Ένα ν/σ για τον ΟΑΕΔ παρουσίασε την Πέμπτη ο κ. Υπουργός Εργασίας, ένα ν/σ για την αντιμετώπιση της ανεργίας, δηλαδή. Χρειάζονται νομοθετικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της ανεργίας; Αναμφισβήτητα ναι! Το ζήτημα είναι ποιος είναι ο σκοπός της νομοθέτησης και ποια η προσέγγιση στο τεράστιο αυτό θέμα.
Διαβάζοντας κανείς το ν/σ θα νομίζει ότι διαβάζει τον ποινικό κώδικα. Τιμωρητικός ο χαρακτήρας του και ποινολόγιο. Για ποιους; Μα για τους ανέργους …φυσικά! Ενδεικτικό της αντικοινωνικής κατεύθυνσης του ν/σ του Υπουργείου Εργασίας είναι το γεγονός πως ένας κρατικός φορέας αντιμετώπισης της ανεργίας, όπως κι αν αυτός ονομάζεται, έχει ένα μόνο άρθρο (άρθρο 19) για τις υποχρεώσεις του απέναντι στους ανέργους που, μάλιστα, αναμασάει τις ίδιες φτωχές παροχές. Αντιθέτως, για τις υποχρεώσεις των ανέργων και τις κυρώσεις εναντίον τους, ο νομοθέτης αφιερώνει τα τρία επόμενα άρθρα. Διαγράφει για δύο χρόνια από τα μητρώα του τους ανέργους που θα αρνηθούν την υπόδειξη για θέση εργασίας. Επίσης, αν ο άνεργος αρνηθεί τη συμμετοχή του σε πρόγραμμα κατάρτισης ή αν αποτύχει στις εξετάσεις πιστοποίησης, θα διαγράφεται για έξι μήνες. Όλοι γνωρίζουμε, εκτός ίσως από τον συντάκτη του ν/σ(!), πως η αγορά εργασίας είναι ζούγκλα, με τον εργαζόμενο να είναι πάντα το αδύναμο μέρος. Τις περισσότερες φορές οι άνεργοι γνωρίζουν καλύτερα από όλους την τοπική αγορά εργασίας και ακριβώς επειδή γνωρίζουν μπορεί να αρνηθούν. Γιατί γνωρίζουν πως, αν και η δουλεία έχει καταργηθεί, οι απλήρωτες υπερωρίες, η επιστροφή των δώρων στον εργοδότη, η εξουθένωση και ο υποβιβασμός, καλά κρατούν, στην υπάρχουσα ελληνική αγορά εργασίας. Δεν είναι, προφανώς και ευτυχώς, όλοι οι εργοδότες ίδιοι, αλλά, προφανώς και δυστυχώς, υπάρχουν αρκετοί, που ακονίζουν τα νύχια τους, περιμένοντας ένα ν/σ για την αντιμετώπιση της ανεργίας…. Σ’ αυτό το ν/σ, πάντως, που έρχεται, πρωταγωνιστούν οι κυρώσεις ενάντια στους ανέργους, ενώ θα έπρεπε να προτάσσεται η στήριξη των ανέργων. Για τη στήριξη των ανέργων δεν αλλάζει τίποτα. Οι άνεργοι φταίνε για την ανεργία!
Το ν/σ, αν ήταν στη σωστή κατεύθυνση, θα έπρεπε να διαθέσει όλα τα αποθεματικά του στη στήριξη των ανέργων. Υπενθυμίζουμε για μια ακόμα φορά ότι 10 δις οφείλονται στον ΟΑΕΔ από τον ΕΦΚΑ. Ο ΟΑΕΔ θα έπρεπε να υποδέχεται τον άνεργο με διάθεση να του προσφέρει ασφάλεια στην ανασφάλειά του. Αντί αυτού τον υποδέχεται με καχυποψία. Τον καθίζει στο σκαμνί και του απαγγέλει κατηγορίες αφερεγγυότητας. Τον θεωρεί εκ των προτέρων ύποπτο φυγοπονίας. Το δικαίωμά του στην εργασία, αυτό το συνταγματικά κατοχυρωμένο, αυτόματα γίνεται υποχρέωση, με τους όρους και τις προϋποθέσεις να τις βάζει πάντα η άλλη πλευρά και οι κυρώσεις να επιβάλλονται σε αυτόν, που δεν πρόσεξε και κατέστη άνεργος. Και για να γίνει το περιτύλιγμα πιο ελκυστικό και το κατηγορητήριο να γίνει πιστευτό στους ενόρκους, έπρεπε να αναδειχθούν οι πλούσιοι άνεργοι, αυτοί που είδαμε να «παίζουν» ως θέματα στα τελευταία δελτία ειδήσεων. Πλούσια κυρία με ετήσιο εισόδημα 250.000 ευρώ γραμμένη στα μητρώα ανέργων, να απολαμβάνει δωρεάν ΜΜΜ. Γιατί είναι σχεδόν βέβαιο ότι η κυρία αυτή, που … εκπροσωπεί τον μέσο άνεργο συμπολίτη μας, σηκώνεται κάθε πρωί και περιμένει στη στάση του λεωφορείου για να μπει τζάμπα μέσα. Γιατί είναι σχεδόν βέβαιο ότι το εκατομμύριο των ανέργων είναι στην πλειοψηφία του μεγαλοεισοδηματίες. Καθαρά αποπροσανατολιστική η προσπάθεια των κυβερνούντων, που αντί να εφαρμόσει υψηλούς εισοδηματικούς κόφτες, σκέφτηκε να τιμωρήσει οριζοντίως τους ανέργους. Με αφορισμούς και γενικότητες, όμως, κοινωνική πολιτική δεν φτιάχνεται. Επίσης ενώ η Κυβέρνηση κόπτεται δήθεν για έλεγχο κάθε είδους, την ίδια στιγμή καταργεί τη δυνατότητα οποιουδήποτε ελέγχου στα προγράμματα και τα επιδόματα του ΟΑΕΔ, αφού αφαιρεί από 1/1/2023 το ΛΑΕΚ, το λογαριασμό ο οποίος υποστήριζε τη διαδικασία ελέγχων.
Το ν/σ, αν ήταν στη σωστή κατεύθυνση, θα έπρεπε να αυξήσει το ποσό του επιδόματος ανεργίας. Είναι αδιανόητο ένας άνεργος ή μια οικογένεια ανέργων με ένα δικαιούχο επιδόματος, να μπορεί να ζήσει με 408 ευρώ τον μήνα.
Το ν/σ, αν ήταν στη σωστή κατεύθυνση, θα έπρεπε να διευρύνει το ποσοστό των δικαιούχων του επιδόματος ανεργίας. Ναι, επίδομα ανεργίας για όλους τους ανέργους. Ο ΟΑΕΔ, όμως, παραμένει μια φτωχή υπηρεσία, που το ποσοστό των δικαιούχων επιδόματος ανεργίας κυμαίνεται από 10% μέχρι 20% των εγγεγραμμένων ανέργων.
Το ν/σ, αν ήταν στη σωστή κατεύθυνση, θα έλυνε προβλήματα αναποτελεσματικότητας του συστήματος. Επειδή η αποτελεσματικότητα ενός Οργανισμού εξαρτάται, συνήθως, από το προσωπικό του, το ν/σ δίνει μπόνους σε εργασιακούς συμβούλους, ατομικά. Φυσικά αντιμετωπίζει και αυτούς τους εργαζόμενους με καχυποψία, τους θεωρεί αναποτελεσματικούς και τους δίνει μπόνους, προάγοντας την ατομικότητα, έναντι της συλλογικής δουλειάς, που είναι απαραίτητη για ένα καλό αποτέλεσμα και που για έναν δημόσιο οργανισμό είναι εντελώς αναγκαία. Με το προτεινόμενο ν/σ δημιουργούνται συνθήκες ακραίου ανταγωνισμού και καχυποψίας μεταξύ των εργαζομένων, ενώ οι συνάδελφοι αντιμετωπίζονται σαν «κυνηγοί κεφαλών».
Το ν/σ, αν ήταν στη σωστή κατεύθυνση, θα έπρεπε να εμπλέξει στη λήψη αποφάσεων και στον έλεγχο της διαφάνειας κι άλλους, διευρύνοντας την κοινωνική εκπροσώπηση στο ΔΣ του Οργανισμού, ενσωματώνοντας την τοπική αυτοδιοίκηση και φυσικά ανέργους. Αντί αυτού, μειώνει τα μέλη του ΔΣ, καταργεί τους εκλεγμένους εκπροσώπους εργαζομένων σε αυτό και τοποθετεί διορισμένα κυβερνητικά στελέχη, καταργεί τις αντιπροεδρίες των κοινωνικών εταίρων και διορίζει τρεις υποδιοικητές, δημιουργώντας έτσι κυβερνητική πλειοψηφία. Θα πείτε, μέχρι τώρα λειτουργούσαν όλα καλά; Όχι, φυσικά! Και «συναλλαγές» υπήρχαν και σιωπή υπήρχε και πολλά άλλα παράλογα συνέβαιναν. Υπήρχε, όμως, η ελπίδα πως θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια άλλη δυναμική, θα μπορούσε να υπάρξει μια άλλη πλειοψηφία και σε κρίσιμες στιγμές υπήρξε. Για παράδειγμα, το ποινολόγιο των ανέργων, που ο κ. Διοικητής το έφερε πριν πολύ καιρό για ψήφιση στο ΔΣ, όμως οι αντιδράσεις τον ανάγκασαν να το αποσύρει. Και έρχεται να το περάσει τώρα με νόμο, αφήνοντας στο διορισμένο ΔΣ την εξειδίκευσή του. Ότι δεν εναρμονίζεται με τη βούληση των διοικούντων, κόβεται με νομοθετικές πρωτοβουλίες. Έτσι και η «ενοχλητική» εκπροσώπηση των εργαζομένων του ΟΑΕΔ στο ΔΣ του, κόβεται με νόμο.
Το ν/σ δεν είναι στη σωστή κατεύθυνση! Αλλά δεν σταματάει εδώ ο παραλογισμός. Έχουμε το διοικητικό παράδοξο την ερχόμενη Τρίτη να τίθεται σε εφαρμογή το νέο Οργανόγραμμα του ΟΑΕΔ, του ΟΑΕΔ όχι της ΔΥΠΑ, αυτό που με κόπους και βάσανα ετών, δημοσιεύθηκε μόλις προ μηνός και ταυτόχρονα να βγαίνει ν/σ που μετονομάζει τον Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού σε Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται άμεσα ή μακροπρόθεσμα. Να σημειώσουμε δε ότι για τον ΟΑΕΔ, για το λογότυπο του ΟΑΕΔ, για το περίφημο #νεοΟΑΕΔ, όπως ήθελε να τον ονομάζει ο κ. Διοικητής, δόθηκαν τεράστια ποσά για διαφήμιση. Τώρα θα πρέπει, προφανώς, να διαφημίσει τη νέα ΔΥΠΑ, για να τη μάθει ο κόσμος, έτσι απλά, γιατί λεφτά υπάρχουν. Ένα εκατομμύριο τριακόσιες είκοσι χιλιάδες ευρώ, ζήτησε για διαφήμιση του ΟΑΕΔ ο κ Διοικητής από το ΔΣ και η απόφαση εγκρίθηκε, κατά πλειοψηφία. Ακριβά τα βαφτίσια και δεν είμαστε για καπρίτσια. Ή μήπως δεν πρόκειται απλώς για καπρίτσια;
Αναφορικά με την υπερδοσολογία κατάρτισης, που προωθείται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, το έργο το έχουμε ξαναδεί πολλές φορές και είναι κακοπαιγμένο. Χωρίς να απαξιώνουμε το εργαλείο της κατάρτισης, όταν αυτή γίνεται με το ζόρι, δεν δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Το αντίθετο θα λέγαμε, ότι υπονομεύει τις θέσεις εργασίας, δημιουργώντας νέο «επάγγελμα», αυτό του καταρτιζόμενου, που διαβιεί με το επίδομα κατάρτισης και ανακυκλώνει γνώσεις χωρίς στόχους, μιας και το προσωπικό του Οργανισμού δεν επαρκεί για μια ολοκληρωμένη δράση, αλλά ποιος νοιάζεται;. Η αναλογία εργαζομένων στον ΟΑΕΔ σε σχέση με τους ανέργους είναι τραγικά αναντίστοιχη, σε σχέση και με τον μέσο όρο αναλογίας στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.
Τέλος, να υπενθυμίσουμε ότι δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από την αναδιοργάνωση του Οργανισμού με ευρωπαϊκά κονδύλια και υπό την ευρωπαϊκή καθοδήγηση. Τεράστια ποσά δαπανήθηκαν. Όλα στον κάλαθο των αχρήστων;
ΥΓ: Το ν/σ έχει τίτλο, «δουλειές ξανά»!!!!
Γιώργος Μακράκης, Πρόεδρος Ομοσπονδίας Εργαζομένων ΟΑΕΔ
