Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έχει προωθήσει έξι νέες πρωτοβουλίες για τη βελτίωση του εξωδικαστικού μηχανισμού, με στόχο την περαιτέρω μείωση του ιδιωτικού χρέους, σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου για την Ενίσχυση της Κεφαλαιαγοράς, που τίθεται σε δημόσια διαβούλευση
Μεταξύ των νέων ρυθμίσεων περιλαμβάνονται: ο διπλασιασμός του ορίου ένταξης στον υποχρεωτικό εξωδικαστικό μηχανισμό, ώστε να μπορούν να εντάσσονται περισσότεροι οφειλέτες, προκειμένου να καλύπτεται και η μεσαία τάξη, η ενίσχυση της προστασίας του οφειλέτη έναντι του κινδύνου πλειστηριασμού της ακίνητης περιουσίας του, καθώς και μέτρα για την επιτάχυνση της μείωσης του ιδιωτικού χρέους.
Οι νομοθετικές πρωτοβουλίες
Οι σημαντικότερες νομοθετικές πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί πρόσφατα (νόμοι 5072/2023 και 5113/2024) και πρέπει να γνωρίζουν οι ενδιαφερόμενοι είναι οι εξής:
- Διπλασιασμός των ορίων, εισοδηματικών και περιουσιακών, προκειμένου να χαρακτηριστεί ένας οφειλέτης επιλέξιμος στο πλαίσιο της υποχρεωτικής αποδοχής του εξωδικαστικού μηχανισμού από τους πιστωτές. Προϋπόθεση είναι ο οφειλέτης να έχει ανώτατο όριο ήδη μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών οφειλών ( σε τράπεζες ή servicers) τις 300.000 ευρώ.
- Υποχρέωση του πιστωτή να έχει καταθέσει τουλάχιστον 3 μήνες προ της διενέργειας πλειστηριασμού έγγραφη πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη, με κάθε πρόσφορο τρόπο (συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας) για την οφειλή για την οποία επισπεύδει τον πλειστηριασμό. Η υποχρέωση δεν υφίσταται εάν ο οφειλέτης δεν έχει εγγραφεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα ενημέρωσης του πιστωτή, παρέχοντας κατ’ ελάχιστον διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και τηλέφωνο επικοινωνίας.
- Απαλλαγή οφειλέτη για τον οποίο δεν ανοίγει πτωχευτική διαδικασία αλλά καταχωρείται στο Μητρώο Φερεγγυότητας. Με νέα ρύθμιση, προστίθεται η δυνατότητα στον εισηγητή δικαστή, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη, να εκδίδει πράξη με την οποία διαπιστώνει την επέλευση της απαλλαγής του οφειλέτη από τις οφειλές του.
- Κατάργηση της αποκλειστικής προθεσμίας των 60 ημερών, εντός της οποίας ο ευάλωτος οφειλέτης καλείται να υποβάλει αίτηση για ένταξή του στο Πρόγραμμα Συνεισφοράς του Δημοσίου. Παράλληλα, το Ενδιάμεσο πρόγραμμα επεκτείνεται για 4 μήνες προκειμένου να ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες ενέργειες για τη σύσταση και λειτουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης.
- Επέκταση και στην περίπτωση που ο οφειλέτης επιλέξει να ρυθμίσει τις οφειλές του μέσω της διαδικασίας εξυγίανσης, της δυνατότητας ρύθμισης δανείων που έχουν εγγύηση Ελληνικού Δημοσίου με δυνατότητες διαγραφών και επέκτασης του χρόνου αποπληρωμής. Στόχος είναι να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις που έχουν συνήθως μεγαλύτερες οφειλές να ρυθμίσουν και τα δάνεια με εγγύηση ελληνικού δημοσίου, χωρίς να διακινδυνεύεται η παρασχεθείσα εγγύηση.
- Δημιουργία μόνιμου μηχανισμού αποζημίωσης ζημιωθέντων της «ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ» – Επίλυση ζητημάτων αποζημιώσεων σε δικαιούχους απαιτήσεων από ασφάλειες ζωής. Προκειμένου να επιλυθεί κατά μόνιμο τρόπο η καταβολή αποζημίωσης από το Εγγυητικό Κεφάλαιο Ιδιωτικής Ασφάλισης Ζωής (ΕΚΙΑΖ) σε δικαιούχους απαιτήσεων από ασφάλιση ζωής παρέχεται η δυνατότητα στο ΕΚΙΑΖ να καταβάλει πρόσθετα ποσά στους ασφαλισμένους ως προκαταβολή. Τα πρόσθετα ποσά θα λαμβάνουν υπόψιν τις οικονομικές δυνατότητες του ΕΚΙΑΖ, καθώς δεν θα δύναται να ξεπερνούν το 25% των διαθεσίμων του. Στόχος είναι η ταχύτερη αποζημίωση των ζημιωθέντων από την «ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ», καθώς θα παρέχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα ένα εύλογο ποσό.
Τα νέα όρια
Τα νέα όρια ορίζονται ως εξής:
Α) Όρια Εισοδήματος:
| Σύνθεση νοικοκυριού | Όρια με το ισχύον καθεστώς ευαλωτότητας | Νέο όριο |
| Μονοπρόσωπο νοικοκυριό | 7.000 ευρώ | 14.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη | 10.500 ευρώ | 21.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος | 14.000 ευρώ | 28.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη | 17.500 ευρώ | 35.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω | 21.000 ευρώ | 42.000 ευρώ |
Β) Όρια Περιουσίας:
| Σύνθεση νοικοκυριού | Όρια με το ισχύον καθεστώς ευαλωτότητας | Νέο όριο |
| Μονοπρόσωπο νοικοκυριό | 120.000 ευρώ | 240.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη | 135.000 ευρώ | 270.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος | 150.000 ευρώ | 300.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη | 165.000 ευρώ | 330.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω | 180.000 ευρώ | 360.000 ευρώ |
Γ) Όρια καταθέσεων:
| Σύνθεση νοικοκυριού | Όρια με το ισχύον καθεστώς ευαλωτότητας | Νέο όριο |
| Μονοπρόσωπο νοικοκυριό | 7.000 ευρώ | 14.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη | 10.500 ευρώ | 21.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος | 14.000 ευρώ | 28.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη | 17.500 ευρώ | 35.000 ευρώ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω | 21.000 ευρώ | 42.000 ευρώ |
