Το γνωρίζατε ότι και ο καφές έχει μία υπέρογκη φορολογία στην χώρα μας, καθώς εκτός του ΦΠΑ επιβαρύνεται και με Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης; Μάλιστα, από το 2017 έως και το 2023 συνελέγησαν στα κρατικά ταμεία συνολικά 1 δισ. ευρώ από τον ΕΦΚ στον καφέ. Ο αρχικός προϋπολογισμός του μέτρου ήταν 70 εκατ. ευρώ. Τον πρώτο χρόνο εισπράχθηκαν 90 αντί για 70 εκατ. ευρώ που ήταν ο αρχικός προϋπολογισμός και από τότε βαίνει ανοδικά ο συγκεκριμένος αριθμός έως και το 2023 όπου έφτασε τα 140 εκατ. ευρώ.
Όπως τονίζει η Ελληνική Ένωση Καφέ ο φόρος αυτός είναι και παραμένει «ανοικτή πληγή» για τον κλάδο της μεταποίησης και εμπορίας καφέ στην Ελλάδα, ενώ επιβαρύνει ετησίως τον κλάδο με ποσό 140 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης Καφέ, Τάσο Γιάγκογλου, η μείωση του ΕΦΚ θα σήμαινε την ίδια στιγμή την μείωση της τιμής του καφέ στο ράφι κατά τουλάχιστον 10%. Ωστόσο, η κυβέρνηση αρνείται να ρίξει οποιονδήποτε φόρο στα τρόφιμα, παρά την ακρίβεια που μαστίζει τα ελληνικά νοικοκυριά.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι όλες οι επιχειρήσεις του κλάδου προπληρώνουν τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης. Όταν επιβλήθηκε για πρώτη φορά ο Ειδικός Φόρος, οι δραστηριοποιούμενες επιχειρήσεις χρειάστηκαν τη διπλάσια ρευστότητα από αυτή που είχαν ανάγκη έως και εκείνη τη στιγμή. Κατά την αρχική του επιβολή, ο φόρος αντιστοιχούσε σε περίπου 80% από την τότε αξία αγοράς του πράσινου καφέ κατά την εισαγωγή του.
Σημειώνεται ότι ο ειδικός φόρος κατανάλωσης ανέρχεται στα 2 ευρώ ανά κιλό στον πράσινο (ωμό) καφέ, 3 ευρώ στον έτοιμο εισαγόμενο καφέ και 4 ευρώ στον στιγμιαίο.
Σύμφωνα με την Ελληνική Ένωση Καφέ, η κατανάλωση καφέ στην Ελλάδα έχει αυξηθεί περίπου κατά 4% με 5% μετά την πανδημία. Το πρώτο τετράμηνο του 2024 είναι 1,6% αυξημένη σε όγκο στα σούπερ μάρκετ σε σχέση με το αντίστοιχο τετράμηνο του 2023. Σε ετήσια βάση στην Ελλάδα καταναλώνονται συνολικά περίπου 40.000 τόνοι καφέ.
Σημειώνεται ότι χώρες όπου εφαρμόζεται ο Ειδικός Φόρος κατανάλωσης, εκτός από την Ελλάδα, είναι η Γερμανία και το Βέλγιο.
Παράνομο εμπόριο και στον καφέ
Την ίδια ώρα, οι ποσότητες που διακινούνται παράνομα στην Ελλάδα υπολογίζονται μεταξύ 10% έως και 15% με βάση τις εκτιμήσεις της αγοράς. Προσέγγιση της Ελληνικής Ένωσης Καφέ είναι, μέρος των ετήσιων εσόδων που εισπράττονται από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, να διατίθενται για την καταπολέμηση της παράνομης κατανάλωσης καφέ. Οι μεγαλύτερες ποσότητες λαθραίου καφέ εισάγονται από τα βόρεια σύνορα της χώρας.
Σε σχέση με τις αυξητικές τάσεις που παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα στην αγορά του καφέ υπάρχει άνοδος τιμών στις ποικιλίες Robusta (38% της παγκόσμιας παραγωγής) που συμπαρέσυραν και τις τιμές της ποικιλίας Arabica (62% της παγκόσμιας παραγωγής). Οι ποικιλίες Robusta έχουν φτάσει να διαπραγματεύονται έως και 60% στη μέγιστη τιμή τους και στο 30% οι ποικιλίες Arabica στη μέγιστη τιμή που έχει πιάσει η ποικιλία.
Οι εταιρείες έχουν αφομοιώσει το μεγαλύτερο μέρος των ανατιμήσεων, αλλά αν συνεχιστεί, σύμφωνα με τον κ. Γιάγκογλου, θα υπάρξουν ανατιμήσεις ανάλογα με το επίπεδο τιμών που θα αναγκαστεί να αγοράσει μία επιχείρηση από τώρα και στο εξής με αποτέλεσμα οι ανατιμήσεις να κινηθούν από 5% έως και 15% στο ράφι των σούπερ μάρκετ. Σημειώνεται ότι η τελευταία ανατίμηση στον κλάδο καφέ έγινε το 2022.
Σε ό,τι αφορά τον επιμερισμό της κατανάλωσης στο οργανωμένο λιανεμπόριο σε όγκο πρώτος σε ποσότητες είναι ο ελληνικός με ποσοστό 50%, ενώ σε αξία καταλαμβάνει μερίδιο 30%. Ακολουθεί ο στιγμιαίος με ποσοστό 18% σε όγκο και σε αξία 30%, o εσπρέσο με 15% σε όγκο και 25% σε αξία. Ο φίλτρου έχει μερίδιο 17% σε όγκο και 13% σε αξία. Η κάψουλα από τη συνολική κατανάλωση του εσπρέσο έχει μερίδιο 50% σε όγκο και σε αξία 71%.
Το σύνολο της αγοράς στα σούπερ μάρκετ ανέρχεται στα 340.000.000 ευρώ ετησιοποιημένα στο πρώτο τετράμηνο του 2024 με αύξηση 3,2% σε αξία σε σύγκριση με το πρώτο τετράμηνο του 2023. Ο όγκος κατανάλωσης αυξήθηκε στην ίδια περίοδο κατά 1,6%. Ο τζίρος από τις πωλήσεις κάψουλας καφέ στα σούπερ μάρκετ υπολογίζεται σε περίπου 60 εκατ. ευρώ ετησίως. Σημειώνεται ότι τα στοιχεία αφορούν το οργανωμένο λιανεμπόριο, συμπεριλαμβανομένης της Lidl Ελλάς.
