Χιλιάδες σεναριογράφοι του κινηματογράφου και της τηλεόρασης απεργούν από χτες στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, αφού απέτυχαν οι μισθολογικές διαπραγματεύσεις τους με τα μεγαλύτερα στούντιο και τις πλατφόρμες.
Είναι η πρώτη φορά εδώ και 15 χρόνια που η ηγεσία του Συνδικάτου Αμερικανών Σεναριογράφων (WGA) ομόφωνα κατέληξε στην απόφαση να απεργήσει, αφού δεν υπήρξε συμφωνία για την αύξηση των απολαβών των μελών του από τα μεγάλα στούντιο, όπως το Walt Disney Co και το Netflix Inc.
«Η συμπεριφορά των εταιρειών δημιούργησε μια οικονομία περιστασιακής απασχόλησης εντός του εργατικού δυναμικού», ανέφερε το WGA, το οποίο εκπροσωπεί περίπου 11.500 σεναριογράφους.
Η κινητοποίηση αυτή σημαίνει ότι θα ανασταλεί άμεσα η προβολή δημοφιλών εκπομπών, όπως είναι τα «late-night shows» και θα καθυστερήσουν τα γυρίσματα τηλεοπτικών σειρών και ταινιών που επρόκειτο να προβληθούν φέτος.
Η ανταπόκριση των στούντιο στα αιτήματα ήταν «εντελώς ανεπαρκής, δεδομένης της υπαρξιακής κρίσης που αντιμετωπίσουν οι σεναριογράφοι», τόνισε το ισχυρό συνδικάτο.
Η έκκληση για απεργία μεταδόθηκε μέσα από τους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης. «Αφήστε κάτω τα στιλό σας», έγραψε στο Twitter η Καρολάιν Ρέναρντ, που γράφει σενάρια σε πολλές σειρές.
Ο Τζίμι Φάλον και ο Στίβεν Κόλμπερτ, οι διάσημοι παρουσιαστές δύο δημοφιλών «νυχτερινών» τοκ σόου, εξέφρασαν την υποστήριξή τους στους σεναριογράφους στο γκαλά της Met στη Νέα Υόρκη, αργά το βράδυ της Δευτέρας. «Στηρίζω την ομάδα μου» διαβεβαίωσε ο Φάλον, τονίζοντας ότι «δεν θα μπορούσε να κάνει την εκπομπή χωρίς αυτούς» αν και παραδέχτηκε ότι το σόου θα ματαιωθεί λόγω της απεργίας.
«Τα αιτήματα των σεναριογράφων δεν είναι παράλογα. Είμαι μέλος συνδικάτου και στηρίζω τις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Αυτή η χώρα οφείλει πολλά στις συνδικαλιστικές οργανώσεις», είπε από την πλευρά του ο Στίβεν Κόλμπερτ.
Η τελευταία απεργία των σεναριογράφων, το 2007-8, κράτησε 100 ημέρες και στοίχισε δύο δισεκατομμύρια δολάρια στον τομέα της οπτικοακουστικής ψυχαγωγίας.
Η απογείωση του streaming
Τα στούντιο και οι πλατφόρμες, που εκπροσωπούνται από τη Συμμαχία Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (AMPTP) ανακοίνωσαν το βράδυ της Δευτέρας ότι οι συνομιλίες με το WGA δεν κατέληξαν πουθενά.
Οι σεναριογράφοι ζητούν αύξηση του μισθού τους, εγγυήσεις για τη σταθερότητα της θέσης εργασίας τους και μεγαλύτερο μερίδιο από τα κέρδη που αποφέρει η απογείωση του streaming. Οι εργοδότες τους, λένε, βγάζουν κέρδος και αυξάνουν τους μισθούς των στελεχών. Οι ίδιοι εργάζονται με τον ελάχιστο μισθό, την ώρα που τα τηλεοπτικά κανάλια προσλαμβάνουν ολοένα και λιγότερους για να γράφουν ολοένα και πιο μικρής διάρκειας σίριαλ.
Τα στούντιο, από την άλλη, λένε ότι πρέπει να μειώσουν το κόστος λόγω των οικονομικών πιέσεων που δέχονται.
Η AMPTP διαφωνεί με πολλά από τα αιτήματα του συνδικάτου, όπως με την υποχρεωτική πρόσληψη ενός προκαθορισμένου αριθμού σεναριογράφων για κάθε παραγωγή, ή με την επανεξέταση της αποζημίωσης που λαμβάνουν οι σεναριογράφοι για τις σειρές που προβάλλονται σε υπηρεσίες streaming και μπορεί να παραμείνουν στις πλατφόρμες επί χρόνια. Επί δεκαετίες, οι σεναριογράφοι εισπράττουν δικαιώματα για την επαναχρησιμοποίηση του έργου τους, για παράδειγμα όταν μεταδίδονται σειρές σε επανάληψη στην τηλεόραση ή από τις πωλήσεις DVD. Πρόκειται είτε για ένα ποσοστό επί των εισπράξεων των στούντιο για την ταινία ή την εκπομπή, είτε για ένα προκαθορισμένο ποσό για κάθε επανάληψη επεισοδίου.
Με το streaming, οι σεναριογράφοι αποζημιώνονται ετησίως με ένα προκαθορισμένο ποσό, ακόμη και αν η δουλειά τους γίνει παγκόσμια επιτυχία, όπως με τις σειρές Bridgerton ή Stranger Things, τις οποίες είδαν εκατοντάδες εκατομμύρια τηλεθεατές σε όλον τον κόσμο.
Το WGA ζητά την αναπροσαρμογή του ποσού καθώς θεωρείται «πολύ χαμηλό» αν ληφθεί υπόψη η «μαζική, διεθνής επαναχρησιμοποίηση» των προγραμμάτων αυτών. Τα στούντιο ωστόσο επισημαίνουν ότι τα δικαιώματα που εισέπραξαν οι σεναριογράφοι έφτασαν στο ποσό ρεκόρ των 494 εκατομμυρίων δολαρίων το 2021, από 333 εκατομμύρια δέκα χρόνια νωρίτερα, κάτι που εν μέρει οφείλεται στην εκρηκτική αύξηση των θέσεων εργασίας λόγω της αύξησης της ζήτησης του streaming. Λένε επίσης ότι, αφού τα τελευταία χρόνια ανταγωνίζονταν μεταξύ τους και δαπανούσαν μεγάλα ποσά για να αυξήσουν τον αριθμό των συνδρομητών τους, τώρα οι επενδυτές τους ασκούν πιέσεις ώστε να περιοριστούν οι δαπάνες και να αυξηθούν τα έσοδα.
Τα στούντιο αρνούνται ότι προφασίζονται οικονομικές δυσκολίες για να ενισχύσουν τη θέση τους στις διαπραγματεύσεις με τους σεναριογράφους. «Πιστεύετε ότι η Disney θα απέλυε 7.000 ανθρώπους για πλάκα;» είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο μια πηγή προσκείμενη στην AMPTP. «Μόνο μια πλατφόρμα είναι κερδοφόρα αυτή τη στιγμή, το Netflix», σχολίασε, υπενθυμίζοντας ότι η κινηματογραφική βιομηχανία είναι «ένας πολύ ανταγωνιστικός τομέας».
