Σε αναστάτωση βρίσκονται χιλιάδες φοιτητές που ανησυχούν για το τι μέλλει γενέσθαι με τις σπουδές τους, μιας και οι διαγραφές φοιτητών θα εφαρμοστούν μέσα στο 2025.
Μάλιστα, τμήματα Μαθηματικών σε ανακοίνωση τους τονίζουν ότι ο μέσος χρόνος για τη λήψη του πτυχίου στα Τμήματα Μαθηματικών είναι τα 6,5 χρόνια, κάτι που σημαίνει ότι θα υπάρξουν μαζικές διαγραφές φοιτητών. Παρόμοια ανακοίνωση εξέδωσε και η Ιατρική Κρήτης.
Τι συμβαίνει
Με βάση νόμο που ψηφίστηκε επί υπουργίας της κ. Κεραμέως οι φοιτητές έχουν υποχρέωση να ολοκληρώνουν τις σπουδές τους σε μέχρι δύο επιπλέον του χρόνου σπουδών έτη, αν η σχολή τους είναι τετραετούς φοίτησης ή σε μέχρι τρία επιπλέον χρόνια αν ο κανονικός χρόνος σπουδών είναι 5 ή 6 έτη.
Όπως επισημαίνει και ο κος Στρατηγάκης στη naftemporiki.gr, από την έναρξη εφαρμογής του νόμου το ακαδημαϊκό έτος 2021 – 2022 δόθηκε περιθώριο σε όσους είχαν ήδη υπερβεί τον κανονικό χρόνο σπουδών 4 έτη για τις τετραετείς σχολές. Με τη λήξη του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους θα γίνουν οι πρώτες διαγραφές φοιτητών, που έχουν ξεπεράσει τα 8 έτη σπουδών.
Στον πίνακα βλέπουμε τον αριθμό των φοιτητών του ΕΚΠΑ που πήραν πτυχίο το 2022, χρονιά με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία. Προφανώς λείπουν τα Τμήματα που ιδρύθηκαν το 2019, αφού το 2022 δεν είχαν ακόμη αποφοίτους. Με εξαίρεση το Τμήμα Ιατρικής που έχει εξαετείς σπουδές και το Τμήμα Μουσικών Σπουδών με πενταετείς σπουδές όλα τα άλλα Τμήματα έχουν τετραετείς σπουδές.
Επιλέξαμε το ΕΚΠΑ διότι τα Τμήματα έχουν την υψηλότερη βάση από τα αντίστοιχα Τμήματα σε άλλα Πανεπιστήμια, συνεπώς, έχει φοιτητές με υψηλές επιδόσεις στις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Δεν μπορεί να πει, δηλαδή, κανείς ότι πρόκειται για φοιτητές που πέρασαν στο Πανεπιστήμιο με 3 ή με 5.
Το 26,49% παίρνει πτυχίο στην ώρα του
Βλέπουμε ότι πήραν πτυχίο στην ώρα τους 1.771 φοιτητές, ποσοστό 26,49%. Μόλις ένας στους τέσσερις, δηλαδή, ολοκληρώνει τις σπουδές του εγκαίρως.
3.082 φοιτητές, ποσοστό 46,11% ολοκληρώνει τις σπουδές του σε ν+2 έτη και 1.831 φοιτητές, ποσοστό 27,39% πήρε το πτυχίο του μετά τα 6 έτη.
Αυτοί οι τελευταίοι θα είχαν διαγραφεί και δεν θα είχαν πάρει ποτέ πτυχίο με βάση τον ισχύοντα νόμο. Το πρόβλημα με τον νόμο, σύμφωνα με όσα ισχύουν τώρα, είναι προφανές. Ένας στους τέσσερις πτυχιούχους του ΕΚΠΑ δεν θα έπαιρνε ποτέ πτυχίο. Πρόκειται για φοιτητές που κρίθηκαν επαρκείς να πάρουν το πτυχίο τους, αλλά θα το έχαναν λόγω… χρόνου.
Δεν υπάρχει σε όλα τα Τμήματα η ίδια δυσκολία αποφοίτησης, όπως βλέπουμε στον πίνακα. Στο Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης το 59,5% των φοιτητών παίρνει το πτυχίο του ακριβώς στα 4 χρόνια. Το ποσοστό αυτό είναι μόλις 2,68% στο Τμήμα Βιολογίας, 0% στο Τμήμα Γεωλογίας και 3,78% στο Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών. Ένας παράγοντας καθυστέρησης λήψης του πτυχίου είναι το επιστημονικό αντικείμενο του Τμήματος, που κάνει κάποιες σχολές πιο εύκολες από κάποιες άλλες.
Κάθε χρόνο και χαμηλότερο το επίπεδο των νεοεισερχόμενων φοιτητών
Ένας άλλος παράγοντας είναι ότι το επίπεδο των νεοεισερχόμενων φοιτητών στα Πανεπιστήμιά μας είναι κάθε χρόνο και χαμηλότερο, καθώς η Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση κατρακυλά κάθε χρόνο προς τα κάτω, ειδικά μετά την πανδημία. Οι καθηγητές των λυκείων και των φροντιστηρίων λένε κάθε πέρυσι και καλύτερα. Η χειροτέρευση του επιπέδου των φοιτητών δημιουργεί ένα χάσμα ανάμεσα στις γνώσεις που έχουν και αυτές που θα έπρεπε να έχουν ώστε να παρακολουθήσουν αξιοπρεπώς τις σπουδές τους.
Ένας τρίτος παράγοντας που συμβάλει στο φαινόμενο της δημιουργίας των λιμναζόντων φοιτητών είναι η λάθος επιλογή σπουδών. Αρκετές φορές οι υποψήφιοι δεν επιλέγουν τις σπουδές που τους αρέσουν, δεν ακολουθούν το δρόμο της καρδιάς τους, δηλαδή, αλλά επιλέγουν με βάση άλλα κριτήρια, όπως το κύρος του πτυχίου, οι προσδοκίες εύρεσης εργασίας ή οι επιθυμίες των σημαντικών άλλων.
Ένας ακόμη παράγοντας είναι ότι στα Πανεπιστήμιά μας αν θέλει ο φοιτητής παρακολουθεί τα μαθήματά του· αν δεν θέλει δεν παρακολουθεί τίποτα. Κανείς δεν θα τον ψάξει, δεν θα τον ρωτήσει γιατί σταμάτησε να παρακολουθεί, γιατί δεν πηγαίνει στις εξεταστικές, κανείς δεν θα τον βοηθήσει να μην ξεκόψει από το Πανεπιστήμιο.
Όλοι αυτοί οι λόγοι μαζί με την διεύρυνση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, όπως σε όλες τις χώρες της ΕΕ, όταν αποφασίστηκε να αυξηθεί ο αριθμός των πτυχιούχων δημιούργησε το μεγάλο πρόβλημα των λιμναζόντων φοιτητών, που τείνει να πάρει εκρηκτικές διαστάσεις. Το έτος 2022 φοιτούσαν 294.675 φοιτητές στα κανονικά εξάμηνα σπουδών, 90.737 δεν είχαν ξεπεράσει το ν+2 και 329.077 είχαν ξεπεράσει τα ν+2 έτη σπουδών. Είχαμε και 56.202 πτυχιούχους.
Η αδικία του οριζόντιου μέτρου
Είδαμε ότι το οριζόντιο μέτρο του ν+2 είναι άδικο, αφού η κάθε επιστήμη έχει διαφορετικό βαθμό δυσκολίας. Η εφαρμογή του θα δημιουργήσει μεγάλη πίεση στους καθηγητές των ΑΕΙ να περνούν όλους τους φοιτητές τους.
Είναι πολύ δύσκολο να διαγράψεις έναν φοιτητή που έχει φτάσει πολύ κοντά στο πτυχίο, αλλά χρειάζεται ένα χρόνο ακόμη για να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Δεν θα το κάνεις· θα του δώσεις το πτυχίο, χωρίς να έχει το κατάλληλο επίπεδο. Μοιραία θα πέσει το επίπεδο σπουδών και όλοι θα παίρνουν το πτυχίο τους εντός του ν+2. Θα γίνουμε όπως οι άλλες χώρες, διότι οι υποψήφιοι που αποκλείονται από τα ΑΕΙ μας λόγω της ΕΒΕ πηγαίνουν στο εξωτερικό, εκεί κρίνονται επαρκείς για τις σπουδές και επιστρέφουν όλοι με πτυχίο.