Τρεις είναι οι βασικοί λόγοι που οδηγούν την κυβέρνηση σε αυτή την απόφαση, η οποία μπορεί να κρύβει και κ΄ποιες πολιτικές παγίδες καθώς το σκηνικό στην ευρωπαϊκή οικονομία παραμένει ρευστό.
Ο πρώτος λόγος σχετίζεται με τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας για την παρακολούθηση του τηλεφώνου του προέδρου του ΠΑΣΟΚ- Κινήματος Αλλαγής, Νίκου Ανδρουλάκη.
Η Νέα Δημοκρατία δεν θέλει να φανεί πως σέρνεται στις κάλπες υπό το βάρος των όσων αποκαλύφθηκαν για τις παρακολουθήσεις αλλά ούτε και να περάσει η εικόνα πως επιχειρεί τη συγκάλυψη της υπόθεσης. Στόχος είναι να προχωρήσουν κανονικά οι εργασίες της εξεταστικής επιτροπής για το θέμα, με τη σχετική πρόταση του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ να συζητείται αύριο στην Ολομέλεια (αρκούν 120 ψήφοι για να περάσει).
Ο δεύτερος λόγος έχει σχέση με το αφήγημα που προτάσσει η κυβέρνηση για να κερδίσει το κεντρώο ακροατήριο. Η Νέα Δημοκρατία σκοπεύει να φτάσει στις κάλπες με το σύνθημα «σταθερότητα ή περιπέτειες». Επομένως μία πρόωρη εκλογική αναμέτρηση τη στιγμή που η χώρα αντιμετωπίζει πολλαπλά ανοιχτά μέτωπα - τουρκική προκλητικότητα, ενεργειακό, ακρίβεια- θα οδηγούσε στην ανατροπή αυτού του αφηγήματος.
Ο τρίτος λόγος που οι κάλπες θα στηθούν στο τέλος της τετραετίας έχει σχέση με την οικονομία. Στην κυβέρνηση εκτιμούν πως με τα μέτρα που θα μπουν σε εφαρμογή θα περιοριστούν (ωστόσο είναι δεδομένο πως δεν θα εξαλειφθούν) οι επιπτώσεις του κύματος ανατιμήσεων.
Ανακοινώσεις από Μητσοτάκη στη ΔΕΘ για τα μέτρα
Στο γαλάζιο στρατόπεδο αναγνωρίζουν πως οι πολίτες ενδιαφέρονται πρωτίστως για τον οικογενειακό τους προϋπολογισμό και στο πλαίσιο αυτό αναζητούνται εναγωνίως μέτρα στήριξης. Οι σχετικές ανακοινώσεις θα γίνουν από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη ΔΕΘ και είναι δεδομένο πως το βάρος πέφτει στην απορρόφηση των ενεργειακών κραδασμών.
Η καλή πορεία του τουρισμού και τα αυξημένα φορολογικά έσοδα έδωσαν μία δημοσιονομική «ανάσα», ωστόσο το ράλι δίχως τέλος στις τιμές του φυσικού αερίου εκτινάσσει το κόστος των μέτρων στήριξης. Όσο συνεχίζεται αυτή η κατάσταση όλο και θα στενεύουν τα περιθώρια για άλλα μέτρα (πλην των ενεργειακών), γεγονός που περιορίζει τα περιθώρια ελιγμών στην κυβέρνηση.
Τα μέτρα που έχουν «κλειδώσει»
Για το 2023 δύο μέτρα με δημοσιονομικό κόστος είναι κλειδωμένα : το ξεπάγωμα των συντάξεων (με αυξήσεις κοντά στο 6.5%) και η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης (αφορά εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ). Από εκεί και πέρα θα υπάρξουν και κάποια πρόσθετα μέτρα που ωστόσο δεν θα ανατρέπουν τις δημοσιονομικές ισορροπίες. Σε αυτά περιλαμβάνονται η αύξηση του κατώτατου μισθού (το κόστος καλύπτεται από τις επιχειρήσεις) και ένα μεγάλο στεγαστικό πρόγραμμα με έμφαση στους νέους (υπάρχουν ήδη κονδύλια από τον τ. ΟΕΚ).
Η απόφαση πάντως της κυβέρνησης να μην κάνει εκλογές πριν την αναμενόμενη ενεργειακή βαρυχειμωνιά είναι δεδομένο πως έχει ρίσκο. Δεν είναι εύκολο να γίνουν προβλέψεις για τις ευρωπαϊκές εξελίξεις στην ενέργεια και επομένως ο σχεδιασμός των μέτρων στήριξης μπορεί ανά πάσα στιγμή να τιναχθεί στον αέρα.
Ουσιαστικά τα νερά είναι αχαρτογράφητα και μπορεί να κρύβουν «υφάλους» που δεν μπορούν να υπολογιστούν. Η θέση πάντως που θα συνεχίσει να προτάσσει η Νέα Δημοκρατία είναι πως πρόκειται για μία εξωγενή κρίση, ωστόσο μένει να φανεί αν αρκεί αυτό το επιχείρημα στα νοικοκυριά που δοκιμάζονται από τις ανατιμήσεις.
Η «ανάγνωση» των δημοσκοπήσεων
Διπλή είναι η ανάγνωση που γίνεται στις δημοσκοπήσεις στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Κυβερνητικά στελέχη σχολιάζουν πως οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν μικρή φθορά στα ποσοστά της κυβέρνησης και οριακά κέρδη για τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ. Και κάνουν λόγο για καθαρή υπεροχή της Νέας Δημοκρατίας, εκτιμώντας πως η κρίσιμη μάχη στις επόμενες εκλογές θα είναι στο πεδίο της οικονομίας.
Ωστόσο οι δημοσκοπήσεις αποτελούν αφορμή και για προβληματισμό. Υπενθυμίζεται πως οι επόμενες κάλπες θα γίνουν με την απλή αναλογική και αν δεν προκύψει κυβέρνηση θα ακολουθήσει μια ακόμα αναμέτρηση όπου ο πήχης της αυτοδυναμίας μπαίνει στο 37,5% με 38%.
Με τις μετρήσεις να δείχνουν πως η Νέα Δημοκρατία δεν πιάνει τα συγκεκριμένα ποσοστά το ερώτημα είναι τι θα γίνει στη συνέχεια. Οι σχέσεις με το ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής έχουν διαρραγεί μετά τις αποκαλύψεις για την παρακολούθηση του τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη και είναι δύσκολο να γίνουν προβλέψεις για το τοπίο που θα διαμορφωθεί την επόμενη των εκλογών ημέρα.
