Μια νέα μάστιγα, που λέγεται σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης, συμβαίνει στους διαδρόμους των γραφείων. Και παρ΄ όλο που δεν είναι ευρέως γνωστό στη χώρα μας, βασανίζει όλο και μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων.
Οι Έλληνες μάλιστα κατέχουν μία αρνητική πρωτιά, καθώς σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ένας στους τέσσερις δηλώνει ότι το στρες και η οξυθυμία που αισθάνεται είναι «απόκτημα» της επαγγελματικής του πορείας.
Ο μεγάλος όγκος δουλειάς, η μη αναγνώριση των επαγγελματικών προσπαθειών, αλλά και οι χαμηλότερες αποδοχές συγκριτικά με τα όσα προσφέρει ο εργαζόμενος, είναι από τους βασικούς λόγους που οδηγούν τους υπαλλήλους σε μία τέτοια κατάσταση.
Περίπου το 10% των εργαζομένων είναι ήδη σε burnout κατάσταση!
«Δεν είναι ένα αθώο προβληματάκι που αρχίζει το πρωί της Δευτέρας και τελειώνει την Παρασκευή. Πρόκειται για μια εξάντληση που αυξάνεται σταδιακά και προκαλεί μακροχρόνια προβλήματα στον εργαζόμενο», υπογραμμίζουν οι ειδικοί.
Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Να εμφανίζονται συμπτώματα όχι μόνο ψυχολογικά αλλά και σωματικά, καθώς και προβλήματα συμπεριφοράς.
Μέσω ερευνητικών προγραμμάτων που διεξάγονται παρατηρείται ότι περίπου το 10% των εργαζομένων είναι ήδη σε burnout κατάσταση και ένα αντίστοιχο ποσοστό ετοιμάζεται να το πάθει.
Οι επαγγελματίες οι οποίοι σύμφωνα με τους συμβούλους ψυχικής υγείας φαίνεται να επηρεάζονται πιο συχνά από το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης, είναι αυτοί που έρχονται σε άμεση επαφή με κόσμο, όπως είναι οι ειδικότητες των επαγγελμάτων υγείας. Παράλληλα, πλήττονται και επαγγελματίες οι οποίοι εργάζονται σε μεγάλες εταιρείες που είναι συχνά απρόσωπες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι υπάλληλοι δεν βλέπουν άμεσα την προσπάθειά τους να αναγνωρίζεται.
Όπως υπογραμμίζουν οι ειδικοί, ευθύνη για το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης έχουν και οι εργοδότες. Και θα πρέπει να φροντίσουν να μην “καίνε” τους εργαζόμενους, καθώς μία τέτοια εξέλιξη δεν θα έχει επιπτώσεις μόνο στους υπαλλήλους αλλά και στην πορεία της ίδιας της εταιρείας, καθώς εκείνοι δεν θα μπορούν να αποδώσουν, σημειώνουν οι ειδικοί.
Στρες
Η πλειοψηφία των ανθρώπων που ζουν στις αναπτυγμένες χώρες, έχουν αποδεχθεί το στρες ως αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας τους. Για παράδειγμα στις Η.Π.Α. εκτιμάται ότι καθημερινά απουσιάζουν από την εργασία τους ένα εκατομμύριο Αμερικανοί, λόγω του στρες.
Την προηγούμενη δεκαετία υπήρξε εκρηκτική ανάπτυξη ειδικοτήτων με σκοπό να βοηθούν τους ανθρώπους στη διαχείριση ή έλεγχο του στρες.
Εάν ζητήσουμε από δέκα ανθρώπους να μας καθορίσουν τι σημαίνει στρες γι’ αυτούς, θα πάρουμε δέκα διαφορετικές απαντήσεις. Ο λόγος είναι ότι κάτι που προκαλεί στρες σε κάποιον, σ’ έναν άλλον άνθρωπο είναι ευχάριστo, ή τον επηρεάζει ελάχιστα, ενώ όλοι αντιδρούμε διαφορετικά κάτω από συνθήκες στρες. Βέβαια αν δεν μπορείς να το καθορίσεις, πως μπορείς να το εκτιμήσεις, και πολύ περισσότερο να το μετρήσεις;
Γενικά το στρες σχετίζεται τόσο με εξωτερικούς παράγοντες, όσο και με εσωτερικούς.
Εξωτερικοί παράγοντες είναι το φυσικό περιβάλλον, περιλαμβάνοντας και τον εργασιακό χώρο, οι σχέσεις με τους ανθρώπους, του οικογενειακού περιβάλλοντος, και τους υπόλοιπους, αλλά και όλες οι περιστάσεις που μας προκαλούν.
Οι εσωτερικοί παράγοντες καθορίζονται από την ικανότητα να αντιμετωπίζουμε τους εξωτερικούς παράγοντες στρες. Παράγοντες που διευκολύνουν την ικανότητα χειρισμού του στρες, περιλαμβάνουν την διατροφή, την συνολική υγεία, το επίπεδο φυσικής κατάστασης, την συναισθηματική ισορροπία, καθώς τον επαρκή ύπνο και την ικανοποιητική ξεκούραση.
Πώς αντιμετωπίζεται
Αντιμετώπιση του στρες στον εργασιακό χώρο με τα παρακάτω στάδια:
- Συζήτηση των προβλημάτων που αυξάνουν το στρες, με τους συναδέλφους.
- Ανακεφαλαίωση των διαδικασιών που ισχύουν, για την αντιμετώπιση δύσκολων αποστολών.
- Εκτέλεση λεπτομερούς σχεδίασης, πριν την ανάληψη οποιασδήποτε αποστολής.
- Επιμερισμός καθηκόντων και υποχρεώσεων, στα άλλη μέλη της ομάδας/πληρώματος, έτσι ώστε να ισοκατανεμηθεί ο φόρτος εργασίας.
- Σχεδίαση του τρόπου αντιμετώπισης όλων εκείνων των καταστάσεων που εκτιμούνται ότι θα δημιουργήσουν προβλήματα.
- Καθορισμός προτεραιοτήτων, για ενέργειες ανάλογα με την κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπισθεί.
- Γνώση των αιτίων και παραγόντων που επιβαρύνουν το επίπεδο του στρες.
- Ρεαλιστική αυτοαξιολόγηση.
- Θετική αντιμετώπιση των διαδικασιών της επίλυσης των προβλημάτων.
- Καθορισμός ενός τρόπου καθημερινής ζωής που να απαγορεύει τη δημιουργία των παραγόντων που αυξάνουν το στρες.
