Συγκρατημένο προδιαγράφεται το φετινό «καλάθι» της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της 87ης, κατά σειρά έκθεσης, με στόχο να κινηθεί στη γραμμή των «λελογισμένων» παροχών.
Παρά τη δυσμενή συγκυρία, που ορίζεται από τις μεγάλες και πολυήμερες πυρκαγιές του Αυγούστου, στο επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου κυριαρχεί η συγκρατημένα αισιόδοξη πεποίθηση ότι οι αντίξοες συνθήκες, οι οποίες επικράτησαν τις τελευταίες εβδομάδες με την άνιση μάχη που έδωσε ο κρατικός μηχανισμός έναντι των ολοένα εμφανέστερων συνεπειών της κλιματικής κρίσης, θα αποτελέσουν σύντομα παρελθόν και θα δώσουν τη σκυτάλη στην επιτάχυνση των αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων που έχουν άμεση αντανάκλαση στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών.
Η κυβέρνηση προχωρά σε «σειρά από πρωτοβουλίες προκειμένου η αρνητική συγκυρία τού σήμερα να μετατραπεί σε μια καλύτερη άμυνα για το αύριο», οι οποίες περιλαμβάνουν την άμεση προμήθεια νέου τεχνολογικού εξοπλισμού, στο πλαίσιο της γρήγορης υλοποίησης του προγράμματος «Αιγίς», νέες διαδικασίες πρόληψης και πρόσθετες προσλήψεις 1.200 πυροσβεστών και δασικών υπαλλήλων.
Σε δύο ενότητες η ομιλία του πρωθυπουργού
Ουσιαστικά το οικονομικό σκέλος της ομιλίας του πρωθυπουργού θα είναι χωρισμένο σε δύο ενότητες: πρώτον θα περιγράψει τα μέτρα στήριξης που θα τρέξουν και δεύτερον θα μιλήσει για την επόμενη ημέρα εκπέμποντας μια εικόνα αισιοδοξίας. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως σε χθεσινή ανάρτηση ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε μια σειρά θετικών μηνυμάτων και μεταξύ άλλων μίλησε για νέο ρεκόρ στα έσοδα από τον τουρισμό, την υποχώρηση της ανεργίας στο 10.8% κ.α.
Παρόλα αυτά, το οικονομικό επιτελείο κρατάει χαμηλούς τόνους και φαίνεται πως έχει καταλήξει ότι οι νέες παροχές θα είναι στοχευμένες και θα αφορούν στη συντριπτική τους πλειονότητα τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Τα οριζόντια μέτρα, παρόλο που έγινε μια εξαίρεση για τις επιδοτήσεις ρεύματος που συνεχίστηκαν και τον Σεπτέμβριο, αποτελούν ένα σενάριο που το ΥΠΟΙΚ εγκαταλείπει, ακολουθώντας τις οδηγίες της Κομισιόν, που συνιστά δημοσιονομική εγκράτεια και σύνεση.
Ενόψει, μάλιστα, των επαφών που θα υπάρξουν με τους εκπροσώπους των ευρωπαϊκών Θεσμών τον Οκτώβριο, το οικονομικό επιτελείο θέλει να επιδείξει καλή εικόνα και να παρουσιάσει ένα οικονομικό πλάνο χωρίς υπερβολές και παροχές εκτός ευρωπαϊκής δημοσιονομικής λογικής. Η εξαιρετική πορεία που καταγράφουν τα δημοσιονομικά κατά το πρώτο οκτάμηνο, όπου κατεγράφη πρωτογενές πλεόνασμα 3,5 δισ.ευρώ και έκρηξη στα φορο-έσοδα, δημιούργησε κλίμα παροχολογίας, προερχόμενο κυρίως από τα ΜΜΕ. Άμεσα, όμως, και διόλου τυχαία το οικονομικό επιτελείο έσπευσε μέσω διαρροών να κατεβάσει χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών.
Στον πυρήνα των μέτρων που θα αναφερθεί ο πρωθυπουργός από τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και θα συμπεριληφθούν στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, βρίσκονται αυτά που έχουν ήδη ψηφιστεί στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών. Μεταξύ άλλων πρόκειται για την καταβολή του Youth Pass, την αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 για οικογένειες με παιδιά, τις αυξήσεις σε συντάξεις και στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων.
Παράλληλα το οικονομικό επιτελείο προκρίνει πρόσθετα, στοχευμένα μέτρα που αφορούν κυρίως τη στήριξη των ευάλωτων απέναντι στην ακρίβεια, εκτιμώντας ότι θα περάσουν χωρίς πρόβλημα από το τσεκάρισμα των θεσμών. Αυτά είναι η αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και η δημιουργία ενός νέου πλαισίου στήριξης κατά της ενεργειακής ακρίβειας με στόχο την προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών. Επίσης στο πακέτο μέτρων περιλαμβάνεται η απόδοση νέας επιταγής ακρίβειας 200-250 ευρώ σε χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες, άτομα με αναπηρία και μακροχρόνια άνεργους, η οποία θα δοθεί τα Χριστούγεννα.
Στο τραπέζι του ΥΠΟΙΚ βρίσκεται ξανά το επίδομα προσωπικής διαφοράς, η επέκταση του Market Pass έως το τέλος του 2023, όπως και η επέκταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ έως τον Ιούνιο του 2024.
Τα μόνιμα μέτρα
Σε αυξήσεις μισθών και συντάξεων θα αναφερθεί ο πρωθυπουργός στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Το νέο μισθολόγιο στο δημόσιο έχει ήδη ψηφιστεί και θα μπει σε εφαρμογή το 2024, ενώ την επόμενη χρονιά έρχεται νέα αύξηση στον κατώτατο μισθό 580.000 εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα.
Όσον αφορά στις συντάξεις- ανάλογα και με τις επιδόσεις της οικονομίας - θα αυξηθούν το 2024 από 3% έως 4%. Μόνιμα χαρακτηριστικά φαίνεται πως αποκτά και η ενίσχυση στους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά, καθώς θα καταβληθεί εκ νέου. Μάλιστα από την κυβέρνηση λένε πως θα συνεχιστεί έως ότου εξαλειφθεί τελείως η προσωπική διαφορά.
Τέλος, υπενθυμίζεται πως έχει ήδη ψηφιστεί η αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες που έχουν παιδιά και το συγκεκριμένο μέτρο θα τρέξει τον Ιανουάριο του 2024.
Οι οικονομικοί στόχοι της τετραετίας
Ακόμη, ο πρωθυπουργός αναμένεται να αναφερθεί σε μια σειρά οικονομικών στόχων, όπως είναι η επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, η περαιτέρω αύξηση των επενδύσεων και η μείωση του δημοσίου χρέους στο 140% του ΑΕΠ το 2027 (και στο 120% του ΑΕΠ το 2030) Στο μέτωπο της ανεργίας στόχος είναι να πέσει κάτω από 8% έως το 2027, ενώ βαρύτητα δίνεται στην αύξηση των εξαγωγών στο 60% του ΑΕΠ έως το 2027.