Την ώρα που η ανθρωπότητα είναι αντιμέτωπη με μια πρωτόγνωρη σειρά κρίσεων περίπου 150 ηγέτες αναμένεται να συγκεντρωθούν αυτή την εβδομάδα στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με τις χώρες να παραμένουν βαθιά διχασμένες αναφορικά με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Ο κόσμος μας πληγώνεται από τον πόλεμο, πλήττεται από το κλιματικό χάος, κηλιδώνεται από το μίσος, καλύπτεται από την ντροπή για τη φτώχεια και τις ανισότητες», κατήγγειλε λίγες μέρες νωρίτερα ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Όμως οι γεωστρατηγικοί διχασμοί «που δεν έχουν υπάρξει ποτέ τόσο μεγάλοι τουλάχιστον μετά τον Ψυχρό Πόλεμο (…) παραλύουν την παγκόσμια αντίδραση μπροστά σε αυτές τις δραματικές προκλήσεις», πρόσθεσε, ζητώντας από τις χώρες «να ενωθούν» για να βρουν λύσεις.
Ωστόσο λίγες είναι η ελπίδες για ενότητα, όπως απέδειξαν οι συζητήσεις για την εμφάνιση στη Γενική Συνέλευση μέσω μαγνητοσκοπημένου μηνύματος του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Εξαιτίας της πανδημίας covid-19 το 2020 και το 2021 κάποιες ομιλίες των ηγετών στη Γενική Συνέλευση έγιναν μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος. Φέτος ισχύουν και πάλι οι συνηθισμένοι κανόνες: για να έχουν το δικαίωμα να απευθυνθούν στη Γενική Συνέλευση, οι ηγέτες θα πρέπει να είναι παρόντες. Ωστόσο έπειτα από ειδική ψηφοφορία επετράπη στον Ζελένσκι να στείλει ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα.
Η Ρωσία αμέσως κατήγγειλε «την πολιτικοποίηση ενός διαδικαστικού θέματος».
Αν και θα ήταν «ο σταρ» της Γενικής Συνέλευσης στην περίπτωση που ταξίδευε στη Νέα Υόρκη, ακόμη και μέσω βίντεο η ομιλία του Ζελένσκι «θα τραβήξει χίλιες φορές περισσότερη προσοχή απ' ό,τι οι περισσότερες ομιλίες άλλων ηγετών που θα είναι παρόντες», σχολίασε ο Ρίτσαρντ Γκόουαν αναλυτής του International Crisis Group.
Ο ίδιος όμως προειδοποίησε ότι «πολλοί μη Δυτικοί πολιτικοί αξιωματούχοι κατηγορούν τη Δύση ότι επικεντρώνεται στην Ουκρανία».
«Χώρες ανησυχούν ότι την ώρα που επικεντρωνόμαστε στην Ουκρανία, δεν δίνουμε αρκετή προσοχή στις άλλες κρίσεις στον πλανήτη. Αυτό δεν συμβαίνει», διαβεβαίωσε η Αμερικανίδα πρεσβευτής στον ΟΗΕ Λίντα Τόμας- Γκρίνφιλντ.
«Ο κόσμος εξακολουθεί να γυρίζει»
«Ο κόσμος εξακολουθεί να γυρίζει. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε όσα συμβαίνουν στον υπόλοιπο κόσμο», σημείωσε, δίνοντας έμφαση στην επισιτιστική κρίση, ένα θέμα που θα απασχολήσει πολλές εκδηλώσεις.
Οι ΗΠΑ συνδιοργανώνουν μαζί με την ΕΕ και την Αφρικανική Ένωση μια διάσκεψη για τη διατροφική ασφάλεια στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ενώ θα υπάρξει και μία συνάντηση σε επίπεδο υπουργών για το παγκόσμιο σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση της covid-19, όπως και μια διάσκεψη για το Παγκόσμιο Ταμείο για την Καταπολέμηση του AIDS, της φυματίωσης και της ελονοσίας.
Εξάλλου οι αναπτυσσόμενες χώρες, που ευθύνονται λιγότερο για την υπερθέρμανση του πλανήτη αλλά συχνά είναι τα πρώτα θύματα των επιπτώσεών της, έχουν κουραστεί που η δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής συχνά βρίσκεται σε δεύτερο πλάνο.
«Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο», τόνισε ο πρεσβευτής της Αντίγκουα και Μπαρμπούντα Ουάλτον Ουέμπσον, πρόεδρος της Ένωσης Μικρών Νησιωτικών Κρατών (AOSIS), ο οποίος ελπίζει σε «δεσμεύσεις» χρηματοδότησης.
Δύο μήνες πριν τη διάσκεψη για το Κλίμα COP27 στην Αίγυπτο, ο Γκουτέρες δεν πρόκειται να χάσει την ευκαιρία να τονίσει τη σημασία της ανάληψης άμεσης δράσης στην ομιλία του για το άνοιγμα της Γενικής Συνέλευσης την Τρίτη και στη διάρκεια των κεκλεισμένων των θυρών στρογγυλών τραπεζιών για «ειλικρινείς συνομιλίες» με κάποιους ηγέτες.
Πριν την έναρξη των ομιλιών των ηγετών την Τρίτη, πρόκειται να πραγματοποιηθεί αύριο Δευτέρα σύνοδος για την εκπαίδευση, αλλά με την παρουσία λιγότερων ηγετών, οι οποίοι θα παραστούν στην κηδεία της βασίλισσας Ελισάβετ Β’ της Βρετανίας.
Αν και τη φετινή χρονιά επιστρέφουν στη Γενική Συνέλευση οι ηγέτες των περισσότερων χωρών του πλανήτη – με σημαντικές απουσίες αυτή του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του Κινέζου ομολόγου του Σι Τζινπίνγκ—παραμένουν σε ισχύ κάποιοι υγειονομικοί περιορισμοί: οι αντιπροσωπείες μείωσαν το μέγεθός τους, ενώ δόθηκε άδεια σε λιγότερα μέσα ενημέρωσης για να καλύψουν το γεγονός. Παράλληλα υποχρεωτική είναι η χρήση μάσκας.