:
- ζητήματα υγείας,
- κοινωνικής κατάστασης και απασχόλησης σε ηλικιωμένους πολίτες.
Στην περίπτωση της χώρας μας, παρατηρείται σταθερή βελτίωση σε σημαντικούς δείκτες υγείας, όπως:
- η δύναμη στα χέρια,
- η πνευμονική λειτουργία,
- η μνήμη,
- η προσανατολιστική ικανότητα
- και η λεκτική ευχέρεια.
- Την ίδια στιγμή, φαίνεται πως οι ηλικιωμένοι αξιολογούν τη γενική τους υγεία και ψυχολογική ευεξία καλύτερα από ό,τι στο παρελθόν.
Η έρευνα σημειώνει πως αυτές οι αλλαγές συνδέονται άμεσα με την αύξηση της συμμετοχής των μεγαλύτερων σε ηλικία ανθρώπων στην αγορά εργασίας.
Όσο καλύτερη είναι η υγεία τους, τόσο πιο πιθανό είναι να συνεχίσουν να εργάζονται και να καθυστερούν τη συνταξιοδότηση.
Τα στοιχεία της έρευνας
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, καλύτερη υγεία σημαίνει και υψηλότερα εισοδήματα για τους ηλικιωμένους, αλλά και μεγαλύτερη παραγωγικότητα, κάτι που ωφελεί συνολικά την οικονομία της χώρας.
Η Ελλάδα συμπεριλήφθηκε επίσης σε μοντέλο του ΔΝΤ που εξετάζει πώς θα εξελιχθούν οι οικονομίες μέχρι το 2100.
Σε αυτό το μοντέλο λαμβάνονται υπόψη όχι μόνο τα δημογραφικά στοιχεία, αλλά και οι προβλέψεις για τη βελτίωση της υγείας των ηλικιωμένων. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι, αν οι θετικές τάσεις συνεχιστούν, η παραγωγικότητα των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων στην Ελλάδα θα αυξηθεί σημαντικά τις επόμενες δεκαετίες. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι μέχρι το 2100 η προσφορά εργασίας από ηλικιωμένους θα ενισχυθεί κατά 36%, κυρίως χάρη στη βελτίωση των γνωστικών τους ικανοτήτων.
Ωστόσο, η έκθεση επισημαίνει και τις δημογραφικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα. Η Ελλάδα έχει από τους χαμηλότερους δείκτες γεννήσεων στην Ευρώπη. Το ποσοστό γονιμότητας, δηλαδή ο αριθμός γεννήσεων ανά γυναίκα, προβλέπεται να παραμείνει χαμηλό: 1,3 το 2025, 1,4 το 2050 και 1,5 το 2075. Αυτό σημαίνει πως ο πληθυσμός θα συνεχίσει να γερνά και η αναλογία ηλικιωμένων προς τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό θα αυξάνεται.
Τέλος, το ΔΝΤ τονίζει ότι, σε χώρες όπως η Ελλάδα, είναι απαραίτητο να υπάρξουν πολιτικές που θα ενισχύσουν περαιτέρω την υγεία και την ενεργό συμμετοχή των ηλικιωμένων στην κοινωνία και την εργασία. Παράλληλα, προτείνεται σταδιακή αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων και να αντιμετωπιστούν οι δημοσιονομικές πιέσεις που προκαλεί η γήρανση του πληθυσμού.
