Περισσότερο από το 90% των κατοίκων της Κούβας έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον την πρώτη δόση του εμβολίου κατά του κορονοϊού που έχει αναπτύξει, ενώ το 83% του πληθυσμού της έχει ολοκληρώσει τον εμβολιασμό του. Αυτό καθιστά την Κούβα τη δεύτερη χώρα, μετά τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που σπάει το εμβολιαστικό ρεκόρ σε κράτη με πληθυσμό πάνω από ένα εκατομμύριο.
Να σημειωθεί ότι η Κούβα διαθέρει πάνω από 100.000. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό στην ιστορία της χώρας και ένα από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως, με το ποσοστό να αντιστοιχεί σε 9 γιατρούς ανά 1.000 κατοίκους.
Ο Τζον Κερκ, επίτιμος καθηγητής Λατινοαμερικανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Dalhousie του Καναδά, εξηγεί στο Guardian ότι η Κούβα είναι ένα παράδειγμα μαγικού ρεαλισμού.
«Η ιδέα ότι η Κούβα, μια χώρα με πληθυσμό μόλις 11 εκατομμυρίων και μικρή οικονομία θα μπορούσε να αποτελέσει μια μεγάλη δύναμη στον τομέα της βιοτεχνολογίας μπορεί να είναι απολύτως παράλογη για έναν εργαζόμενο της Pfizer, όμως για την ίδια την Κούβα ανήκει στη σφαίρα του πιθανού».
Στην αρχή της πανδημίας, τον Μάρτιο του 2020, η Κούβα κλονιζόταν οικονομικά από τα χαμένα έσοδα του τουρισμού και της επιβολής νέων, βαριών κυρώσεων από τις ΗΠΑ. Αυτό δεν αποθάρρυνε τις έρευνες των επιστημόνων της χώρας. Έτσι την περασμένη άνοιξη, η Κούβα έγινε η μικρότερη χώρα του κόσμου που κατάφερε να αναπτύξει επιτυχώς τα δικά της εμβόλια για την καταπολέμηση του κορονοϊού.
Με αυτόν τον τρόπο, το σύστημα δημόσιας υγείας της, που είναι ένα από τα πιο καλά οργανωμένα και στελεχωμένα στον κόσμο, παρά τις ελλείψεις του, προχώρησε σε μια σειρά μαζικών εμβολιασμών που περιλαμβάνει ακόμη και τα μικρά παιδιά. Ο εμβολιασμός δεν έχει καταστεί υποχρεωτικός για κανέναν.
Και τα δύο κουβανέζικα εμβόλια, σύμφωνα με κλινικές δοκιμές, έχουν αποτελεσματικότητα έως και 90%. Η επιτυχία των εμβολιασμών έχει καταφέρει να περιορίσει σε χαμηλά επίπεδα τα κρούσματα στη νησιωτική χώρα, που πέρσι το καλοκαίρι ήταν από τα υψηλότερα μεταξύ των κρατών στο δυτικό ημισφαίριο.
Να θυμίσουμε ότι μέχρι πέρσι τον Αύγουστο έχαναν τη ζωή του από κορονοϊό εκατοντάδες κάθε εβδομάδα στη χώρα. Την εβδομάδα που μας πέρασε, ωστόσο, σημειώθηκαν μόλις 3 θάνατοι από τη νόσο.
Η ελλείψεις του ιατρικού συστήματος της Κούβας
Η επιτυχία με την οποία διαχειρίστηκε το πρόγραμμα των εμβολιασμών η Κούβα, πραγματοποιήθηκε υπό αντίξοες συνθήκες, αφού σε ορισμένες περιοχές του νησιού το ιατρικό σύστημα είναι παραπάνω από ελλιπές.
Καθώς οι εισροές νομίσματος περιορίστηκαν στο μισό στη διάρκεια των δυο τελευταίων ετών, τα αντιβιοτικά είναι πλέον τόσο δυσεύρετα, ώστε 20 χάπια αμοξυκιλλίνης να πωλούνται έναντι του βασικού μισθού στη μαύρη αγορά. Με τον γύψο να βρίσκεται σε τρομερή έλλειψη, οι γιατροί σε ορισμένες επαρχίες αναγκάζονται να δένουν τα σπασμένα οστά των ασθενών με χαρτόνι.
«Από την επανάσταση του 1959, οι Κουβανοί έχουν προχωρήσει πολλές φορές σε τέτοιου είδους φιλόδοξες εκστρατείες, που αν και μοιάζουν καταδικασμένες, συχνά επιτυγχάνουν», λέει στον Guardian ο Γκρέγκορι Μπινιόφσκι, δικηγόρος με έδρα την Αβάνα.
Τα θαύματα της Κούβας
«Ως χώρα υπάρχει η τάση να τα πηγαίνουν πολύ καλά με τα μεγάλα σχέδια και πολύ άσχημα με τα μικρά, καθημερινά πράγματα. Ο στόχος του εξηλεκτρισμού της χώρας μέσα σε λιγότερο από μια δεκαετία, η εξάλειψη του αναλφαβητισμού σε 2,5 χρόνια και η διεθνοποίηση της ιατρικής – όλα τους ήταν τρελά σχέδια. Όμως τα κατάφεραν» υποστηρίζει ο Χαλ Κλέπακ, επίτιμος καθηγητής ιστορίας και στρατηγικής στο Βασιλικό Στρατιωτικό Κολέγιο του Καναδά.
Για παράδειγμα, ενώ σήμερα, η Κούβα αποστέλλει δεκάδες χιλιάδες γιατρούς και νοσηλευτές ως ανθρωπιστική βοήθεια σε όλο τον κόσμο – όμως δεν καταφέρνει, σύμφωνα με τον Guardian, να παράγει αρκετές πατάτες για τον πληθυσμό της.
Όμικρον και το μέλλον των εμβολιασμών
Μετά από εβδομάδες που τα ημερήσια κρούσματα δεν έφταναν τα 100, τώρα έχουν αρχίσει και πάλι να αυξάνονται εξαιτίας της μεταδοτικότητας της μετάλλαξης Όμικρον. Οι Κουβανοί επιστήμονες δεν έχουν δημοσιεύσει, μέχρι στιγμής, στοιχεία για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων τους στην καταπολέμηση της νέας παραλλαγής, όμως έχουν ξεκινήσει να εργάζονται για την επικαιροποίηση τους, ώστε να αντιμετωπίζουν και το νέο στέλεχος.
Ταυτόχρονα, το υπουργείο δημόσιας υγείας της Κούβας έχει επιταχύνει την εκστρατεία του για τη χορήγηση αναμνηστικών δόσεων, και σκοπεύει να χορηγήσει άλλη μια δόση σχεδόν σε ολόκληρο τον πληθυσμό εντός του μήνα.
