Μετά από δέκα χρόνια καθυστερήσεων, οι διαπραγματευτές Κοινοβουλίου και Συμβουλίου της Ευρώπης συμφώνησαν επί νομοσχεδίου για την αύξηση της παρουσίας των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια. Η προσωρινή συμφωνία, γνωστή και ως «γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια», που επιτεύχθηκε την Τρίτη το βράδυ αποσκοπεί στη διασφάλιση της ισότητας των φύλων στα διοικητικά συμβούλια των εισηγμένων εταιρειών στην ΕΕ.
Σύμφωνα με τη νέα απόφαση, τουλάχιστον το 40% των μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών στις επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι γυναίκες, ενώ περιλαμβάνονται και αποτρεπτικές κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης. Από το μέτρο εξαιρούνται οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με έως 249 εργαζομένους
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε για πρώτη φορά την πρότασή της το 2012 και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη διαπραγματευτική του θέση το 2013. Ο φάκελος μπλοκαρίστηκε από το Συμβούλιο για σχεδόν μια δεκαετία, έως ότου οι υπουργοί Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων καταλήξουν τελικά σε μια κοινή θέση τον περασμένο Μάρτιο.
Μόλις το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εγκρίνουν επίσημα τη συμφωνία, η οδηγία θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εφαρμόσουν την οδηγία δύο έτη μετά την έκδοσή της. Το Κοινοβούλιο κατόρθωσε να συμπεριλάβει σε μεταγενέστερο στάδιο αξιολόγηση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας σχετικά με το κατά πόσον οι μη εισηγμένες εταιρείες θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας.
Να σημειωθεί ότι σήμερα, μόνο το 30,6% των μελών των διοικητικών συμβουλίων στις μεγαλύτερες εισηγμένες εταιρείες της ΕΕ είναι γυναίκες, με σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών (από 45,3% στη Γαλλία έως 8,5% στην Κύπρο).
Τουλάχιστον το 40% των μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών θα πρέπει να είναι γυναίκες
Η οδηγία γνωστή ως «γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια» αποσκοπεί στην καθιέρωση διαφανών διαδικασιών πρόσληψης στις εταιρείες, έτσι ώστε τουλάχιστον το 40% των θέσεων μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών ή το 33% του συνόλου των θέσεων διοικητικών στελεχών να καλύπτονται από το υποεκπροσωπούμενο φύλο. Χάρη στο Κοινοβούλιο, οι εταιρείες θα πρέπει να συμμορφωθούν με τον στόχο αυτό έως το τέλος Ιουνίου 2026, αντί για τις 31 Δεκεμβρίου 2027 όπως προέβλεπε η πρόταση του Συμβουλίου. Στις περιπτώσεις που υποψήφιοι διαθέτουν τα ίδια προσόντα για μια θέση, προτεραιότητα θα πρέπει να δίνεται σε υποψήφιες του υποεκπροσωπούμενου φύλου.
Οι ευρωβουλευτές επέμειναν ότι η επαγγελματική αξία των υποψηφίων θα πρέπει να παραμείνει το βασικό κριτήριο στις διαδικασίες επιλογής, οι οποίες θα πρέπει να είναι διαφανείς, στο πλαίσιο της συμφωνίας που επετεύχθη. Οι εισηγμένες εταιρείες θα υποχρεούνται να ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές μία φορά το χρόνο σχετικά με την εκπροσώπηση των φύλων στα διοικητικά τους συμβούλια και, εάν δεν έχουν επιτευχθεί οι στόχοι, τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουν να τους επιτύχουν. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να είναι δημόσιες και εύκολα προσβάσιμες στον διαδικτυακό τόπο κάθε εταιρείας.
Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με λιγότερους από 250 εργαζομένους θα εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας.
Κυρώσεις
Η πρόταση περιλαμβάνει αποτελεσματικές, αποτρεπτικές και αναλογικές κυρώσεις για τις εταιρείες που δεν συμμορφώνονται με τις ανοικτές και διαφανείς διαδικασίες διορισμού στελεχών. Το Κοινοβούλιο κατόρθωσε να συμπεριλάβει παραδείγματα συγκεκριμένων μέτρων επιβολής κυρώσεων, όπως πρόστιμα και την ακύρωση (από δικαστική αρχή) της επιλογής μελών του διοικητικού συμβουλίου για εταιρείες που παραβιάζουν τις εθνικές διατάξεις που θα θεσπιστούν σύμφωνα με την οδηγία.
«Περισσότερες γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια σημαίνει πιο ανθεκτικές εταιρείες»
Η συνεισηγήτρια Evelyn Regner (Σοσιαλιστές, Αυστρία) δήλωσε: «Το Κοινοβούλιο ζητεί την έκδοση οδηγίας για περισσότερες γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Το Συμβούλιο ήταν τελικά έτοιμο να έρθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων 10 χρόνια μετά την υποβολή της πρότασης της Επιτροπής. Ήρθε πλέον καιρός να ληφθούν δεσμευτικά μέτρα. Περισσότερες γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια σημαίνει πιο ανθεκτικές εταιρείες, πιο καινοτόμες, αλλά και αλλαγή δομών από την κορυφή προς τη βάση στους εργασιακούς χώρους. Ένα από τα κύρια επιτεύγματά μας είναι η διαφάνεια. Οι διαδικασίες επιλογής πρέπει να βασίζονται σε σαφή, προκαθορισμένα κριτήρια και, με την παρούσα συμφωνία, θα επιλέγονται μόνο οι καλύτεροι υποψήφιοι, βελτιώνοντας έτσι τη συνολική ποιότητα των συμβουλίων.»
Η συνεισηγήτρια Lara Wolters (Σοσιαλιστές, Ολλανδία) πρόσθεσε: «Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η ισότητα των φύλων στην κορυφή των επιχειρήσεων δεν επιτυγχάνεται κατά τύχη. Γνωρίζουμε επίσης ότι η μεγαλύτερη πολυμορφία στα διοικητικά συμβούλια συμβάλλει στη βελτίωση της λήψης αποφάσεων και των αποτελεσμάτων. Η ποσόστωση αυτή μπορεί να αποτελέσει ώθηση προς τη σωστή κατεύθυνση για μεγαλύτερη ισότητα και πολυμορφία στις επιχειρήσεις.
