Στη σταδιακή κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης για τα φυσικά πρόσωπα, αλλά και του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης για τους αυτοαπασχολούμενους μέχρι το 2027 θα προχωρήσει η κυβέρνηση.
Τόσο ο πρωθυπουργός όσο και το οικονομικό επιτελείο εμφανίζονται ανοιχτοί στο να υπάρξει αλλαγή στο πλαίσιο των τεκμηρίων διαβίωσης, η λειτουργία των οποίων χαρακτηρίζεται ως αναχρονιστική. Παράλληλα, η πλήρης καταγραφή των δεδομένων myDATA, οι προσυμπληρωμένες δηλώσεις ΦΠΑ των ελεύθερων επαγγελματιών και η μείωση του «κενού» ΦΠΑ θα οδηγήσει στην κατάργηση του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης, ώστε οι αυτοαπασχολούμενοι να φορολογούνται με βάση τα πραγματικά δεδομένα τα οποία δεν θα μπορούν να αμφισβητήσουν.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον σχεδιασμό και υπό την προϋπόθεση ότι τα έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής θα φτάσουν τα 2,5 δισ. ευρώ, το σύστημα της τεκμαρτής φορολόγησης των επαγγελματιών θα καταργηθεί έως το 2027, όπως αναφέρει η εφημερίδα «Τα Νέα».
«Όταν μπήκε το τεκμαρτό εισόδημα, δεν μπήκε για τον αιώνα τον άπαντα» έχει δηλώσει ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, ενώ στην ίδια γραμμή και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης έχει υπογραμμίσει ότι «στόχος είναι τα τεκμήρια να μην είναι για πάντα και όσο καταφέρνουμε και μειώνουμε το κενό ΦΠΑ, που χρόνο με τον χρόνο φαίνεται ότι μειώνεται, τόσο λιγότερο αναγκαία είναι».
Το οικονομικό επιτελείο προσδοκά ότι έως το τέλος του 2026 θα έχει επιτύχει τη διασφάλιση της είσπραξης πρόσθετων φορολογικών εσόδων ύψους 2,5 δισ. ευρώ από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Το κενό ΦΠΑ από 29% που ήταν το 2018 έχει περιοριστεί στα επίπεδα του 14% το 2022 και εκτιμάται ότι το 2027 θα βρίσκεται στο 9%.
Τι θα συμβάλει στο «σβήσιμο» του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης
Στην κατάργηση του τεκμαρτού συστήματος για τους επαγγελματίες θα συμβάλλουν:
- Τα ηλεκτρονικά βιβλία myDATA. Έσοδα, έξοδα και καθαρά κέρδη των ελεύθερων επαγγελματιών θα προσδιορίζονται με βάση τα δεδομένα που έχουν διαβιβαστεί στην πλατφόρμα myDATA. Με βάση αυτά τα στοιχεία θα προσδιορίζεται ο φόρος εισοδήματος. Η Εφορία δεν θα αναγνωρίζει κανένα άλλο παραστατικό για έσοδα και έξοδα πέραν αυτών που έχουν διαβιβαστεί στην πλατφόρμα myDATA. Άλλωστε από την 1η Ιανουαρίου 2025 δεν θα υπάρχει καμία απόκλιση για τα έσοδα και τα έξοδα. Επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες δεν θα έχουν τη δυνατότητα διόρθωσης των δεδομένων τους. Ό,τι αναρτάται στα myDATA (έσοδα και έξοδα) θα μεταφέρεται χωρίς καμία άλλη μεταβολή και στη δήλωση ΦΠΑ και στη φορολογική δήλωση. Έτσι, μετά τις δηλώσεις ΦΠΑ θα κλειδώσουν και οι κωδικοί του εντύπου Ε3 της φορολογικής δήλωσης βάσει του οποίου υπολογίζονται τα φορολογικά κέρδη επαγγελματικών και επιχειρήσεων και επιβάλλεται ο φόρος. Με τον μηδενισμό των ανεκτών αποκλίσεων στα έσοδα και τα έξοδα, κανένας επαγγελματίας δεν θα μπορεί να αυξήσει τα έσοδά του. Συγκεκριμένα, θα μπορεί να προσθέσει και άλλα έσοδα και ΦΠΑ που πρέπει να καταβάλει, στην περίπτωση που έχει εκδώσει τιμολόγια πωλήσεων, τα οποία ωστόσο δεν είχαν διαβιβαστεί εντός 24 ωρών στην ηλεκτρονική εφαρμογή της ΑΑΔΕ, λόγω απώλειας σύνδεσης ή εκδόθηκαν χειρόγραφα ή ειδικής εξαίρεσης (π.χ. λόγω πολύ χαμηλού ετήσιου τζίρου). Οι υπέρογκες δαπάνες που δήλωναν στις δηλώσεις επιχειρήσεις και επαγγελματίες περνούν οριστικά στην ιστορία.
- Ψηφιοποίηση. Η διαδικασία απόδοσης των φόρων γίνεται ψηφιακά και συνοδεύεται με την κατάργηση των δηλώσεων ΦΠΑ αλλά και την καθιέρωση ψηφιακής διαδικασίας άμεσου υπολογισμού και άμεσης πληρωμής του ΦΠΑ στο Δημόσιο σε πραγματικό χρόνο, τη στιγμή της κάθε συναλλαγής. Σύμφωνα με το σχέδιο της ΑΑΔΕ, το οποίο περιλαμβάνεται στο Στρατηγικό Σχέδιο 2025-29, ο ΦΠΑ που επιβάλλεται επί των συναλλαγών θα βεβαιώνεται και θα εισπράττεται αυτόματα, κατά τη στιγμή της συναλλαγής. Με τον τρόπο αυτό, ο φόρος θα πληρώνεται την ώρα της συναλλαγής και δεν θα απαιτείται η απόδοσή του από τον επαγγελματία, με τις μηνιαίες ή τις τριμηνιαίες περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ.
- Ηλεκτρονικές συναλλαγές. Η διεύρυνση των ηλεκτρονικών συναλλαγών με την επέκταση του IRIS σε όλες τις επιχειρήσεις την άνοιξη του 2025 και τη διασύνδεσή του με τις ταμειακές μηχανές.
- Ψηφιακό δελτίο αποστολής. Κάνει πρεμιέρα την 1η Δεκεμβρίου 2024 σε περισσότερες από 150.000 επιχειρήσεις.
- Ψηφιακό πελατολόγιο. Πρόκειται για μια νέα ψηφιακή εφαρμογή στην οποία οι επαγγελματίες θα είναι υποχρεωμένοι να καταγράφουν τον ημερήσιο αριθμό των πελατών τους. Συνεργεία αυτοκινήτων, βαλκανιζατέρ, εταιρείες πάρκινγκ και ενοικίασης οχημάτων, επιχειρήσεις διοργάνωσης εκδηλώσεων αλλά και εκδρομών περιλαμβάνονται στη λίστα των επαγγελματιών κλάδων που σύντομα θα είναι υποχρεωμένοι να τηρούν ψηφιακό πελατολόγιο.
- Ηλεκτρονική τιμολόγηση. Υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση για τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο Τύπου του ΥΠΕΘΟ Όμηρο Τσάπαλο, «μόλις ωριμάσουν όλα τα ψηφιακά εργαλεία που θέτουμε σε εφαρμογή, μόλις τεθεί σε λειτουργία το ψηφιακό τιμολόγιο, το ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής, μόλις το myDATA ολοκληρωθεί ως σύστημα, τότε έχουμε πει ότι ο νόμος για το τεκμαρτό εισόδημα δεν είναι γραμμένος σε πλάκα του Μωυσή, προφανώς και ο λόγος του θα εκλείψει».