Ψηφίζεται σήμερα, εν μέσω σφοδρών αντιδράσεων, από την ολομέλεια της Βουλής, το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης για τον νέο ποινικό κώδικα. Σε αντίδραση του νομοσχεδίου οι δικηγόροι απέχουν από τα καθήκοντα τους, ενώ συλλογικότητες και οργανώσεις δηλώνουν προβληματισμό και ανησυχία διότι το νομοσχέδιο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση χωρίς να έχει προηγηθεί διαβούλευση με την Κοινωνία των Πολιτών.
Όπως διαπιστώνουν στο νομοσχέδιο εν υπάρχει μια διακριτή, τυποποιημένη ποινική πρόβλεψη για την αφαίρεση της ζωής γυναικών εντός συντροφικής σχέσης, με την αναγνώριση της γυναικοκτονίας ως εγκλήματος με έμφυλα χαρακτηριστικά, παρά την υιοθέτηση αυτής της νομικής θεώρησης από αρκετές άλλες χώρες.
Επιπλέον, η ψυχολογική βία εισάγεται ως μορφή βίας που αφορά μόνο τους ανήλικους. Στον αντίποδα, το νομοσχέδιο δεν θεωρεί αξιόποινες μια σειρά από συμπεριφορές που συνιστούν ενδοοικογενειακή βία, υπό τον διευρυμένο ορισμό της Σύμβασης, δηλαδή την ψυχολογική βία σε βάρος ενηλίκων και την οικονομική βία.
Όσον αφορά στο αδίκημα του βιασμού, παρόλο που ρητά, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θα θεωρείται πλέον ενδοοικογενειακή βία όταν τελείται σε ενδοοικογενειακό/συντροφικό πλαίσιο, ο νομοθέτης παραλείπει να βελτιώσει νομοτεχνικά τον ορισμό του βιασμού. Αυτό σημαίνει ότι στον υπάρχοντα ορισμό δεν διασαφηνίζεται η έννοια της συναίνεσης και δεν προκύπτει ότι οποιαδήποτε σεξουαλική πράξη ή συμπεριφορά θα πρέπει να είναι προϊόν ελεύθερης βούλησης.
Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για την επιτάχυνση των διαδικασιών και την κατά προτεραιότητα εκδίκαση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, ενώ τα πλημμελήματα της ενδοοικογενειακής βίας, όπως και το σύνολο σχεδόν των πλημμελημάτων του ΠΚ, από εδώ και στο εξής θα εκδικάζονται από μονομελή πλημμελειοδικεία.
Οι βασικές αλλαγές
Στο νομοσχέδιο, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνεται:
- Αύξηση του ανωτάτου ορίουκάθειρξης για κακουργήματα από τα 15 στα 20 έτη.
- Αύξηση του ανωτάτου ορίου κάθειρξης επί συρροής κακουργημάτων στα 25 έτη (από 20). Αντίστοιχα και επί συρροής πλημμελημάτων στα 10 έτη (από 8).
- Η αναστολή της ποινής για πλημμελήματα μετατρέπεται από κανόνα σε εξαίρεση. Θα μπορεί να χορηγηθεί σε ποινές φυλάκισης έως ένα έτος όταν οι αμετάκλητες προηγούμενες καταδίκες δεν υπερβαίνουν το ένα έτος.
- Για ποινές φυλάκισης έως 2 έτη, προτεραιότητα αποτελεί η έκτιση ποινών με τους εναλλακτικούς τρόπους κοινωφελούς εργασίας ή μετατροπής της ποινής σε χρήμα ή σε κατ’ οίκον έκτιση με ηλεκτρονική επιτήρηση.
- Για ποινές φυλάκισης από 2 έως 3 έτη προβλέπεται έκτιση σε σωφρονιστικό κατάστημα του συνόλου ή μέρους της ποινής από 30 ημέρες έως 6 μηνών, κατά την κρίση του δικαστηρίου.
- Για ποινές φυλάκισης άνω των 3 ετών προβλέπεται έκτιση σε σωφρονιστικό κατάστημα του συνόλου ή μέρους της ποινής από το 1/5 έως τα 2/5 αυτής, κατά την κρίση του δικαστηρίου.
- Αυστηροποίηση ποινών και προϋποθέσεων για υφ’ όρον απόλυση κρατουμένων
- Κοινωφελήςεργασία ή μετατροπή σε χρηματικές για ποινές έως 2 έτη
- Πραγματική έκτιση μέρους ποινών από 2 έως 3 έτη
- Πραγματική έκτιση σε σωφρονιστικό κατάστημα για ποινές άνω των 3 ετών
- Επιτάχυνση και απλοποίηση δικαστικών διαδικασιών
- Κατάργηση Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων και ενίσχυση της αρμοδιότητας των Μονομελών Δικαστηρίων
- Υψηλά χρηματικά πρόστιμα για τους δικομανείς και περιορισμός των αναβολών
Ενδοοικογενειακή βία
- Αυστηροποίηση ποινών για ενδοοικογενειακή βία εις βάρος αλλά και ενώπιον ανηλίκου.
- Ποινική διαπραγμάτευση με πρωτοβουλία του Εισαγγελέα
- Αυτεπάγγελτη δίωξη για το γονέα που δεν καταβάλει διατροφή
Ποινικό αδίκημα οι προπηλακισμοί σε βάρος γιατρών, εκπαιδευτικών
Περισσότερο προσεκτικοί θα πρέπει να είναι εφεξής «θερμόαιμοι» πολίτες μέσα σε σχολεία, νοσοκομεία και άλλες δομές υγείας. Στο νομοσχέδιο, έχει περιληφεί άρθρο που ορίζει ότι «όποιος εισέρχεται σε δοµές παροχής υπηρεσιών υγείας, συµπεριλαµβανοµένων των κινητών µονάδων παροχής υπηρεσιών υγείας ή προσεγγίζει κινητές µονάδες παροχής υγειονοµικών υπηρεσιών άµεσης βοήθειας και µε οποιονδήποτε τρόπο, ιδίως µε φωνασκίες, θόρυβο, ύβρεις ή απειλές κατά του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, εργαζοµένων, υπαλλήλων ή ασθενών διαταράσσει τη λειτουργία τους, τιµωρείται µε ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους και χρηµατική ποινή και αν η πράξη συνδέεται µε πρόκληση βιαιοπραγίας, µε ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών και χρηµατική ποινή.
