Στην «αρένα» της Ολομέλειας της Βουλής μεταφέρεται από σήμερα η συζήτηση του προϋπολογισμού 2024, η οποία θα διαρκέσει μέχρι την Κυριακή 17 Δεκεμβρίου. Το ενδιαφέρον θα εστιαστεί κυρίως στις τοποθετήσεις του πρωθυπουργού, των πολιτικών αρχηγών και στην τοποθέτηση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη.
Με τη δημογραφική σκιά και την ακρίβεια να επικρέμονται, ως μεγάλη απειλή πάνω από τη χώρα, το σχέδιο της Βουλής, που ήδη έχει περάσει από επεξεργασία από την αρμόδια Επιτροπή, προβλέπει για το 2024, νέες παροχές ύψους 2,7 δισεκατομμυρίων ευρώ, μόνιμες αυξήσεις μισθών στους δημοσίους υπαλλήλους για πρώτη φορά μετά από 13 χρόνια, αλλά και αύξηση φόρων κατά 1,6 δισ. ευρώ, +3,4% σε σχέση με φέτος, κύρια, όπως αναφέρει το οικονομικό επιτελείο από την αύξηση του ΑΕΠ και των εισοδημάτων.
Η όλη συζήτηση, βέβαια, εξελίσσεται παράλληλα με τη Σύνοδο Κορυφής, όπου «παίζεται» το «πόκερ» για τη διαμόρφωση των νέων δημοσιονομικών κανόνων, που θα αποτυπωθούν στο σύμφωνο Σταθερότητας και θα καθορίσουν την δημοσιονομική πορεία κάθε κράτους μέλους τα επόμενα χρόνια.
Δείτε επίσης: Προϋπολογισμός: «Ξεπαγώνουν» οι τριετίες στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα
Ο πρώτος που συντάχθηκε μετά από 13 χρόνια με ανακτημένη επενδυτική βαθμίδα
Ο προϋπολογισμός του 2024 είναι ο πρώτος που συντάχθηκε μετά από 13 χρόνια με την ελληνική οικονομία να έχει ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα. Προβλέπει:
- διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης στο 2,5% για φέτος και 2,9% το 2024. Σε ονομαστικούς όρους το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί στα 233,8 δισ. ευρώ.
- Καθοριστική στην αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να είναι η ενίσχυση των επενδύσεων οι οποίες εκτιμάται ότι το 2024 θα αυξηθούν με ρυθμό 15,1%. Ως απόρροια, το πραγματικό επενδυτικό κενό μεταξύ Ελλάδας και Ευρωζώνης προβλέπεται να μειωθεί το 2024 σε 5%, το χαμηλότερο ποσοστό για όλη την περίοδο από το 2010.
- Οι ανοδικές πληθωριστικές πιέσεις αναμένεται να εξομαλυνθούν περαιτέρω κατά τη διάρκεια του 2024, με τον πληθωρισμό να υποχωρεί στο 2,6% από 3,9% φέτος.
- Τα δημόσιο χρέος θα αποκλιμακωθεί στο 152,2% του ΑΕΠ στο τέλος του 2024 από 160,5% του ΑΕΠ το 2023.
Η συνεχιζόμενη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, σύμφωνα με τη Ναυτεμπορική, αναμένεται να διαμορφώσει την ανεργία στο χαμηλότερο ποσοστό επί του εργατικού δυναμικού από το 2009, σε 10,6% και σε 9,3% βάσει των εθνικών λογαριασμών.
Βάσει των αναθεωρημένων στοιχείων εθνικών λογαριασμών για το 2022, τα 4,9 εκατομμύρια απασχολούμενων που προβλέπονται κατά μέσο όρο για το 2024, αντιστοιχούν σε ιστορικό υψηλό για όλη την περίοδο διαθέσιμων στοιχείων από το 1995, αντανακλώντας αντίστοιχη εικόνα για τους μισθωτούς (με αύξηση του αριθμού των τελευταίων κατά 1,0% το 2024 σε ετήσια βάση).
Ο αριθμός των ανέργων αναμένεται να μειωθεί σε επίπεδα προ της οικονομικής προσαρμογής, παρά το εκτιμώμενο ιστορικά υψηλό ποσοστό συμμετοχής του πληθυσμού ηλικίας 15 – 64 ετών στο εργατικό δυναμικό (82,5%).
Στον προϋπολογισμό του 2024 προβλέπονται παροχές ύψους 1,6 δισ. ευρώ μέσω αυξήσεων σε μισθούς, συντάξεις, επιδόματα και φορολογικές ελαφρύνσεις ύψους 2,137 δισ. ευρώ με το μεγαλύτερο μερίδιο να απορροφούν οι αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων από 1-1-2024 που κυμαίνονται κατά μέσον 6,5% και κοστίζουν στα κρατικά ταμεία 906 εκατ. ευρώ. Πέραν των δημοσίων υπαλλήλων αυξήσεις 3% στις αποδοχές τους θα έχουν οι συνταξιούχοι, οι οικογένειες με παιδιά λόγω της αύξησης του αφορολόγητου ορίου κατά 1.000 ευρώ και τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Από τον Ιανουάριο προβλέπονται επίσης:
- Θεσμοθέτηση του youth pass ύψους 150 ευρώ για την πραγματοποίηση αγορών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών, στο πλαίσιο της οικονομικής ενίσχυσης περίπου 200.000 νέων ηλικίας 18 και 19 ετών (συνολικό δημοσιονομικό κόστος 31 εκατ. ευρώ για καθένα από τα έτη 2023 και 2024),
- παροχή έκτακτης ενίσχυσης από 100 έως 200 ευρώ τον Δεκέμβριο 2023, με δημοσιονομικό κόστος 107 εκατ. ευρώ, για την οικονομική στήριξη περίπου 750.000 συνταξιούχων με συντάξεις έως 1.600 ευρώ που έχουν προσωπική διαφορά άνω των 10 ευρώ,
- μονιμοποίηση της πλήρους απαλλαγής περίπου 200.000 πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη (δημοσιονομικό κόστος 38 εκατ. ευρώ κατ’ έτος),
- αύξηση κατά 8% από τον Δεκέμβριο 2023 του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος για την εισοδηματική ενίσχυση περίπου 225.000 ευάλωτων νοικοκυριών (δημοσιονομικό κόστος 4 εκατ. ευρώ για το 2023 και 43 εκατ. ευρώ για το 2024),
- επέκταση του επιδόματος μητρότητας από το 2024 στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες στους εννέα μήνες, για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας και τη στήριξη της οικογένειας, σε συνέχεια και της ήδη θεσμοθετημένης αύξησης σε εννέα μήνες για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα (δημοσιονομικό κόστος 40 εκατ. ευρώ για το 2024),
- διπλασιασμός του προγράμματος «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ» με επιπλέον 375 εκατ. ευρώ
- αναδρομική αύξηση από την 1η Ιουλίου 2023 του πτητικού επιδόματος για τους πιλότους και τα πληρώματα των πυροσβεστικών αεροσκαφών, με δημοσιονομικό κόστος 700 χιλ. ευρώ ετησίως και
- οικονομική στήριξη κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2023 σε 2,3 εκατ. ευάλωτα νοικοκυριά, με δημοσιονομικό κόστος 352 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον εφαρμόζονται παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας και στο συνταξιοδοτικό σύστημα καθώς:
από τον Ιανουάριο 2024 αίρεται το πάγωμα των τριετιών στους μισθωτούς
καταργείται η μείωση 30% επί των συντάξεων για τους απασχολούμενους συνταξιούχους και αντικαθίσταται με εισφορά 10% επί των πρόσθετων αμοιβών που λαμβάνουν από την εργασία τους και
αυξάνονται εκ νέου από την 1η Ιανουαρίου 2024 οι συντάξεις κατά τον μέσο όρο της αύξησης του ΑΕΠ και του πληθωρισμού 2023, με υπολογιζόμενο κόστος 430 εκατ. ευρώ.
Φορολογικές παρεμβάσεις
Στον φορολογικό τομέα οι παρεμβάσεις αφορούν:
- στην αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ στους φορολογούμενους με ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα (δημοσιονομικό κόστος 135 εκατ. ευρώ για το 2024),
- στη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για κατοικίες που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές (δημοσιονομικό κόστος 26 εκατ. ευρώ για το 2024) και
- στην αναμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας της κεφαλαιαγοράς με σημαντικά επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα:
- μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων από 0,5% σε 0,2% (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 22 εκατ. ευρώ),
- μείωση κατά 50% του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 21 εκατ. ευρώ) και
- κατάργηση του φόρου τόκων ομολόγων σε κρατικά και επιχειρηματικά ομόλογα (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 7 εκατ. ευρώ).
