Σοβαρές αρνητικές εξελίξεις που αφορούν στους όρους λειτουργίας των σχολείων σηματοδοτούν τα μέτρα που υλοποιεί το υπουργείο Παιδείας με ένα πρωτοφανές κύμα συμπτύξεων τμημάτων, σε όλη την εκπαίδευση.
Συστηματικά και μεθοδικά μέσω των διευθύνσεων εκπαίδευσης, με "σημαιοφόρο" τον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης Αττικής, με διοικητικές παρεμβάσεις, άλλαξε τα δεδομένα του my school και «ως δια μαγείας» εξαφάνισε εκατοντάδες τμήματα.
Οι εντολές του υπουργείου Παιδείας στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης (και αυτές με τη σειρά τους στα σχολεία) παραβαίνουν ακόμα και την υπάρχουσα νομοθεσία, η οποία δεν προβλέπει πουθενά ότι σε σχολεία που λειτουργούν Τμήματα Ενταξης ή σε τάξεις που υπάρχει παράλληλη στήριξη μπορεί να παραβλέπεται η πρόβλεψη για μείωση του αριθμού των μαθητών.
Έτσι πίσω από τα μεγάλα λόγια για τους 10.000 διορισμούς εκπαιδευτικών, πασπαλισμένα με παραπλανητικές διακηρύξεις για «αναβάθμιση» και «στήριξη» της Εκπαίδευσης, η εκπαιδευτική κοινότητα βλέπει πως αντί να βελτιώνεται η εκπαιδευτική διαδικασία, πηγαίνει βήματα πίσω, σε βάρος των μορφωτικών αναγκών των παιδιών, της αναγκαίας ουσιαστικής στήριξης των παιδιών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, της ώριμης, αντικειμενικής προϋπόθεσης της μείωσης των μαθητών σε όλα τα τμήματα.
Οι εκτιμήσεις των εκπαιδευτικών φορέων κάνουν λόγο για εξαφάνιση από το εκπαιδευτικό τοπίο τουλάχιστον 1000 τμημάτων που ισοδυναμούν με την αντίστοιχη εξαφάνιση πάνω από 100 σχολείων. Την ίδια ώρα πάνω από 2.500 εκπαιδευτικοί αίφνης μετατρέπονται σε λειτουργικά υπεράριθμους και θα αναγκαστούν να μετακινηθούν σε 2-3-4 σχολεία για να καλύψουν το ωράριό τους. Χιλιάδες θα είναι και οι αναπληρωτές που δε θα προσληφθούν.
Το σημαντικότερο βέβαια είναι η νέα αντιπαιδαγωγική και αντιεκπαιδευτική συνθήκη που επιχειρεί να ναρκοθετήσει τη λειτουργία των σχολείων. Υποβαθμίζουν τις συνθήκες μάθησης για όλους τους μαθητές και κυρίως αποστερούν από τους μαθητές με αναπηρίες ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες την ισότιμη ένταξή και κοινωνικοποίηση τους στο σχολικό περιβάλλον και την απρόσκοπτη πρόσβαση τους στην γνώση.
Επιπλέον, καταπατάται το δικαίωμα των μαθητών να πηγαίνουν στο σχολείο της γειτονιάς τους, προσθέτοντας κι άλλες δυσκολίες στην ένταξή τους στο σχολικό περιβάλλον και στις οικογένειές τους για την μετακίνησή τους. Διαλύουν τον προγραμματισμό των σχολείων, που ήδη είχαν λάβει υπόψιν τους τις αποφάσεις που ανακαλούνται, ενώ πυροδοτούν ατελείωτες μετακινήσεις εκπαιδευτικών που θα κριθούν υπεράριθμοι και θα εξαναγκαστούν να αλλάξουν σχολείο. Είναι οι ίδιοι που μιλούν για «συμπερίληψη», για «εξατομικευμένη διδασκαλία», για την έξαρση του bullying, που ισχυρίζονται ότι «με την αξιολόγηση τα σχολεία θα γίνουν καλύτερα».
Με την ολοκλήρωση των εγγραφών και μετεγγραφών του Σεπτεμβρίου και τις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου το αποτέλεσμα θα είναι τραγικό, με στοίβαγμα μαθητών σε υπεράριθμα τμήματα ή με αντιπαιδαγωγική μετακίνηση τους σε άλλα σχολεία.
Οι συγχωνεύσεις τμημάτων: επινόηση που υπακούει σε λογιστικές/διαχειριστικές λογικές
Οι μαζικές συγχωνεύσεις τμημάτων σχολικών μονάδων, ανάμεσα σε άλλα, οριοθετούνται με βάση την αναλογία 1:27-28. Πρόκειται, προφανώς, για μια επινόηση που υπακούει σε λογιστικές/διαχειριστικές λογικές που έχουν να κάνουν αποκλειστικά με το κόστος εκπαίδευσης ανά μαθητή.
Στη σχετική συζήτηση κομβικό σημείο είναι και η αναλογία διδασκόντων-διδασκομένων. Είναι φανερό ότι οι επιχειρούμενες συγχωνεύσεις-και οι μελλοντικές που θα ακολουθήσουν- θα τραβήξουν στα άκρα την προβλεπόμενη αναλογία 1:25-30.
Όπως εύστοχα σημειώνει ο Πανεπιστημιακός Καθηγητής Παιδαγωγικής Γιώργος Μαυρογιώργος προφανώς είναι κοινωνικά και πολιτισμικά «τυφλός» ένας δείκτης αναλογίας διδασκόντων-διδασκομένων, όταν προκύπτει από μια απλή διαίρεση του αριθμού των φερομένων ως εγγεγραμμένων μαθητών δια του αριθμού των φερομένων ως διορισμένων/ εργαζομένων εκπαιδευτικών.
Αλήθεια, πώς συνδέεται αυτή η πολιτική των συγχωνεύσεων με τις χρηματοδοτούμενες δράσεις «Ζώνες Εκπαιδευτικής προτεραιότητας» ή «Παράλληλη στήριξη»;
Η παγίδα μιας διαδικασίας που ευνοεί την τυπική διεκπεραίωση του έργου των εκπαιδευτικών
Η αναλογία διδασκόντων-διδασκομένων δε μπορεί να είναι υπόθεση μιας απλής και γενικευμένης διαίρεσης. Κάθε σχολική μονάδα έχει τα δικά της φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά, τη γεωγραφική της θέση, τον αριθμό μαθητών, την κοινωνική και πολιτισμική τους σύνθεση, δείκτες διαρροής και εγκατάλειψης, σχολικής υπο-επίδοσης, σχολικής αποτυχίας, τακτικής φοίτησης, κ.α. Αυτοί είναι οι σημαντικοί δείκτες που, σε επίπεδο σχολικών μονάδων, θα έπρεπε να ορίζουν, την αναλογία διδασκόντων-διδασκομένων.
Κι αυτή η αναλογία προκύπτει, με τη συνεκτίμηση όλων αυτών των παραμέτρων, και είναι προγραμματικά κυμαινόμενη/ρευστή/δυναμική και όχι μαθηματική/στατική και κοινωνικά «τυφλή».
Αν σκεφτούμε, επισημαίνει ο Γιώργος Μαυρογιώργος το ζήτημα κι από τη μεριά των εκπαιδευτικών, ο μεγάλος αριθμός μαθητών κατά τμήμα προσδιορίζει σε σημαντικό βαθμό την εντατικοποίηση των όρων εργασίας τους. Όσο πιο πολύ εντατικοποιείται η εργασία των εκπαιδευτικών (με τις αλλεπάλληλες εκπαιδευτικές αλλαγές, αιφνιδιασμός αλλαγών, από-ειδίκευση, επανειδίκευση, αριθμός μαθητών κατά τάξη, κοινωνική σύνθεση μαθητών τάξης, νέες ανάγκες, κ.α.) άλλο τόσο είναι εκτεθειμένοι στην παγίδα μιας διαδικασίας που ευνοεί την τυπική διεκπεραίωση του έργου τους, στην απόσυρση και την αποκαρδίωση. Από αυτή την άποψη, η αντίθεση και η πάλη των εκπαιδευτικών ενάντια στις επιχειρούμενες αλλαγές θεμελιώνονται και επιστημονικά και πολιτικά. Αντιστέκονται σε πολιτικές που, στο σύνολό τους και σε συνδυασμό, αλλοιώνουν τη δομή και το περιεχόμενο του σχολείου, τις συνθήκες κάτω από τις οποίες θα αναπτύσσεται η παιδαγωγική σχέση ,τις συνθήκες και όρους εργασίας τους, τις εργασιακές σχέσεις.
Στο δια ταύτα
Αγωνιστικό ραντεβού στο υπουργείο Παιδείας δίνουν σήμερα Τετάρτη, 4 Σεπτέμβρη, στις 2 μ.μ., εκπαιδευτικοί και γονείς, με αιχμή τις συγχωνεύσεις τμημάτων στα σχολεία που προωθεί μαζικά για άλλη μια φορά το υπουργείο. Η κινητοποίηση αποφασίστηκε σε κοινή σύσκεψη που πραγματοποίησαν την Πέμπτη η ΔΟΕ, η ΟΛΜΕ, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού Ειδικής Αγωγής (ΠΟΣΕΕΠΕΑ) και η Ανώτατη Συνομοσπονδία Γονέων Μαθητών Ελλάδας (ΑΣΓΜΕ).
