Μενδώνη: Μας υποχρεώνει με νόμο να ακούμε ελληνική μουσική!

Τι κρύβεται πίσω από το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο τέθηκε ήδη σε δημόσια διαβούλευση και υποχρεώνει δημόσιους χώρους αλλά και ελληνόφωνες παραγωγές να παίζουν έως και κατά 70% ελληνική μουσική; Το νέο νομοσχέδιο φέρει την υπογραφή της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη και ήδη έχει σηκώσει θύελλα αντιδράσεων στους καλλιτεχνικούς κύκλος. Οι καλλιτέχνες κάνουν λόγο για ανοικτή και αδικαιολόγητη παρέμβαση στην καλλιτεχνική δημιουργία, καθώς και για το ότι το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου θυμίζει παλιότερες εποχές, όταν... το πολίτευμα της Ελλάδας ήταν άλλο.

Εξάλλου, το σχέδιο νόμου προβλέπει και τη δημιουργία διαδικτυακής βάσης δεδομένων για το ελληνόφωνο τραγούδι και την ορχηστρική μουσική Ελλήνων δημιουργών, καθώς και «τσουχτερά» πρόστιμα που κυμαίνονται από 2.000 έως 20.000 ευρώ. Οι καλλιτέχνες εδώ «θυμούνται» το παλαιότερο σκάνδαλο με την ΑΕΠΙ, ενώ σημειώνουν πως είναι αδύνατο να ελέγξει κάποιος την μουσική που παίζεται καθ' όλο το 24ωρο σε έναν χώρο, αφήνοντας αιχμές για «ουρανοκατέβατα» πρόστιμα. 

Ειδικότερα, το σχέδιο νόμου, το οποίο θα μείνει αναρτημένο για δημόσια διαβούλευση έως την Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024, μεταξύ άλλων, καθορίζει ότι το ποσοστό εκτέλεσης ελληνόφωνων τραγουδιών σε κοινόχρηστους χώρους με μουσική θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 45% για ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, καζίνο και χώρους αναμονής μέσων μαζικής μεταφοράς. Όσον αφορά τις ελληνικές οπτικοακουστικές παραγωγές και κινηματογραφικές ταινίες, οι οποίες χρηματοδοτούνται από δημόσιους πόρους, το ποσοστό αυτό σκαρφαλώνει στο 70%.

Επίσης, περιλαμβάνει και την επέκταση του ορίου διαφημιστικού χρόνου στους ραδιοσταθμούς ξενόγλωσσου ρεπερτορίου που θα αυξήσουν τη μετάδοση ελληνόφωνων τραγουδιών. Συγκεκριμένα, δίνει τη δυνατότητα μέχρι και για 30% περισσότερες διαφημίσεις, σε περίπτωση που η αύξηση του ελληνόφωνου ρεπερτορίου ξεπεράσει το 50%.

Τα επίμαχα άρθρα

Τα επίμαχα άρθρα του νομοσχεδίου είναι τα εξής:

Άρθρο 8: Δημόσια εκτέλεση ελληνόφωνων τραγουδιών και ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνου τραγουδιού στους κοινόχρηστους χώρους των ξενοδοχείων και των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων

1. Στους κοινόχρηστους χώρους των ξενοδοχείων και των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων εφόσον εκτελείται δημόσια μουσική, το ελάχιστο ποσοστό εκτέλεσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 45% του συνόλου των εκτελούμενων μουσικών έργων.
2. Τα ξενοδοχεία και τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα υποβάλλουν εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου κάθε ημερολογιακού εξαμήνου στον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας μορφότυπους από τους οποίους προκύπτει η τήρηση της υποχρέωσης.

Άρθρο 9: Δημόσια εκτέλεση ελληνόφωνων τραγουδιών και ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών στους κοινόχρηστους χώρους των εμπορικών κέντρων.

1. Στους κοινόχρηστους χώρους των εμπορικών κέντρων και εφόσον εκτελείται δημόσια μουσική, το ελάχιστο ποσοστό εκτέλεσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 45% του συνόλου των εκτελούμενων μουσικών έργων.
2. Οι έχοντες την εκμετάλλευση των χώρων υποβάλλουν, εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου κάθε ημερολογιακού εξαμήνου, στον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας τους μορφότυπους από τους οποίους προκύπτει η τήρηση της υποχρέωσης.

Άρθρο 10: Δημόσια εκτέλεση ελληνόφωνων τραγουδιών και ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών στους κοινόχρηστους χώρους των καζίνο.

1. Στους κοινόχρηστους χώρους των καζίνο και εφόσον εκτελείται δημόσια μουσική, το ελάχιστο ποσοστό εκτέλεσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 45% του συνόλου των εκτελούμενων μουσικών έργων.
2. Οι έχοντες την εκμετάλλευση των χώρων υποβάλλουν, εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου, κάθε ημερολογιακού εξαμήνου στον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας τους μορφότυπους από τους οποίους προκύπτει η τήρηση της υποχρέωσης.

Άρθρο 11: Δημόσια εκτέλεση ελληνόφωνων τραγουδιών και ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών στα μέσα μαζικής μεταφοράς και στους χώρους αναμονής επιβατών αερολιμένων και λιμένων.

1. Στους κοινόχρηστους χώρους των μέσων μαζικής μεταφοράς και στους χώρους αναμονής επιβατών αερολιμένων και λιμένων και εφόσον εκτελείται δημόσια μουσική, το ελάχιστο ποσοστό μετάδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 45% του συνόλου των εκτελούμενων μουσικών έργων.
2. Οι έχοντες την εκμετάλλευση των χώρων υποβάλλουν, εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου κάθε ημερολογιακού εξαμήνου, στον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας τους μορφότυπους από τους οποίους προκύπτει η τήρηση της υποχρέωσης.

Άρθρο 12: Συγχρονισμός ελληνόφωνων τραγουδιών και ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών σε οπτικοακουστικές παραγωγές και κινηματογραφικές ταινίες.

• Ελληνικές οπτικοακουστικές παραγωγές και κινηματογραφικές ταινίες, οι οποίες χρηματοδοτούνται με οποιοδήποτε τρόπο από τον δημόσιο τομέα, υποχρεούνται να ενσωματώνουν ελληνόφωνα τραγούδια ή ορχηστρική μουσική απόδοση ελληνόφωνου τραγουδιού σε ελάχιστο ποσοστό 70% του συνόλου της μουσικής επένδυσης της παραγωγής ή της ταινίας.
• Η υποχρέωση ενσωμάτωσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών σε ελάχιστο ποσοστό 70% ου συνόλου της μουσικής επένδυσης των οπτικοακουστικών παραγωγών και των κινηματογραφικών ταινιών δεν αποτελεί πρόσθετη προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση αυτών.

Άρθρο 13: Δημιουργία ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων ελληνόφωνου τραγουδιού, ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνου τραγουδιού και ορχηστρικής μουσικής Ελλήνων δημιουργών και διαδικτυακής πλατφόρμας.

Δημιουργούνται στο υπουργείο Πολιτισμού α) ηλεκτρονική βάση δεδομένων ελληνόφωνου τραγουδιού, ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνου τραγουδιού και ορχηστρικής μουσικής Ελλήνων δημιουργών και β) διαδικτυακή πλατφόρμα πρόσβασης στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων, η οποία παρέχει επιπλέον τη δυνατότητα κατάρτισης πρωτότυπων λιστών αναπαραγωγής με χρήση τεχνητής νοημοσύνης.

Η διαδικτυακή πλατφόρμα αναρτάται στην επίσημη ιστοσελίδα του υπουργείου Πολιτισμού. Μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας παράγεται αυτόματα το σύνολο των μορφοτύπων που απαιτούνται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων γνωστοποίησης των παραπάνω άρθρων. Στη βάση δεδομένων καταχωρίζονται ελληνόφωνα τραγούδια, ορχηστρική μουσική απόδοση ελληνόφωνων τραγουδιών και ορχηστρική μουσική Ελλήνων δημιουργών, καθώς και διασκευές αυτών, κατόπιν έγγραφης συναίνεσής τους.

Άρθρο 14: Διαδικασία ελέγχου και επιβολής διοικητικών κυρώσεων στους έχοντες την εκμετάλλευση ξενοδοχείων και σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, εμπορικών κέντρων, καζίνο, μέσων μαζικής μεταφοράς, των χώρων αναμονής αερολιμένων και λιμένων για την παραβίαση των υποχρεώσεων μετάδοσης ελληνόφωνου τραγουδιού ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνου τραγουδιού.

1. Αν παραβιαστούν οι υποχρεώσεις του άρθρου 8, με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Πολιτισμού και Τουρισμού, η οποία εκδίδεται μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (Ο.Π.Ι.), χορηγείται στον έχοντα την εκμετάλλευση του ξενοδοχείου ή του σύνθετου τουριστικού καταλύματος, εύλογη προθεσμία για συμμόρφωση, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 2μήνες. Εντός 10 ημερών από την πάροδο της προθεσμίας συμμόρφωσης, ο υπόχρεος οφείλει να υποβάλλει στον Ο.Π.Ι. τους μορφότυπους που αποδεικνύουν τη συμμόρφωσή του με τις υποχρεώσεις του άρθρου 8. Αν δεν υποβληθούν οι μορφότυποι ή από τους υποβληθέντες μορφότυπους διαπιστώνεται μη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις του άρθρου 8, με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Πολιτισμού και Τουρισμού, η οποία εκδίδεται κατόπιν αιτιολογημένης εισήγησης του Ο.Π.Ι., επιβάλλεται στον υπόχρεο πρόστιμο από 2.000 ευρώ έως 20.000 ευρώ ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης, η οποία εξαρτάται από τη διαπιστωθείσα απόκλιση από το υποχρεωτικό ποσοστό δημόσιας εκτέλεσης, από τη δυναμικότητα σε κλίνες του τουριστικού καταλύματος και την υποτροπή του παραβάτη.
2. Αν παραβιαστούν οι υποχρεώσεις του άρθρου 9, με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Ανάπτυξης και Πολιτισμού, η οποία εκδίδεται μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του Ο.Π.Ι., χορηγείται στον έχοντα την εκμετάλλευση του εμπορικού κέντρου εύλογη προθεσμία για συμμόρφωση, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 2 μήνες. Εντός 10 ημερών από την πάροδο της προθεσμίας συμμόρφωσης, ο υπόχρεος οφείλει να υποβάλλει στον Ο.Π.Ι. τους μορφότυπους που αποδεικνύουν τη συμμόρφωσή του με τις υποχρεώσεις του άρθρου 9. Αν δεν υποβληθούν οι μορφότυποι ή από τους υποβληθέντες μορφότυπους διαπιστώνεται μη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις του άρθρου 9, επιβάλλεται στον υπόχρεο πρόστιμο από 2.000 ευρώ έως 20.000 ευρώ ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης, η οποία εξαρτάται από τη διαπιστωθείσα απόκλιση από το υποχρεωτικό ποσοστό δημόσιας εκτέλεσης, από την επιφάνεια σε τετραγωνικά μέτρα των κοινόχρηστων χώρων του εμπορικού κέντρου, τη δυναμικότητα σε επισκέπτες αυτών και την υποτροπή του παραβάτη.
3. Αν παραβιαστούν οι υποχρεώσεις του άρθρου 10, με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Ανάπτυξης και Πολιτισμού, η οποία εκδίδεται μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του Ο.Π.Ι., χορηγείται στον έχοντα την εκμετάλλευση του καζίνο εύλογη προθεσμία για συμμόρφωση, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 2 μήνες. Εντός 10 ημερών από την πάροδο της προθεσμίας συμμόρφωσης, ο υπόχρεος οφείλει να υποβάλλει στον Ο.Π.Ι. τους μορφότυπους που αποδεικνύουν τη συμμόρφωσή του με τις υποχρεώσεις του άρθρου 10. Αν δεν υποβληθούν οι μορφότυποι ή από τους υποβληθέντες μορφότυπους διαπιστώνεται μη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις του άρθρου 10, με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Ανάπτυξης και Πολιτισμού, η οποία εκδίδεται μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του Ο.Π.Ι., επιβάλλεται στον υπόχρεο πρόστιμο από 2.000 ευρώ έως 20.000 ευρώ ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης, η οποία εξαρτάται από τη διαπιστωθείσα απόκλιση από το υποχρεωτικό ποσοστό δημόσιας εκτέλεσης, από την επιφάνεια σε τετραγωνικά μέτρα των κοινόχρηστων χώρων του καζίνο, τη δυναμικότητα σε επισκέπτες αυτών και την τυχόν υποτροπή του παραβάτη.
4. Αν παραβιαστούν οι υποχρεώσεις του άρθρου 11, με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Υποδομών και Μεταφορών και Πολιτισμού, η οποία εκδίδεται μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του Ο.Π.Ι., χορηγείται στον έχοντα την εκμετάλλευση κοινόχρηστων χώρων μέσου μαζικής μεταφοράς ή κοινόχρηστου χώρου αναμονής επιβατών αερολιμένα ή λιμένα, εύλογη προθεσμία για συμμόρφωση, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 2 μήνες. Εντός 10 ημερών από την πάροδο της προθεσμίας συμμόρφωσης, ο υπόχρεος οφείλει να υποβάλλει στον Ο.Π.Ι. τους μορφότυπους που αποδεικνύουν τη συμμόρφωσή του με τις υποχρεώσεις του άρθρου 11. Αν δεν υποβληθούν οι μορφότυποι ή από τους υποβληθέντες μορφότυπους διαπιστώνεται μη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις του άρθρου 11, με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Υποδομών και Μεταφορών και Πολιτισμού, η οποία εκδίδεται μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας, επιβάλλεται στον υπόχρεο πρόστιμο από 2.000 ευρώ έως 20.000 ευρώ ευρώ ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης η οποία εξαρτάται από τη διαπιστωθείσα απόκλιση από το υποχρεωτικό ποσοστό δημόσιας εκτέλεσης, από την επιφάνεια σε τετραγωνικά μέτρα των κοινόχρηστων χώρων και την τυχόν υποτροπή του παραβάτη.
5. Τα πρόστιμα του παρόντος εισπράττονται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190).
6. Ο Ο.Π.Ι. δύναται, εκτιμώντας τις περιστάσεις, να εισηγηθεί τη μη επιβολή προστίμου σε περίπτωση που η παράβαση κρίνεται αιτιολογημένα ως ήσσονος βαρύτητας, ιδίως με βάση την απόκλιση από τα ποσοστά δημόσιας εκτέλεσης που καθορίζονται στα άρθρα 8 έως και 11.

Δείτε ΕΔΩ το νομοσχέδιο του υπουργείου Πολιτισμού