Πάνω από τα δύο τρίτα των μελών της Γερουσίας των ΗΠΑ ενέκριναν χθες Τετάρτη την εισδοχή της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο NATO, τη σημαντικότερη διεύρυνση της τριανταμελούς στρατιωτικής συμμαχίας από τα χρόνια του 1990, εξέλιξη που ακολουθεί την ιστορική απόφαση των κυβερνήσεων των δύο χωρών να εγκαταλείψουν την ουδετερότητά τους εξαιτίας της στρατιωτικής εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία την 24η Φεβρουαρίου.
Το τελικό αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ήταν 95 ψήφοι υπέρ έναντι 1 κατά (Τζος Χόλι, Ρεπουμπλικάνος) και ενός «παρών» (Ραντ Πολ, Ρεπουμπλικάνος), με άλλα λόγια ξεπεράστηκε με άνεση η πλειοψηφία δύο τρίτων (67 ψήφοι) που απαιτείτο για να εγκριθούν τα πρωτόκολλα εισδοχής των δύο χωρών στον Οργανισμό του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού.
«Αυτή η ιστορική ψηφοφορία στέλνει σημαντικό μήνυμα για τη διαρκή και διακομματική δέσμευση των ΗΠΑ στο NATO, και τη βούληση να εξασφαλιστεί ότι η Συμμαχία μας είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του σήμερα και του αύριο», ανέφερε με ικανοποίηση ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στην ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες του.
Η κυβέρνησή του ήθελε διακαώς την έγκριση αυτή, ώστε να επιδειχθεί η ενότητα της στρατιωτικής συμμαχίας έναντι του επεκτατισμού της Ρωσίας, όπως έλεγε.
Στις ΗΠΑ τις διεθνείς συμφωνίες επικυρώνει η Γερουσία.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν προσπάθησε να χρησιμοποιήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία για να διχάσει τη Δύση. Αντ’ αυτού, η σημερινή ψηφοφορία δείχνει ότι η Συμμαχία είναι πιο δυνατή παρά ποτέ», είπε πριν αρχίσει η ψηφοφορία ο επικεφαλής της πλειοψηφίας των Δημοκρατικών, ο Τσακ Σούμερ.
Τα πρωτόκολλα εισδοχής των δύο σκανδιναβικών κρατών εγκρίθηκαν προχθές από τη γαλλική εθνοσυνέλευση και από την Ιταλία χθες. Συνυπολογιζομένων των ΗΠΑ, έχουν επικυρωθεί από 23 κράτη μέλη του NATO, σύμφωνα με την κοινοβουλευτική συνέλευσή του. Απαιτείται η έγκριση και των τριάντα κρατών μελών ώστε οι δύο χώρες να ενταχθούν στη συμμαχία και να ισχύει και για αυτές το Άρθρο 5.
Το Άρθρο 5 της ιδρυτικής σύμβασης
Το Άρθρο 5 της ιδρυτικής σύμβασης του NATO, που συγκροτήθηκε το 1949, στο ξεκίνημα του ψυχρού πολέμου, προβλέπει κοινή αντίδραση σε περίπτωση επίθεσης εναντίον οποιουδήποτε κράτους-μέλους.
Κατά τη διάρκεια του διαλόγου, οι γερουσιαστές απέρριψαν τροπολογία με σκοπό να διατηρηθεί το προνόμιο του Κογκρέσου να κηρύσσει πόλεμο σε περίπτωση ενεργοποίησης του Άρθρου 5.
Η εισδοχή της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο NATO δεν είναι πάντως ακόμη δεδομένη, καθώς η Τουρκία έχει απειλήσει να «παγώσει» τη διαδικασία κατηγορώντας τη Στοκχόλμη και το Όσλο ότι προστατεύουν μέλη του αυτονομιστικού ένοπλου κουρδικού κινήματος Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK) και άλλων οργανώσεων που χαρακτηρίζει τρομοκρατικές.
Η Άγκυρα, που εμποδίζει από τον Μάιο την εισδοχή τους, υπέγραψε μαζί τους τον Ιούνιο μνημόνιο κατανόησης που συνδέει την ένταξη με τον αγώνα εναντίον των κουρδικών αυτονομιστικών οργανώσεων στο έδαφός τους.
Όμως ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απείλησε ξανά στα τέλη Ιουλίου να εμποδίσει τη διαδικασία, κατηγορώντας ειδικά τη Σουηδία πως δεν κάνει «αυτό που της αναλογεί» στον αγώνα εναντίον της «τρομοκρατίας».
Η ένταξη των δύο κρατών στο NATO θα μετέβαλε δραστικά την αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη, με φόντο την ενίσχυση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στη Γηραιά Ήπειρο μετά τη ρωσική εισβολή στην ουκρανική επικράτεια.
