Σύσσωμη η πανεπιστημιακή κοινότητα ζητάει από το Συμβούλιο της Επικρατείας να μπλοκάρει την ίδρυση και λειτουργία των ιδιωτικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα (Αθήνα και Θεσσαλονίκη), μιας και αυτό αντιβαίνει σε σωρεία συνταγματικών διατάξεων.
Ειδικότερα, στο ΣτΕ κατατέθηκε το πρώτο κύμα αιτήσεων ακυρώσεως κατά της ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών Πανεπιστημίων μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων και αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλες.
Σύμφωνα με το Πρώτο Θέμα, όλες οι αιτήσεις ακύρωσης θα εισαχθούν στην Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, οι δικαστές του οποίου θα κρίνουν το σημαντικό αυτό ζήτημα, καθώς όπως επισημαίνεται από την πλευρά των εκπροσώπων της πανεπιστημιακής κοινότητας που κατέθεσαν τις αιτήσεις, η λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων είναι αντίθετη προς το Σύνταγμα και το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Υπενθυμίζεται ότι η διαδικασία υποβολής αιτήσεων χορήγησης άδειας λειτουργίας αλλοδαπών Πανεπιστημίων ξεκινά 2 Ιανουαρίου 2025 και λήγει 1 Μαρτίου 2025.
Ποιοι προσέφυγαν στη δικαιοσύνη
Στο ΣτΕ προσέφυγαν η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού ΑΕΙ (ΠΟΣΔΕΠ) και επτά ακόμη πανεπιστημιακοί διδάσκαλοι, ζητώντας την ακύρωση ως αντισυνταγματικών των διατάξεων του νόμου 5094/2024 που προβλέπουν την ίδρυση και λειτουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων με τη μορφή Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ).
Επειδή ευθέως δεν μπορεί να προσβληθεί ο νόμος 5094/2024, η πανεπιστημιακή κοινότητα ζητάει να ακυρωθούν δυο υπουργικές αποφάσεις που εκδόθηκαν τον περασμένο Οκτώβριο, κατ΄ εξουσιοδότηση του νόμου αυτού.
Οι αποφάσεις αυτές:
- ρυθμίζουν τη διαδικασία κατάθεσης εγγυητικής επιστολής και επιμερισμού του καταβαλλόμενου παραβόλου κατά την υποβολή αίτησης χορήγησης άδειας, εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτημάτων νομικών προσώπων πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και
- προβλέπουν την εκκίνηση της διαδικασίας υποβολής αιτήσεως για τη χορήγηση άδειας, εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτημάτων νομικών προσώπων πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και τον καθορισμό διεθνών αναγνωρισμένων οίκων που κατατάσσουν παγκοσμίως πανεπιστήμια και ιδρύματα.
Με το νόμο 5094/2024 προβλέπεται η ρύθμιση της αδειοδότησης, της εγκατάστασης και λειτουργίας στην Ελλάδα παραρτημάτων μητρικών ιδρυμάτων υπό τη μορφή νομικών προσώπων πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, ως νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου.
Τα παραρτήματα των ΝΠΠΕ:
- απονέμουν τίτλους σπουδών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης,
- συνδέονται με τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία εδρεύουν και είναι αναγνωρισμένα σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε τρίτες χώρες και
- αδειοδοτούνται μετά από συγκεκριμένη διαδικασία αξιολόγησης, των αρμοδίων οργάνων της Πολιτείας.
Οι πανεπιστημιακοί καθηγητές τονίζουν ότι η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων πρόκειται να οδηγήσει σε κλείσιμο τμημάτων των Πανεπιστημίων στην Ελλάδα, επί ζημία της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης και των μελών ΔΕΠ αυτής.
Θεμελιώνουν ακόμη το έννομο συμφέρον τους στο άρθρο 16 του Συντάγματος και το ηθικό έννομο συμφέρον τους λόγω της προσβολής του κύρους τους από την αναγνώριση καθηγητών ΝΠΠΕ, οι οποίοι ουδόλως προβλέπεται, αλλά ούτε απαιτείται να έχουν τα προσόντα, την ακαδημαϊκή ελευθερία και τη διαδικασία εκλογής και εξέλιξης, όπως των πανεπιστημιακών καθηγητών του άρθρου 16 του Συντάγματος.
Κατά τους προσφεύγοντες οι προσβαλλόμενες υπουργικές αποφάσεις είναι ακυρωτέες καθώς «εκδόθηκαν σε εκτέλεση αντισυνταγματικών διατάξεων του νόμου 5094/2024 οι οποίες προβλέπουν το θεσμό των ΝΠΠΕ».
Ειδικότερα, υπογραμμίζουν, τα εξής:
«Οι προσβαλλόμενες υπουργικές αποφάσεις έχουν νομικό έρεισμα σε νομοθετικές ρυθμίσεις αντίθετες προς το Σύνταγμα και το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο», για τους εξής λόγους:
1) Αντίκειται στο άρθρο 16 του Συντάγματος που απαγορεύει την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης από φορείς με τη μορφή νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου,
2) Παραβιάζουν τη συνταγματική κατοχύρωση του νομικού καθεστώτος των μελών ΔΕΠ κατ΄ άρθρον 16 του Συντάγματος και κατ΄ άρθρον 110 περί κράτους Δικαίου,
3) Παραβιάζουν το άρθρο 43 του Συντάγματος καθώς έπρεπε να εκδοθούν Προεδρικά Διατάγματα για:
α) τη νομική μορφή των ΝΠΠΕ,
β) την ισοτιμία των χορηγούμενων τίτλων,
γ) το καθεστώς των καθηγητών ΝΠΠΕ,
δ) το δίκαιο που διέπει τη λειτουργία των ΝΠΠΕ και
ε) τις εγγυήσεις ποιότητας των σπουδών και πάνω από όλα».
Ακόμη, υπογραμμίζουν, ότι οι προσβαλλόμενες υπουργικές αποφάσεις «όχι μόνο δεν επιβάλλονται από το ευρωπαϊκό δίκαιο, αλλά αυτό αναγνωρίζει το αυστηρό Σύνταγμα ως στοιχείο, προστατευόμενο από την ευρωπαϊκή έννομη τάξη, στα πλαίσια της εθνικής συνταγματικής ταυτότητας, ενώ οι διατάξεις του νόμου 5094/2024 και η νομική φύση των ΝΠΠΕ αντίκειται στο ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο».
