Υποχρεωτικά μέσω προπληρωμένης κάρτας θα καταβάλλονται από τον Μάρτιο του 2025 τα επιδόματα ανεργίας της ΔΥΠΑ και του ΟΠΕΚΑ. Οι δικαιούχοι θα μπορούν να πάρουν σε μετρητά έως το 50% του επιδόματος, ενώ το άλλο μισό θα πρέπει να δαπανάται μέσω ηλεκτρονικών πληρωμών.
Αυτό σημαίνει πως τα επιδόματα θα μπορούν έως και στο 50% του ποσού που δικαιούνται να αντλούνται μέσω ΑΤΜ ως ρευστό, ενώ το υπόλοιπο 50% θα πρέπει υποχρεωτικά οι δικαιούχοι να το δαπανούν μέσω POS.
Έτσι, αν για παράδειγμα κάποιος λαμβάνει επίδομα ανεργίας ύψους 500 ευρώ από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης θα μπορεί να κάνει ανάληψη μόνο τα 250 ευρώ. Τα υπόλοιπα 250 θα είναι υποχρεωμένος να τα δαπανήσει μέσω της προπληρωμένης κάρτας.
Όσοι, δε, επιλέγουν να πληρώνουν μεγαλύτερο ποσό μέσω κάρτας, θα έχουν και επιπλέον οφέλη επιβράβευσης (μέσω δημόσιων κληρώσεων).
To μέτρο αυτό αναμένεται να συμβάλει στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, καθώς τουλάχιστον το 50% των συναλλαγών των δικαιούχων των παραπάνω επιδομάτων θα γίνονται μέσω POS δεδομένης της διασύνδεσης τους με τις ταμειακές μηχανές, δεν θα διαφεύγουν από το «ραντάρ» της εφορίας, με αποτέλεσμα την αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ.
Ποια επιδόματα αφορά και ποια εξαιρούνται
Τα επιδόματα που θα ενταχθούν στο νέο σύστημα είναι: το ανεργίας από πλευράς ΔΥΠΑ, το επίδομα τέκνων, γέννησης, οικονομικής ενίσχυσης αναδοχής, καθώς και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα από πλευράς ΟΠΕΚΑ.
Δεν θα καταβάλλονται μέσω προπληρωμένης κάρτας επιδόματα, ενισχύσεις, και παροχές όπως:
- αφερεγγυότητας εργοδότη
- διαθεσιμότητας
- επίδομα στέγασης
- Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων
- εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών
- αναπηρικά επιδόματα
- το επίδομα ομογενών προσφύγων
- τα έξοδα κηδείας σε περίπτωση θανάτου ανασφαλίστου υπερήλικα
- στεγαστικής συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες
- μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς τα προστατευόμενα τέκνα θανόντων από τις πυρκαγιές που έπληξαν περιοχές της Περιφέρειας Αττικής στις 23 και 24 Ιουλίου 2018
- μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς κάθε ανήλικο τέκνο των θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πλημμυρικών φαινομένων που έπληξαν την Κρήτη κατά τον μήνα Φεβρουάριο 2019
- μηνιαία οικονομική ενίσχυση προς τα προστατευόμενα τέκνα και αδέρφια θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πυρκαγιών που έπληξαν την Περιοχή Βαρυμπόμπης Δήμου Αχαρνών την 3η Αυγούστου 2021 και εξαιτίας του σεισμού της 30ης Οκτωβρίου 2020 στη Σάμο
Οι αλλαγές στα επιδόματα από το 2025
Οι δικαιούχοι των επιδομάτων του 2025 θα λάβουν αυξημένα επιδόματα μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους. Ωστόσο τότε θα ενεργοποιηθούν και οι «κόφτες» οι οποίοι θα ορίζουν ότι ακίνητα, οχήματα, καταθέσεις, μετοχές και ομόλογα θα ελέγχονται στο εξής για τους δικαιούχους των επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ και συγκεκριμένα για το επίδομα παιδιού, το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα και το επίδομα στέγασης.
Επίδομα παιδιού και επίδομα ανεργίας:
Ειδικότερα:
- Επίδομα παιδιού. Ενοποιείται η δεύτερη και τρίτη εισοδηματική κλίμακα του επιδόματος παιδιού σε μία, αυξάνοντας το επίδομα της τρίτης κλίμακας από 28 ευρώ ανά τέκνο σε 45 ευρώ και 90 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα. Οι πιο ευνοημένοι είναι οι δικαιούχοι που εντάσσονται στις δύο χαμηλότερες εισοδηματικές κλίμακες, εφόσον πληρούν τα νέα περιουσιακά κριτήρια κινητής και ακίνητης περιουσίας και καταθέσεων. Για παράδειγμα, για μια οικογένεια με δύο παιδιά, η ακίνητη περιουσία δεν θα υπερβαίνει τις 210.000 ευρώ και το αυτοκίνητο τα 1.600 κυβικά.
- Επίδομα ανεργίας. Το νέο επίδομα θα αποτελείται από δύο μέρη: σταθερό και μεταβλητό (ανταποδοτικό). Το ύψος του επιδόματος θα είναι κλιμακωτό και θα συνδέεται με τα έτη ασφάλισης και απασχόλησης, το ύψος του μισθού και μπορεί να φτάσει έως και 1.200 ευρώ για ανέργους με πάνω από τέσσερα χρόνια στην αγορά εργασίας. Όσοι έχουν λιγότερα έτη θα λαμβάνουν το χαμηλότερο ποσό των 509 ευρώ.
Το συνολικό ετήσιο ποσό του επιδόματος ανεργίας δεν θα αυξηθεί αλλά θα καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς, δηλαδή μεγαλύτερο επίδομα τους πρώτους μήνες και μικρότερο στη συνέχεια. Ένα πιθανό σενάριο προβλέπει ότι τους πρώτους μήνες ανεργίας το επίδομα θα ανέρχεται στο 70% του κατώτατου μισθού.
Ακόμη και το σταθερό σκέλος του επιδόματος θα είναι μειωμένο για όσους εργάζονται με μερική, εκ περιτροπής ή περιστασιακή απασχόληση. Νέα κριτήρια και χρονικοί περιορισμοί θα τεθούν και για τους εποχικά εργαζομένους.
Ενδέχεται η χρονική διάρκεια καταβολής του επιδόματος, που σήμερα είναι από 5 έως 12 μήνες, να επιμηκυνθεί έως και 24 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες απασχόλησης. Στο νέο αυξημένο επίδομα ανεργίας αναμένεται να συγχωνευτεί το επίδομα των 200 ευρώ που καταβάλλεται στους μακροχρόνια ανέργους (άνω των 12 μηνών). Η καταβολή του επιδόματος θα συνδυαστεί με την υποχρέωση των ανέργων να συμμετάσχουν σε προγράμματα κατάρτισης, ώστε να αποκτήσουν την εξειδίκευση που χρειάζονται για να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας.
Θα προβλεφθούν επίσης επιπλέον παροχές σε συγκεκριμένες ομάδες ανέργων, όπως δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα, προσαυξήσεις ανά προστατευόμενο μέλος και προσαυξήσεις για μονογονεϊκές οικογένειες.
Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα:
Με τη νέα χρονιά, το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) αυξάνεται κατά 16%, από 216 ευρώ και 54 ευρώ για κάθε παιδί σε 250 ευρώ και 75 ευρώ αντίστοιχα, ενώ αυξάνονται αναλόγως και τα εισοδηματικά όρια. Ωστόσο, θα εφαρμοστούν στοχευμένα κριτήρια ακίνητης, κινητής περιουσίας και καταθέσεων.
Στο ΕΕΕ υπάρχουν ήδη περιουσιακά κριτήρια που θα εφαρμοστούν και στα άλλα επιδόματα. Το δηλούμενο εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 5.832 ευρώ, ανεξαρτήτως του αριθμού των μελών του νοικοκυριού.
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 90.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος, έως και τις 150.000 ευρώ.
Επίδομα στέγασης:
Αυξάνεται από τα 70 ευρώ σε 125 ευρώ και 75 ευρώ, ανάλογα με την εισοδηματική κλίμακα, με επιπλέον αύξηση 30% για κάθε τέκνο. Σήμερα, το επίδομα λαμβάνουν όσοι έχουν συνολικό εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος. Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ, ενώ στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα προστίθενται 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού. Όσον αφορά τα περιουσιακά κριτήρια, η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος, έως τις 180.000 ευρώ.
Τα όρια καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού είναι τα εξής (συμπεριλαμβάνονται καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα κ.λπ.): Έως 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενα κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος. Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ, ενώ στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα προστίθενται 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
