Μια μεγάλη ανατροπή στις συντάξεις χηρείας αναμένεται να φέρει νομοσχέδιο του υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Συνοχής, που αναμένεται να παρουσιαστεί στο υπουργικό συμβούλιο στις 11 Οκτωβρίου και στην συνέχεια να προωθεί στη Βουλή για ψήφιση, μέχρι τα τέλη του μήνα.
Σε συνεργασία με το Μέγαρο Μαξίμου θα ληφθεί η απόφαση για την περικοπή των συντάξεων χηρείας στο μισό στην περίπτωση απασχόλησης ή συνταξιοδότησης του δικαιούχου. Το θέμα είναι ευαίσθητο και ο χειρισμός πρέπει να γίνει σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο για να αποφευχθούν οι έντονες αντιδράσεις. Σύμφωνα με το νόμο οι δικαιούχοι λαμβάνουν σύνταξη χηρείας ίση με το 70% της σύνταξης του θανόντος, ενώ μετά την τριετία το ποσό της χηρείας μειώνεται κατά 50% και η σύνταξη χηρείας περιορίζεται από το 70% στο 35% της σύνταξης του θανόντος.
Δηλαδή η περικοπή θα πρέπει να επιβληθεί σε όλες τις συντάξεις χηρείας (ανδρών και γυναικών) που δόθηκαν πριν την 1η Οκτωβρίου 2020, αν σήμερα ο δικαιούχος εργάζεται ή συνταξιοδοτείται. Ωστόσο, ο συνταξιούχος να μπορεί να επιλέξει ποια από τις δύο συντάξεις θα περιοριστεί στο 50% ώστε να επιλέξει προφανώς το μικρότερο ποσό.
Αυτό σημαίνει ότι αν ένας συνταξιούχος έχει 500 ευρώ από τη δική του σύνταξη και 800 ευρώ από τη σύνταξη χηρείας, μετά την πρώτη τριετία θα μπορεί να επιλέγει η μείωση κατά 50% να γίνει στα 500 ευρώ, και όχι στα 800 ευρώ.
Ωστόσο, δεν είναι ακόμα σαφές αν η εν λόγω διάταξη θα περιληφθεί στο μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο το οποίο θα παρουσιαστεί στο υπουργικό συμβούλιο.
Ευνοϊκές αλλαγές στους συνταξιούχους με αναπηρία
Παράλληλα οι ευνοϊκές αλλαγές στο καθεστώς των εργαζόμενων συνταξιούχων επεκτείνονται και στους συνταξιούχους με αναπηρία. Σήμερα οι συνταξιούχοι με αναπηρία δεν είχαν δικαίωμα για εργασία χωρίς να διακόπτεται η αναπηρική σύνταξη και το επίδομα με εξαίρεση τους ασθενείς με ψυχιατρικά προβλήματα η νοητική υστέρηση.
Με τη νέα διάταξη θα επιτρέπεται η εργασία, χωρίς περικοπή της σύνταξης αλλά με την παρακράτηση της μηνιαίας εισφοράς, προκειμένου όσοι αισθάνονται ικανοί προς εργασία να συμμετέχουν στο κοινωνικό γίγνεσθαι και να ενισχύουν το εισόδημά τους.
Απαραίτητη προϋπόθεση να αποδεικνύεται η ασφαλιστική τους αναπηρία.
Οι σημαντικότερες ασφαλιστικές διατάξεις
Υπενθυμίζεται πως οι σημαντικότερες διατάξεις του «μίνι» ασφαλιστικού είναι οι εξής:
- Οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να λαμβάνουν επικουρική σύνταξη με fast track διαδικασία, θέτοντας ως ελάχιστο όριο τη 15ετία ( 4.500 ένσημα) με στόχο την επίσπευση της έκδοσης των επικουρικών συντάξεων. Με την ενεργοποίηση της διάταξης σύμφωνα με το υπουργείο εργασίας θα εκκαθαριστούν αυτόματα 30.000 εκκρεμείς επικουρικές συντάξεις του δημοσίου.
- Εγκλωβισμένοι οφειλέτες: Σήμερα οι οφειλέτες έως 20.000 ευρώ, ελεύθεροι επαγγελματίες, δεν παίρνουν καθόλου σύνταξη. Με τη νέα ρύθμιση αυξάνεται το όριο της οφειλής στις 30.000 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και στις 10.000 ευρώ για τους αγρότες με κάποιους όρους και προϋποθέσεις. (Να αποδεικνύεται με την άρση των τραπεζικών τους λογαριασμών ότι είναι αναξιοπαθούντες και όχι κακοπληρωτές). Συγκεκριμένα δεν θα πρέπει να διαθέτουν καταθέσεις, άνω των 15.000 ευρώ. Για τους αγρότες, το όριο της οφειλής θα ανέλθει στα 10.000 ευρώ και θα ακολουθούν την ίδια διαδικασία. Για το διάστημα αυτό ωστόσο θα μπορούν να παίρνουν το 50% της σύνταξής τους. Όταν φτάσουν στο κατώφλι των 30.000 ξεμπλοκάρεται η σύνταξή τους και περνούν στο σημερινό καθεστώς σύμφωνα με το οποίο αποπληρώνουν την υπόλοιπη οφειλή σε 60 δόσεις.
- Εργαζόμενοι συνταξιούχοι: Η διάταξη για τους εργαζόμενους συνταξιούχους προβλέπει από την 1/1/2024 την κατάργηση του πέναλτι 30% στη σύνταξή τους. Αντί αυτού ορίζεται μηνιαία εισφορά 10% στο εισόδημα από την εργασία τους. Το νέο καθεστώς ευνοεί την πλειοψηφία των εργαζόμενων συνταξιούχων και έχει στόχο να τους ενθαρρύνει να δηλώνουν τα εισοδήματά τους προκειμένου να περιοριστεί η μαύρη εργασία.