Οι ζώνες μηδενικών εκπομπών ρύπων στα κέντρα των μεγάλων πόλεων, εκεί όπου επιτρέπονται αποκλειστικά αυτοκίνητα που δεν εκπέμπουν ρύπους, θα μπορούσαν σχεδόν να εξαλείψουν το διοξείδιο του αζώτου (NO2), ενώ τα επίπεδα NO2 μπορούν να πλησιάσουν το αυστηρό όριο των 10μg/m3 που ορίζει ο ΠΟΥ.
Αυτά είναι τα αποτελέσματα μιας πανευρωπαϊκής μελέτης που συνέταξαν ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες της Air Quality Consultants Ltd, μοντελοποιώντας τις πολιτικές χωρών που αφορούν τις οδικές μεταφορές σε 5 πόλεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Μαδρίτη, Παρίσι, Μιλάνο, Βαρσοβία και Βρυξέλλες).
Η έρευνα έδειξε ότι θα μπορούσε σχεδόν να εξαλειφθεί το διοξείδιο του αζώτου (NO2) που προκαλείται από την τοπική κυκλοφορία, εάν στις συγκεκριμένες ζώνες κυκλοφορούσαν αυτοκίνητα με μηδενικούς ρύπους. Οι μειώσεις κυμαίνονται από το 91% (Μιλάνο) έως το 95% (Παρίσι, Βρυξέλλες), ενώ τα συνολικά επίπεδα NO2 μπορούν να πλησιάσουν στο όριο των 10μg/m3. Η συγκεκριμένη έρευνα καταδεικνύει επίσης ότι οι νέοι στόχοι ατμοσφαιρικής ρύπανσης που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (20 μg/m³ για το NO2 και 10 μg/m³ για τα PM2,5) είναι προσιτοί, με τη Μαδρίτη και τις Βρυξέλλες να συμμορφώνονται με αυτούς μέχρι το 2027, δηλαδή τρία χρόνια πριν από την προτεινόμενη προθεσμία του 2030.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί τουλάχιστον 270.000 πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων 1.200 παιδιών και εφήβων. Μπορεί να επηρεάσει σχεδόν κάθε ζωτικό όργανο του σώματος και σχετίζεται με νοσήματα όπως άσθμα, καθυστερημένη ανάπτυξη των πνευμόνων στα παιδιά, καρκίνο του πνεύμονα και καρδιακές παθήσεις.
Η μοντελοποίηση έρχεται καθώς τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ετοιμάζονται να ψηφίσουν πρόταση της Επιτροπής για μείωση των ορίων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Η έκθεση δείχνει ότι μόνο οι ζώνες μηδενικών εκπομπών ρύπων θα μπορούσαν να επιτύχουν επίπεδα NO2, όπως για παράδειγμα 13,6 μg/m3 για τις Βρυξέλλες και 14,7 μg/m3 για τη Μαδρίτη, χωρίς να ληφθούν υπόψη μέτρα μείωσης σε άλλους τομείς δραστηριοτήτων. Αυτά τα αποτελέσματα συνάδουν με παλαιότερα μοντέλα που πραγματοποιήθηκαν στην πόλη του Άμστερνταμ.
Μια άλλη πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι ζώνες χαμηλών εκπομπών έχουν ήδη αποδείξει την αποτελεσματικότητά τους στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Επί του παρόντος υπάρχουν 325 ζώνες χαμηλών εκπομπών σε όλη την Ευρώπη και περισσότερες από 500 έχουν προγραμματιστεί έως το 2025, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ρύπανσης στα μεγάλα αστικά κέντρα.