Λίγο πριν την εκπνοή του 2024 παρουσιάστηκε στο Ωδείο Αθηνών η Εθνική Στρατηγική Προστασίας των Ανηλίκων από τον Εθισμό στο Διαδίκτυο, όπου ανακοινώθηκε και επίσημα η δημιουργία των εφαρμογών pαrco.gov.gr και Kids Wallet.
Ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για ένα πρόβλημα που «όλοι βλέπουμε μπροστά μας αλλά μέχρι τώρα αδυνατούσαμε να βρούμε αποτελεσματικές πολιτικές.» Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι η προστασία της παιδικής ψυχής είναι αυτονόητη υποχρέωση μιας κοινωνίας και πως ο παιδικός και εφηβικός εγκέφαλος ακόμα διαμορφώνονται. «Γι’ αυτό απαιτείται παρέμβαση ειδικά για αυτές τις ηλικίες».
Όπως είπε, «αυτή τη στιγμή διεξάγεται ένα τεράστιο πείραμα με τους εγκεφάλους των παιδιών και των εφήβων μας. Αυτό πρέπει να σταματήσει και θέλω η Ελλάδα να παίξει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο». Ταυτόχρονα, ωστόσο, εξέφρασε την αμφιβολία του για το κατά πόσο θα ήταν αποτελεσματική μια καθολική απαγόρευση των social media.
Αναποτελεσματική η καθολική απαγόρευση των social media
«Το πρόβλημα νομίζω είναι πολύ σαφές και έχει να κάνει και υπερβολική εξάρτηση, του εθισμού των παιδιών και εφήβων από το διαδίκτυο, από συγκεκριμένες εφαρμογές οι οποίες κατά κανόνα τα παιδιά μας τις βλέπουν στο τηλέφωνο. Είναι η εικόνα παιδιών κολλημένων σε ένα κινητό, ολίγον ως ζόμπι, τα οποία χάνουν την επαφή με τον κόσμο. Ανακαλύπτουμε στην πορεία ότι πολλά από τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν έντονα ψυχολογικά προβλήματα, διαφορετικά για τα κορίτσια, διαφορετικά για τα αγόρια. Κατάθλιψη, απομόνωση, διάσπαση προσοχής το πιο συνηθισμένο βίωμα το οποίο μας μεταφέρουν οι εκπαιδευτικοί μας. Καταλαβαίνουμε ότι εδώ κάτι συμβαίνει, το οποίο σαφώς είναι προβληματικό και το οποίο έχει να κάνει με την σκοτεινή πλευρά της τεχνολογίας» τόνισε, υπενθυμίζοντας ότι είχε μιλήσει για το θέμα και στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Μιλώντας για τις παρεμβάσεις είπε ότι αμφιβάλλει ότι θα ήταν αποτελεσματική η καθολική απαγόρευση και τόνισε πως πρώτα πρέπει να συζητήσουμε για το πρόβλημα οι γονείς με τα παιδιά, να δούμε ποιος μπορεί να είναι ο ρυθμιστικός ρόλος του κράτους και να τεθούν οι εταιρείες προ των ευθυνών τους καθώς σημείωσε ότι οι αλγόριθμοι είναι έτσι σχεδιασμένοι για να μεγιστοποιούν τον χρόνο που περνάμε όλη κοιτώντας την οθόνη.
Ο πρωθυπουργός συζήτησε για το ζήτημα με 16χρονη μαθήτρια της Β’ Λυκείου. «Θεωρώ ότι δυστυχώς στη γενιά μου υπάρχει πρόβλημα. Βασικότερα δεν αναγνωρίζουμε ότι ο εθισμός στο διαδίκτυο είναι μια μορφή εθισμού. Έχει γίνει δεύτερη φύση μας το κινητό. Βλέπω ότι δεν μπορώ να διαβάσω παραπάνω από 1,5 ώρα χωρίς να τσεκάρω αν μου έχει στείλει κάποιος στα social media. Ισχύει ότι περνάμε πολλές φορές και αυτό που χαρακτηρίζει αυτή τη συνήθεια είναι μια αίσθηση ενοχής ότι αυτές τις ώρες θα μπορούσα να τις χρησιμοποιήσω για κάτι άλλο», περιέγραψε η μαθήτρια.
Το Kids Wallet
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι το Kids Wallet ευελπιστεί να τύχει και ευρωπαϊκής εφαρμογής σημειώνοντας ότι υπάρχει δυνατότητα ελέγχου του χρόνου που περνάμε στο κινητό αλλά και το τι βλέπουμε. «Μετά η ευθύνη περνάει στο παιδί. Πρέπει να λέμε όχι και στα παιδιά μας», σημείωσε. «Η πολύ μεγάλη πρόκληση της επόμενης ημέρας είναι πώς θα πιέσουμε τις πλατφόρμες να σχεδιάζουν τις εφαρμογές λαμβάνοντας υπόψη την παιδική και εφηβική χρήση. Ήδη κάποιες το κάνουν», συνέχισε φέρνοντας ως παράδειγμα το Instagram.
«Βεβαίως υπάρχει ρόλος για την Ελλάδα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το να προτάξουμε τεχνολογικές λύσεις και να δούμε και τα κανονιστικά ζητήματα, τα οποία αφορούν και τα δικαιώματα», συμπλήρωσε. «Πιστεύω ότι η Ευρώπη θα παίξει μεγαλύτερο κανονιστικό ρόλο να πιέσει τις μεγάλες αμερικανικές πλατφόρμες να επιτρέψει ευρύτερες παρεμβάσεις», πρόσθεσε. «Η Ευρώπη, χωρίς να πάμε σε υπερβολική ρύθμιση, να προσδιορίσει πλαίσιο και δικαιωμάτων πρωτίστως στα δικαιώματα των παιδιών και των εφήβων», τόνισε.
«Όλα αυτά ξεκινούν από τη σωστή ενημέρωση των γονιών, των καθηγητών και των δασκάλων, των ειδικών της υγείας, να εξηγήσουμε στα παιδιά ότι δεν υπάρχει υποκατάστατο από το να αθληθείς και να έχεις πραγματικές επαφές. Ο ψηφιακός κόσμος μπορεί να είναι χρήσιμος αλλά δεν μπορεί να είναι υποκατάστατο των πραγματικών εμπειριών. Για μένα είναι μια μεγάλη ευκαιρία να παίξουμε έναν ρόλο ευρύτερο, πέραν των ορίων της πατρίδας μας. Τα ζητήματα αυτά απασχολούν τους πάντες», σημείωσε.
Στον «αέρα» το parco.gov.gr
«Οι απαγορεύσεις δεν είναι η λύση. Η λύση είναι ο διάλογος, να μπορέσουμε να μιλήσουμε με τα παιδιά. Το κράτος πρέπει να σταθεί δίπλα στους γονείς και τα παιδιά», είπε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
«Το πρώτο εργαλείο που ανακοινώνουμε είναι το parco.gov.gr, το οποίο θα βγει στον αέρα αμέσως μετά την παρουσίαση και θα είναι ένα εργαλείο που θα συμβουλεύει τους γονείς», είπε ο Δημήτρης Παπαστεργίου. Όπως τόνισε από τα πρώτα πράγματα που μπορούν να ρυθμιστούν είναι ο χρονικός περιορισμός χρήσης των εφαρμογών, ο περιορισμός τους και οι ημέρες και ώρες ενασχόλησης.
«Οι γονείς θα πρέπει να εγκαταστήσουν την εφαρμογή στα κινητά. Πρότασή μας είναι οι νέες εφαρμογές να είναι προ εγκατεστημένες. Τίποτα δεν θα γίνει εάν εμείς ως γονείς δεν το ελέγξουμε», είπε προσθέτοντας ότι η Ελλάδα βγαίνει μπροστά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
«Ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι πως καθορίζεις την ηλικία του χρήστη», σημείωσε ο κ. Παπαστεργίου και επεσήμανε την ψηφιακή παραμέληση που παρατηρείται σήμερα σε πολλές οικογένειες.