Η αποκρατικοποίηση - ιδιωτικοποίηση της Εγνατίας Οδού θα φέρει σημαντικούς πόρους, όπως αναφέρεται στον προϋπολογισμό που έχει δημιουργήσει η κυβέρνηση για το ερχόμενο έτος.
Συνολικά, η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού αναμένεται να αποτελέσει το σημαντικότερο κομμάτι από τους πόρους, καθώς θα φτάσει τα 1,496 δις. ευρώ.
Η εκτίμηση για την υπογραφή της σύμβασης μεταξύ δημοσίου και αναδόχου κοινοπραξίας (ΓΕΚ Τέρνα με 75% και EGIS Projects με 25%) είναι ότι θα πραγματοποιηθεί το δεύτερο εξάμηνο του 2023, αν και υπήρχαν αρχικές προβλέψεις για οικονομικό κλείσιμο μέσα στο 2022.
Ο βασικότερος λόγος, σύμφωνα με δημοσίευμα της Ναυτεμπορικής, πέρα από τη γραφειοκρατία που ενέχει μια σύνθετη συμφωνία μεταξύ δημοσίου και ιδιώτη, εκτιμάται ότι είναι πολιτικός. Για να προχωρήσει η υπογραφή της σύμβασης θα πρέπει η κυβέρνηση να νομοθετήσει την επιβολή των διοδίων, κάτι που δεν αναμένεται να πράξει πριν τις επερχόμενες εκλογές, εκτός αν υπερβεί συνηθισμένες πρακτικές.
Με βάση τις προβλέψεις του κρατικού προϋπολογισμού για το ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου) η υπογραφή της επόμενης, σημαντικού οικονομικού ενδιαφέροντος σύμβασης, η νέα παραχώρηση της Αττικής Οδού, μεταφέρεται για το 2024, τη χρονιά δηλαδή που λήγει η ισχύουσα.
Στις αποκρατικοποιήσεις που προχωρούν περιλαμβάνονται κυρίως ακίνητα του δημοσίου, λιμένες και μαρίνες. Η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ εμπορίας δύσκολα θα προχωρήσει όσο διαρκεί η ενεργειακή κρίση, ενώ δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις για την πώληση του 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών.
Υπενθυμίζεται ότι η ανακήρυξη της κοινοπραξίας ΓΕΚ Τέρνα – EGIS Projects ως προτιμητέου επενδυτή για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης και εκμετάλλευσης του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού και τριών κάθετων οδικών αξόνων της, για χρονική περίοδο 35 ετών έγινε τον Αύγουστο του 2021.
Η συνολική αξία της συμφωνίας παραχώρησης του αυτοκινητοδρόμου εκτιμάται στα 2,766 δις. ευρώ, καθώς περιλαμβάνει, το προαναφερόμενο εφάπαξ τίμημα, τις υποχρεωτικές επενδύσεις (εργασίες συντήρησης και επεκτάσεις, αξίας 420 εκατ.) και τα αναμενόμενα έσοδα του Δημοσίου από τη Σύμβαση Παραχώρησης (περίπου 850 εκατ. ευρώ).
Στόχος είναι να ξεπεραστεί με την Αττική Οδό, ωστόσο, έπειτα από τις εξελίξεις των τελευτών μηνών, οι προσδοκίες για τα έσοδα από τη νέα παραχώρηση του αστικού αυτοκινητοδρόμου (εφάπαξ τίμημα στην περιοχή των 2,4 δις. ευρώ) μάλλον ψαλιδίζονται.
Ο βασικότερος λόγος είναι η αύξηση των επιτοκίων που θα επηρεάσει τις προσφορές όλων των σχημάτων που θα καταθέσουν προσφορές, μιας και οι συμβάσεις του είδους αυτού χρηματοδοτούνται σε μεγάλο ποσοστό με τραπεζικό δανεισμό.
Εκτιμήσεις αναφέρουν ότι οι ενδιαφερόμενοι για την εκ νέου παραχώρηση της Αττικής Οδού επιδιώκουν να κινηθούν σε μια απόδοση επί των ιδίων κεφαλαίων της τάξεως του 10% (η σε ισχύ σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού, μέχρι τον Οκτώβριο 2024, είχε πρόβλεψη για απόδοση το ανώτερο έως 13,1%).
Τις προσφορές επηρεάζει επίσης το ύψος των διοδίων στα 2,5 ευρώ, αντί των 2,8 ευρώ, ανά διέλευση που καθορίστηκε με πολιτική απόφαση. Πάντως, η σε ισχύ σύμβαση που λήγει το 2024, είχε κατασκευαστικό αντικείμενο (ως εκ τούτου και δάνεια για την κατασκευή του αυτοκινητοδρόμου) ενώ η νέα θα έχει μόνον το κόστος συντήρησης, γεγονός που δικαιολογεί χαμηλότερα διόδια.
Οι προεπιλεγέντες από το ΤΑΙΠΕΔ ενδιαφερόμενοι για την Αττική Οδό επενδυτές είναι 8 κοινοπραξίες στις οποίες συμμετέχουν 15 φορείς στους οποίους συμπεριλαμβάνονται οι 4 μεγάλοι κατασκευαστικοί – ενεργειακοί όμιλοι (ΓΕΚ Τέρνα, Ελλάκτωρ, Μυτιληναίος και Άβαξ) ο όμιλος Κοπελούζου, διεθνείς και ευρωπαϊκοί διαχειριστές υποδομών και επενδύσεων, μεταξύ των οποίων η αυστραλιανή Macquarie, η οποία έχει εξαγοράσει το 49% του ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας). Συμμετοχή σε μια από τις κοινοπραξίες επιδιώκει η Intrakat.
Πρόσφατα οι ενδιαφερόμενοι απέκτησαν πρόσβαση στην προς υπογραφή σύμβαση παραχώρησης ώστε να καταθέσουν τα σχόλιά τους, όπως προβλέπει η διαδικασία.
Το ΤΑΙΠΕΔ θα επεξεργαστεί τα σχόλια και θα τα εντάξει όπου κρίνει αναγκαίο ώστε να διαμορφωθεί η σύμβαση που θα υπογραφεί από τον ανάδοχο. Ως ενδεικτική ημερομηνία για τις δεσμευτικές προσφορές έχει καθοριστεί από το ΤΑΙΠΕΔ η 23η Φεβρουαρίου 2023.
Θεωρείται δεδομένο ότι η ημερομηνία αυτή θα μετατεθεί, άγνωστο για πότε, με το οικονομικό κλείσιμο για την παραχώρηση της Αττικής Οδού να αναμένεται στην καλύτερη περίπτωση το 2024, στο παρά πέντε δηλαδή πριν λήξει η υφιστάμενη σύμβαση. Δεδομένου ότι όλες οι αποκρατικοποιήσεις, ειδικά οι σημαντικές θα καθυστερήσουν λόγω της εκλογικής περιόδου, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τελικά να χρειασθεί παράταση της ισχύος της υφιστάμενης σύμβασης παραχώρησης.
Για το ΤΑΙΠΕΔ ωστόσο είναι θέμα αξιοπιστίας απέναντι στην επενδυτική κοινότητα και όπως εκτιμάται θα πράξει ότι είναι δυνατόν ώστε να υπογραφεί εγκαίρως η νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού.
Εκτός από την ενασχόληση με τις παραπάνω δύο συμβάσεις με τις οποίες ουσιαστικά κλείνει το κεφάλαιο «μεγάλες αποκρατικοποιήσεις» στη χώρα μας, στόχος του Ταμείου είναι να υπογραφεί εντός του 2022 η σύμβαση για την παραχώρηση της έκτασης των 345.567 τ.μ. (πρώην αμερικανική βάση) στις Γούρνες Ηρακλείου Κρήτης, με τη Reds του Ομίλου Ελλάκτωρ, η οποία πλειοδότησε με 40,2 εκατ. ευρώ στο σχετικό διαγωνισμό.
Ένα άλλο σημαντικό προς αξιοποίηση ακίνητο είναι το Ολυμπιακό Κέντρο Μαρκοπούλου με την κατάθεση των προσφορών να έχει οριστεί για τις 16 Ιανουαρίου 2023.
Στο ΤΑΙΠΕΔ έχει δημιουργηθεί και μονάδα ωρίμανσης έργων. Στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ άλλων, έχει αναλάβει για λογαριασμό του υπουργείου Δικαιοσύνης, τη διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού για την ανάθεση του έργου «Ανέγερση και λειτουργία του Πρωτοδικείου και της Εισαγγελίας Αθηνών μέσω Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3389/2005». Ο προϋπολογισμός ανάπτυξης του έργου, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του υπουργείου Ανάπτυξης, είναι 192,3 εκατ. ευρώ.
Το Πρωτοδικείο και η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών θα μεταφερθούν σε οικόπεδο το οποίο βρίσκεται επί των οδών Κυρίλλου Λουκάρεως, Κάλβου, Αν. Δέγλερη και Λεωφόρου Αλεξάνδρας, εκεί δηλαδή που στεγάζεται και ο Άρειος Πάγος.
Η δυνητική χρηματοδοτική συμβολή του ελληνικού Δημοσίου στην κατασκευή του έργου είναι ενταγμένη στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και σύμφωνα με δήλωση του εντεταλμένου συμβούλου του ΤΑΙΠΕΔ, Παναγιώτη Σταμπουλίδη, την περασμένη Παρασκευή, το Ταμείο ολοκλήρωσε το τεύχος διακήρυξης της Α φάσης του διαγωνισμού που αφορά στην Πρόσκληση Υποβολής Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος.
Οι διαγωνισμοί του ΤΑΙΠΕΔ που είναι σε εξέλιξη (στοιχεία κρατικός προϋπολογισμός 2023).
- Γούρνες Ηρακλείου Κρήτης,
- Αττική οδός,
- Λουτρόπολη Καμμένων Βούρλων,
- Ολυμπιακό Κέντρο Μαρκόπουλου,
- Ακίνητο στο Αντίρριο,
- Οργανισμός Λιμένος Καβάλας,
- Οργανισμός Λιμένος Ηρακλείου,
- Οργανισμός Λιμένος Βόλου,
- Μαρίνα Αργοστολίου,
- Μαρίνα Mega yacht,
- Μαρίνα Πύλου,
- Υπόγεια αποθήκη Φυσικού Αερίου Ν. Καβάλας,
- του 30% των μετοχών Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών ΑΕ και
- ΔΕΠΑ εμπορίας.
