Πολλοί είναι οι ασφαλισμένοι που δεν έχουν λάβει τα εφάπαξ που δικαιούνται μαζί με την σύνταξη τους.
Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες, τα εφάπαξ που υπολογίζεται πως δεν εκκρεμούν είναι περίπου 13.700, από τα οποία όσα αφορούν το δημόσιο τομέα είναι 7.286, ενώ για τον ιδιωτικό τομέα και τους αυτοαπασχολούμενους είναι 6.441.
Σταδιακά «βαδίζει» το σχέδιο και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2022 για έκδοση εφάπαξ μαζί με τη σύνταξη και μέσω του «ηλεκτρονικού ΔΑΥΚ» (Δελτίο Απεικόνισης Υπηρεσιακής Κατάστασης).
Μέσω του συστήματος αυτού, ο υπάλληλος-εισηγητής του ΕΦΚΑ που θα παίρνει τον φάκελο συνταξιοδότησης θα μπορεί να υπολογίζει την ίδια στιγμή και το ποσό της σύνταξης, αλλά και το δικαιούμενο εφάπαξ.
Η έκδοση της σύνταξης φαίνεται πως έχει μπει σε προτεραιότητα, αφήνοντας έτσι το εφάπαξ για αργότερα, ενώ τελευταία οι χρόνοι απονομής των εφάπαξ είχαν πέσει κοντά στο τρίμηνο και για κάποιο διάστημα είχαν μειωθεί και κάτω από 3 μήνες.
Ενώ, για τις απλές περιπτώσεις συνταξιοδότησης, στις οποίες οι ασφαλισμένοι είχαν όλα τα χρόνια ασφάλισης αποκλειστικά στο Δημόσιο, φαίνεται πως κινείται ταχύτερα η διαδικασία απονομής του εφάπαξ, σε σχέση με το παρελθόν.
Σε ποιες κατηγορίες καταβάλλεται κατά προτεραιότητα το εφάπαξ
Εξαίρεση στον κανόνα της αναμονής υπάρχει για τέσσερις ειδικές κατηγορίες, στις οποίες το εφάπαξ καταβάλλεται κατά προτεραιότητα.
Οι κατηγορίες των δικαιούχων είναι οι εξής:
- όσοι λόγω ασθενείας, χρόνιας πάθησης ή άλλης βλάβης έχουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50%,
- όσοι είναι γονείς ή νόμιμοι κηδεμόνες ατόμων που έχουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50%,
- όσοι λόγω τυφλότητας συνταξιοδοτούνται με σύνταξη γήρατος με μόνη προϋπόθεση τη 15ετή ασφάλιση,
- όσοι λαμβάνουν επίδομα παραπληγίας ή τετραπληγίας.
Διπλός τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ - Ποιους αφορά;
Το εφάπαξ βαίνει μειούμενο για τα έτη συνταξιοδότησης που συμπληρώνονται από 1ης Ιανουαρίου 2014 και μετά, καθώς με τον νόμο 4387/2016 οι εισφορές που πληρώνονται από το 2014 και εντεύθεν στα ταμεία Πρόνοιας του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα δεν έχουν ανταποδοτικότητα.
Με την αλλαγή του υπολογισμού, ένας υπάλληλος που θα συνταξιοδοτηθεί το 2022 με 36 έτη θα πάρει δύο τμήματα εφάπαξ με τα εξής ποσά:
- Το πρώτο τμήμα του εφάπαξ θα είναι για τα έτη ως το 2013 και θα υπολογιστεί με το 60% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της πενταετίας 2009-2013, επί τα έτη ασφάλισης ως το 2013.
- Το δεύτερο τμήμα του εφάπαξ θα είναι η επιστροφή των εισφορών που πλήρωσε από το 2014 ως το 2022, χωρίς τόκο.
Για παράδειγμα, υπάλληλος με 35 έτη που συνταξιοδοτείται το 2021 έχει διανύσει 28 έτη ως το 2013 και 8 έτη από 2014 ως 2022.
Αν ο μέσος όρος αποδοχών του στο διάστημα 2009-2013 ήταν 1.500 ευρώ, το δικαιούμενο εφάπαξ για το πρώτο τμήμα είναι 25.200 ευρώ (1.500×0,60×28=25.200).
Αν ο συντάξιμος μισθός του από το 2014 ως το 2021 είναι κατά μέσο όρο 1.500 ευρώ, τότε το δεύτερο τμήμα εφάπαξ που θα πάρει για αυτά τα 8 έτη θα είναι οι εισφορές 4% που πλήρωνε κάθε μήνα, χωρίς καμία ανταποδοτικότητα.
Επομένως, το δεύτερο άτοκο ποσό του εφάπαξ θα είναι 5.760 ευρώ (1.500×0,04×12Χ8=5.760), ενώ 30.960 ευρώ θα είναι το συνολικό ποσό του εφάπαξ.
