Κατατίθεται τη Δευτέρα 5/9 στη Βουλή το νομοσχέδιο για την «Κύρωση της συμφωνίας μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης και του Ινστιτούτου Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού του Ντελαγουέρ, σχετικά με την επιστροφή στην Ελλάδα συλλογής αρχαιοτήτων του κυκλαδικού πολιτισμού».
Το νομοσχέδιο παρουσιάστηκε στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου της 30ης Αυγούστου 2022 από την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.
Σύμφωνα με την προς κύρωση συμφωνία, τα μέρη συμφωνούν και αποδέχονται ότι το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, ως εκπρόσωπος του ελληνικού Δημοσίου, που είναι ο αποκλειστικός κύριος των ελληνικών αρχαιοτήτων, σύμφωνα με τον ελληνικό αρχαιολογικό νόμο (i) αναγνωρίζει το μη κερδοσκοπικό νομικό πρόσωπο «Ινστιτούτο Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού» με έδρα το Ντελαγουέρ και με καταστατικό σκοπό την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας, ως κάτοχο μιας συλλογής 161 σπάνιων αρχαιοτήτων του Κυκλαδικού Πολιτισμού, η οποία παραχωρήθηκε στο Ινστιτούτο από ιδιώτη συλλέκτη της Νέας Υόρκης, δυνάμει της από 21 Ιουλίου 2022 Σύμβασης Εισφοράς («Contribution Agreement») μεταξύ τους και (ii) εγκρίνει την έκθεση της συλλογής στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης («MΕΤ») και την επιστροφή του πρώτου μέρους αυτής στην Ελλάδα το αργότερο έως την 15η Οκτωβρίου 2022 και την πραγματοποίηση της πρώτης παγκόσμιας έκθεσής του προς το κοινό, για διάστημα ενός έτους (1 Νοεμβρίου 2022 - 31 Οκτωβρίου 2022) στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Όπως σημειώθηκε, μεταξύ άλλων, στο Υπουργικό Συμβούλιο, επαναπατρίζεται χωρίς αντιδικία και χωρίς καμία απολύτως οικονομική επιβάρυνση του ελληνικού Δημοσίου, μεγάλος αριθμός «άγνωστων» αρχαιοτήτων (161), πολλές από τις οποίες αποτελούν εξαιρετικά σπάνια ή ακόμα και παγκοσμίως μοναδικά δείγματα της τέχνης και της τεχνικής του Κυκλαδικού Πολιτισμού της 3ης προχριστιανικής χιλιετίας και παρέχουν νέα δεδομένα στην επιστημονική γνώση αυτής της περιόδου.
Επίσης, ότι η έκθεση της συλλογής στο ΜΕΤ θα διενεργηθεί με δεδηλωμένη την ιδιοκτησία του ελληνικού κράτους, με την αναφορά «Ελληνική Δημοκρατία - Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού» («Hellenic Republic - Ministry of Culture and Sports») να υιοθετείται για πρώτη φορά από το αμερικανικό μουσείο, δυνάμει της σχετικής υποχρέωσης που αναλαμβάνει αυτό με την προς κύρωση συμφωνία.
Το νομοσχέδιο αναμένεται να κυρωθεί την Τετάρτη. Για την υπό κύρωση συμφωνία, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ), με χτεσινή ανακοίνωσή του έχει θέσει μια σειρά ερωτημάτων, τονίζοντας ότι «αντιτίθεται στη νομιμοποίηση παράνομων εξαγωγών αρχαιοτήτων με την ίδρυση ιδρυμάτων ειδικού σκοπού στο εξωτερικό, που θα διαχειρίζονται τις αρχαιότητες εφαρμόζοντας πρακτικές μακροχρόνιου δανεισμού και μάλιστα με πρωτοβουλία του ελληνικού κράτους.
Η μόνη νομική και ηθική οδός αντιμετώπισης της αρχαιοκαπηλίας είναι ο επαναπατρισμός των αρχαιοτήτων με την παράδοση των αρχαιοτήτων στις υπηρεσίες του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού», συμπληρώνει.
