Για μία σειρά δεκαετιών οι εργαζόμενοι συνήθιζαν να φτάνουν στα γραφεία τους στις 09:00 το πρωί, έτρωγαν ένα γρήγορο μεσημεριανό γεύμα και η ώρα πήγαινε 05:00 το απόγευμα πριν ολοκληρώσουν το ωράριο τους.
Η πανδημία ωστόσο, έφερε νέες αλλαγές και εργασιακές συνήθειες, αλλάζοντας τις νόρμες. Οι εργαζόμενοι όχι μόνο έκαναν τα επαγγέλματα τους εξ αποστάσεως, σε απομονωμένες περιοχές για πάνω από δύο χρόνια, αλλά είχαν και αλλαγές οι οποίες αφορούσαν το κλασσικό ωράριο εργασίας τους.
Η εγκαθίδρυση της ασύγχρονης εργασίας
Οι εν λόγω αλλαγές έχουν δώσει βήμα σε πολλά και διαφορετικά εργασιακά μοτίβα, στα οποία περιλαμβάνεται και η ασύγχρονη, μη γραμμική εργασία. Οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να κάνουν τη δουλειά χωρίς να ακολουθούν το παραδοσιακό ωράριο των 09:00 με 17:00, συνήθεια η οποία λειτουργεί υπέρ τους. Παράλληλα το να εργάζονται ασύγχρονα, έχοντας διαφορετικά ωράρια με εκείνα των συναδέλφων τους, οι εργαζόμενοι μπορούν να φέρνουν εις πέρας δοκιμασίες με ευέλικτο τρόπο, εστιάζοντας στη βέλτιστη εικόνα της εργασίας τους, στη διάρκεια της ημέρας. Η συγκεκριμένη ιδέα δίνει τη δυνατότητα στους εργαζόμενους να οργανώσουν την καθημερινή τους εργασίας με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στην προσωπικής του ζωή, αντί να στριμώχνουν τις ανάγκες τους σε συγκεκριμένα ωράρια τα οποία καθορίζονται αυστηρά από τη δουλειά τους.
Για ολόκληρες δεκαετίες στο παρελθόν, η μη γραμμική, ασύγχρονη εργασία ήταν ασυνήθιστη. Τώρα πια όμως οι εργαζόμενοι έχουν υιοθετήσει αυτό τον υβριδικό τρόπο εργασιακού μοτίβου, ο οποίος τους δίνει τη δυνατότητα ενός ευέλικτου προγράμματος, καθημερινά. Σε μερικές περιπτώσεις οι εργαζόμενοι καταφέρνουν να ανταποκριθούν στην ασύγχρονη εργασία, χωρίς καν να το καταλάβουν , ξεκινώντας είτε πολύ νωρίς το πρωί, τη δουλειά τους, είτε πολύ αργά, τη νύχτα, προσαρμόζοντας την, στις εκάστοτε ανάγκες τους.
Προφανώς και αυτό η μορφή εργασίας εξαρτάται και από τους εργοδότες, καθώς δεν είναι όλοι διατεθειμένοι να δώσουν αυτή την ελευθερία στους εργαζόμενους τους, παρόλο που η μη γραμμική εργασία έχει αρχίσει να παίρνει πρωταγωνιστικό ρόλο, στις σύγχρονες κοινωνίες. Όπως αναφέρουν ειδικοί υπάρχει μία πληθώρα πλεονεκτημάτων στην ασύγχρονη εργασία, εάν και εφόσον ορισμένες αξίες τίθενται σε εφαρμογή.
Απαραίτητος ο έλεγχος του πως ξοδεύετε ο εργασιακός χρόνος
Παρόλο που οι ημέρες ασύγχρονης εργασίας φαίνεται να είναι αποτέλεσμα της πανδημίας, δεν είναι ένα αυστηρώς καινούργιο εργασιακό μοτίβο.
Με μία γρήγορη ανασκόπηση της εργασίας πριν τη βιομηχανική περίοδο, μία τυπική εργάσιμη ημέρα διαρκούσε από την αυγή μέχρι και τη δύση του ηλίου. Ωστόσο στο ενδιάμεσο υπήρχαν τακτικά διαλείμματα, γεύματα και σύντομοι ύπνοι. Στο μεταξύ, αφότου παρενέβη η βιομηχανοποίηση της κοινωνίας, το εργατικό πενθήμερο έκανε την εμφάνιση του, αφομοιώνοντας 40 ώρες εβδομαδιαίας εργασίας για όσους εργάζονταν στα εργοστάσια, εξήγησε ο Αάρον Ντε Σμετ, υψηλόβαθμο στέλεχος της εταιρείας McKinsey & Company, που εδρεύει στο Νιού Τζέρσει των ΗΠΑ.
Έπειτα το μοντέλο της 8ωρης εργασίας μεταφέρθηκε και στο γραφείο, μαζί με την άφιξη της τεχνολογίας και των κοινωνικών νορμών, συνοδευόμενο από το κλασσικό ωράριο των 09:00 με 17:00. Ο Αάρον Ντε Σμετ, ανέφερε ότι η πανδημία είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί το παραδοσιακό σκεπτικό εργασίας, καθώς οι εργαζόμενοι έτειναν να γίνουν περισσότερο παραγωγικοί, κάνοντας διαλείμματα, περνώντας χρόνο με την οικογένεια και δουλεύοντας, κάτω από ευέλικτα ωράρια.
Οι ασύγχρονες εργάσιμες μέρες βοήθησαν τους εργαζόμενους σε μεγάλο βαθμό καθώς, κάποιοι μπορεί αν ήθελαν να εστιάσουν στην εργασία τους, τις ώρες πολύ νωρίς το πρωί ή το βράδυ, όπου θα επικρατούσε περισσότερη ησυχία και οι συγκάτοικοι τους, θα κοιμούνταν, είτε θα έλειπαν από το σπίτι. Παράλληλα ένας γονέας με τη σειρά του μπορεί να χρειαζόταν μερικές ώρες εκτός εργασίας το απόγευμα προκειμένου να πάρει το παιδί από το σχολείο ή να γευματίσει, συνεχίζοντας την εργασία του, αφότου το παιδί του πήγαινε για ύπνο. Οι επιλογές ξεκίνησαν να είναι πολλές και ιδίως προσωπικές για τον κάθε εργαζόμενο ξεχωριστά.
Παραγωγικότητα και εργασιακή ευελιξία μέσα από ασύγχρονα μοτίβα
Η μεγαλύτερη εργασιακή ευελιξία, άρχισε να σημαίνει και μεγαλύτερη παραγωγικότητα. Εν αντιθέσει με το αυστηρό, συνεχόμενο ωράριο των 09:00 με 17:00, μερικοί εργαζόμενοι έχουν πια τη δυνατότητα να "σπάνε" τα ωράρια τους με τρόπο τέτοιο έτσι ώστε να βολεύονται περισσότερο, συμβαδίζοντας έτσι με τους φυσικούς εργασιακούς ρυθμούς που τους αναλογούν.
Όπως αναφέρει η Λόρα Γκιουρζ, επίκουρη καθηγήτρια Συμπεριφορικής Επιστήμης στη Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου (London School of Economics and Political Science) «Το μεγαλύτερο όφελος των ασύγχρονων εργασιακών ημερών είναι ο έλεγχος του πως περνάς τις ώρες εργασίας, καταφέρνοντας να ολοκληρώσεις τη δουλειά με τον πιο παραγωγικό τρόπο».
Οι ασύγχρονες ημέρες εργασίας μπορούν να μετατρέψουν την απλή εργασία σε πραγματική δραστηριότητα. Η Γκιούρζ προσθέτει ότι «Όλα αρχίζουν να αποκτούν διαφορετικό νόημα, καθώς δεν έχει πια σημασία του που δουλεύεις αλλά με ποιον τρόπο φέρνεις εις πέρας την εργασία σου». Οι μάνατζερ γίνονται υπεύθυνοι για την επίτευξη στόχων, υλοποιώντας το όραμα που έχουν για τους εργαζόμενους, χωρίς να τους λένε απαραίτητα πως θα φτάσουν εκεί».
Παράλληλα ο Αάρον Ντε Σμετ αναφέρει ότι, τα ασύγχρονα μοντέλα εργασίας ευθυγραμμίζονται με τη φύση της γνώσης της δουλειάς, δίνοντας τη δυνατότητα στους εργαζόμενους να κάνουν τη δουλειά τους με το πιο δημιουργικό και παραγωγικό τρόπο. Ωστόσο για να πετύχει ένα ασύγχρονο μοντέλο εργασίας, ο ίδιος πιστεύει ότι το βασικό πλαίσιο εργασία θα πρέπει να τοποθετηθεί, έτσι ώστε να μην αποσυντονίζονται οι εργαζόμενοι και να υπάρχει ένα στοιχειώδες εργασιακό πρόγραμμα. Αυτό μπορεί να πάρει τη μορφή ωρών που θα υπάρχει συνεργασία ανάμεσα στους συναδέλφους ή ακόμη θα πραγματοποιούνται meetings και συζητήσεις για τη βέλτιστη εικόνα της εργασίας και αναζήτησης λύσεων.
Επιπλέον ο Ντε Σμετ, υποστηρίζει πως τα ασύγχρονα εργασιακά μοτίβα θα πρέπει να έχουν και ένα στρώμα πολυπλοκότητας, το οποίο οι εργαζόμενοι θα είναι συνετό να αγκαλιάζουν, καθώς υπάρχει μία μεγάλη μερίδα γνώσης η οποία αξίζει να εξερευνηθεί και οι εργαζόμενοι καλούνται να συνεργαστούν για την επίτευξη της.
Τα οφέλη της ασύγχρονης - μη γραμμικής εργασίας
Ακόμη και πριν την εμφάνιση της πανδημίας πολλοί εργαζόμενοι συνήθιζαν να δουλεύουν με μη γραμμικό τρόπο τουλάχιστον, εκπληρώνοντας δοκιμασίες, στέλνοντας emails και εκτός εργασιακών ωρών, συμπληρώνοντας έτσι μία μεγάλη μερίδα χρόνου η οποία έμενε απλήρωτη, ξεπερνώντας σε ένα βαθμό τα εργασιακά τους καθήκοντα που ορίζονταν στο κλασικό ωράριο.
Η ελπίδα που δημιουργήθηκε στο μεταξύ σύστησε στους εργαζόμενους τη μη γραμμική εργασία με πιο άμεσο τρόπο, κρατώντας μία ισορροπία μεταξύ της ασύγχρονης εργασίας και της υπέρμετρης εργασίας. Ο Αάρον Ντε Σμετ αναφέρει ότι αυτή η μέθοδος βοηθά στο αποφευχθεί το burn out.
Συγκεκριμένα τονίζει ότι «Στο νέο κόσμο εργασίας ανακαλύπτεται ο τέλειος συνδυασμός, κατά τον οποίο μπορούμε να ασκούμε τα επαγγέλματα μας με τρόπο τέτοιο, μέσω της τεχνολογίας, και μίας νέας νόρμας εργασίας που μας έφερε η πανδημία».
Για την ώρα η ασύγχρονη εργασία εφαρμόζεται σε ένα μεγάλο βαθμό στη βιομηχανία της τεχνολογίας. Συγκεκριμένα επιχειρήσεις και εταιρείες ετοιμάζονται να υιοθετήσουν νέα ασύγχρονα προγράμματα εργασίας, σε σχέση με το παρελθόν όπου άλλες μεγάλες εταιρείες ζητούσαν τη φυσική παρουσία.
Εντούτοις, οι ασύγχρονες εργασιακές ημέρες αναπτύσσονται συνεχώς ως αποτέλεσμα του παγκόσμιου εργασιακού κλάδου. Όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι αναζητούν ευελιξία και αυτονομία στο επάγγελμα τους. Ειδικότερα τον Ιούλιο του 2022, μία έρευνα της McKinset η οποία πραγματοποιήθηκε βάση 13.382 εργαζόμενων έδειξε ότι το ποσοστό του 40% παρέμεναν στη δουλειά τους εξαιτίας της ευελιξίας στον τόπο εργασίας τους. Αυτό που παρουσιάζεται είναι ότι οι εργαζόμενοι επιθυμούν να υιοθετήσουν ευέλικτες και εναλλακτικές πρακτικές και προτιμήσεις στον τρόπο άσκησης της εργασίας τους. Από την άλλη οι εταιρείες και επιχειρήσεις που αδυνατούν να εκτιμήσουν αυτές τις προτιμήσεις των εργαζομένων τους, πιθανότατα να χάσουν τα ταλέντα τα οποία μπορούν να εργαστούν για αυτές.
Από την άλλη ο Ντε Σμετ αναφέρει ότι τα οφέλη της ασύγχρονης εργασίας στις μέρες μας είναι πραγματικά αμοιβαία, τόσο για τις επιχειρήσεις αλλά και τους εργαζόμενους. Ιδίως για τους δεύτερους οι οποίοι μπορούν να διαχειριστούν αναλόγως τόσο τον φόρτο εργασίας, αλλά και τις προσωπικές τους ανάγκες. Για παράδειγμα ένας εργαζόμενος δεν χρειάζεται να μείνει στο γραφείο μετά τις 19:00, χάνοντας τον αγώνα ποδοσφαίρου του παιδιού του. Παράλληλα αυτό το μοντέλο εργασίας για τους εργοδότες, είναι αδιαμφισβήτητα δημιουργικό, πρωτοποριακά και συνάμα παραγωγικό.
Στον νέο εργασιακό κόσμο, οι ασύγχρονες ημέρες εργασίας μπορούν να εφαρμοστούν ακόμη και σε υβριδικά και απομονωμένα εργασιακά μοτίβα. Σταδιακά βλέπουμε ότι το μέλλον του εργασιακού κόσμου παγκοσμίως, αρχίζει να τείνει προς την μη γραμμική εργασία. Φαίνεται πως η παγκόσμια βιομηχανία χρειάζεται νέους ρυθμούς, οι οποίοι θα μπορούν να υποστηρίξουν την παραγωγικότητα, την αποδοτικότητα, την ψυχοσωματική ευημέρια, αλλά και τη δημιουργικότητα.
Με πληροφορίες από BBC