«Βροχή» επιδομάτων και πληρωμών αναμένεται για χιλιάδες πολίτες, λίγο πριν τις φετινές γιορτές των Χριστουγέννων. Συνταξιούχοι αλλά και δικαιούχοι προνοιακών επιδομάτων πρόκειται να δουν έξτρα χρήματα στους λογαριασμούς τους προκειμένου να απολαύσουν τις γιορτινές ημέρες, να αποπληρώσουν χρέη και να αγοράσουν δώρα στους αγαπημένους τους.
Οι πληρωμές, εκτός από το πολυαναμενόμενο δώρο Χριστουγέννων, προβλέπεται να περιλαμβάνουν επιδόματα, μεταξύ των οποίων το επίδομα θέρμανσης, την επιταγή ακρίβειας σε χαμηλοσυνταξιούχους, η οποία θα δώσει και και επιπλέον χρήματα στους δικαιούχους των επιδομάτων παιδιού, Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, ΑμεΑ, και ανασφάλιστων υπερηλίκων.
Εκτός βέβαια από τις πληρωμές του Δεκεμβρίου, οι δικαιούχοι τεσσάρων βασικών επιδομάτων θα δουν αυξημένες πληρωμές από το 2025 στο πλαίσιο αναμόρφωσης τους, ενώ μεγάλη αλλαγή έρχεται και για το επίδομα ανεργίας.
Επιταγή ακρίβειας
Η επιταγή ακρίβειας κυμαίνεται από 100 έως 200 ευρώ και δικαιούχοι είναι ευάλωτοι πολίτες που θα τη λάβουν ως «δώρο Χριστουγέννων». Πιο αναλυτικά την επιταγή ακρίβειας θα λάβουν οι εξής πέντε κατηγορίες:
Οι συνταξιούχοι με προσωπική διαφορά θα λάβουν έκτακτη οικονομική ενίσχυση 100 - 200 ευρώ ως εξής:
- Για όσους λαμβάνουν άθροισμα κύριων συντάξεων έως 700 ευρώ, θα δοθεί ενίσχυση 200 ευρώ.
- Για όσους λαμβάνουν άθροισμα κύριων συντάξεων από 700,1 έως 1.100 ευρώ, θα δοθεί ενίσχυση 150 ευρώ.
- Για όσους λαμβάνουν άθροισμα κύριων συντάξεων από 1.100,1 έως 1.600 ευρώ, θα δοθεί ενίσχυση 100 ευρώ.
Επιπλέον:
- Οι δικαιούχοι του επιδόματος παιδιού του ΟΠΕΚΑ θα λάβουν επιπλέον μία δόση του επιδόματος.
- Οι δικαιούχοι του επιδόματος ΑμεΑ του ΟΠΕΚΑ και οι δικαιούχοι του εξω-ιδρυματικού επιδόματος και λοιπών επιδομάτων αναπηρίας του e-ΕΦΚΑ θα λάβουν ενίσχυση ύψους 200 ευρώ.
- Οι ανασφάλιστοι υπερήλικες δικαιούχοι του αντίστοιχου επιδόματος του ΟΠΕΚΑ θα λάβουν ενίσχυση 200 ευρώ.
- Ο δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος θα λάβουν επιπλέον 50% του μηνιαίου επιδόματος κατά τον μήνα Δεκέμβριο.
Δώρο Χριστουγέννων
Το δώρο Χριστουγέννων, το οποίο αποτελεί κάθε χρόνο μεγάλη ανάσα για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, πρέπει να έχει καταβληθεί υποχρεωτικά από τους εργοδότες μέχρι και την 21η Δεκεμβρίου κάθε έτους. Φέτος η ημέρα αυτή πέφτει Σάββατο, οπότε οι εργοδότες θα πρέπει να μεριμνήσουν ώστε να πληρώσου το δώρο μία ημέρα νωρίτερα, δηλαδή μέχρι την Παρασκευή 20 Δεκεμβρίου 2024.
Να σημειωθεί ότι το δώρο Χριστουγέννων είναι υποχρεωτικό για όλους τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, ισούται με ένα ολόκληρη μισθό και πρέπει να έχει καταβληθεί μέχρι και 21η Δεκεμβρίου κάθε έτους.
Φυσικά, οι εργοδότες που το επιθυμούν μπορούν να το καταβάλλουν και νωρίτερα από την 21η Δεκεμβρίου. Δικαιούχοι του δώρου Χριστουγέννων είναι όλοι οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα που εργάζονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας, αορίστου ή ορισμένου χρόνου, πλήρους ή μερικής απασχόλησης. Το δώρο Χριστουγέννων εκτός από υποχρεωτικό, υπόκειται και σε εισφορές υπέρ ΕΦΚΑ και Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών. Επίσης, το δώρο σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να καταβληθεί σε είδος, αλλά μόνο σε χρήμα.
Επίδομα θέρμανσης
Έως τη Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου θα καταβληθεί η προκαταβολή του επιδόματος θέρμανσης σε χιλιάδες δικαιούχους, το οποίο ξεκινάει από 100 ευρώ και φτάνει έως 1.200 ευρώ για περιοχές με πολύ κρύο.
Το επίδομα θα είναι αυξημένο έως 25% για τα νοικοκυριά που χρησιμοποιούν ηλεκτρικό ρεύμα για να ζεστάνουν το σπίτι τους σε σχέση με όσους χρησιμοποιούν πετρέλαιο ή άλλα καύσιμα.
Το υπόλοιπο ποσό του επιδόματος θα καταβληθεί έως το τέλος Μαΐου με εξαίρεση όσους χρησιμοποιούν φυσικό αέριο οι οποίοι θα πληρωθούν τον Ιούλιο.
Αυξήσεις στις συντάξεις
Τον Δεκέμβριο οι συνταξιούχοι θα πληρωθούν τις συντάξεις του Ιανουαρίου, οι οποίες θα είναι αυξημένες. Συγκεκριμένα πριν τα Χριστούγεννα οι συνταξιούχοι θα έχουν πληρωθεί ενώ μάλιστα από αρχές του μήνα θα έχουν λάβει και το επίδομα προσωπικής διαφοράς.
Οι αυξήσεις -ανά κατηγορία- ξεκινάνε από 27 ευρώ το μήνα και φτάνουν έως και 64 ευρώ το μήνα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι αυξήσεις στις συντάξεις για το 2024 αναμένεται να διαμορφωθούν ως εξής:
- Δημόσιο: Η μέση σύνταξη γήρατος για συνταξιούχο με 35 έτη υπηρεσίας θα ανέλθει στα 1.316 ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 32 ευρώ το μήνα.
- Πρώην ΙΚΑ: Συνταξιούχοι με 30 χρόνια ασφάλισης θα δουν τη μέση σύνταξή τους να διαμορφώνεται στα 1.219 ευρώ, με μηνιαία αύξηση 30 ευρώ.
- Ταμεία ΔΕΚΟ και Τραπεζών: Για συνταξιούχους με πάνω από 30 έτη ασφάλισης, η μέση σύνταξη θα φτάσει τα 2.612 ευρώ, με μηνιαία αύξηση 64 ευρώ.
- ΟΑΕΕ: Η μέση σύνταξη γήρατος για 30 χρόνια ασφάλισης και άνω θα διαμορφωθεί στα 1.101 ευρώ, με αύξηση 27 ευρώ το μήνα.
- ΕΤΑΑ: Οι συνταξιούχοι με 30 χρόνια ασφάλισης και άνω θα λαμβάνουν 1.259 ευρώ κατά μέσο όρο, με μηνιαία αύξηση 31 ευρώ.
Επιπλέον, το ανώτατο όριο συντάξεων θα αυξηθεί ως εξής:
- Οι κύριες συντάξεις θα ανέλθουν στο μέγιστο ποσό των 5.241,89 ευρώ, από 5.114,04 ευρώ.
- Οι επικουρικές συντάξεις θα φτάσουν το ανώτατο όριο των 1.572,56 ευρώ, από 1.534,21 ευρώ.
- Η βασική σύνταξη του πρώην ΟΓΑ θα αυξηθεί από 399,54 ευρώ σε 409,5 ευρώ, δηλαδή θα έχει μια αύξηση κοντά στα 10 ευρώ.
Οι αλλαγές που προωθούνται στα επιδόματα
Οι δικαιούχοι των επιδομάτων του 2025 θα λάβουν αυξημένα επιδόματα μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους. Ωστόσο τότε θα ενεργοποιηθούν και οι κόφτες οι οποίοι θα ορίζουν ότι ακίνητα, οχήματα, καταθέσεις, μετοχές και ομόλογα θα ελέγχονται στο εξής για τους δικαιούχους των επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ και συγκεκριμένα για το επίδομα παιδιού, το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα και το επίδομα στέγασης.
Επίδομα παιδιού και επίδομα ανεργίας
Ειδικότερα:
- Επίδομα παιδιού. Ενοποιείται η δεύτερη και τρίτη εισοδηματική κλίμακα του επιδόματος παιδιού σε μία, αυξάνοντας το επίδομα της τρίτης κλίμακας από 28 ευρώ ανά τέκνο σε 45 ευρώ και 90 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα. Οι πιο ευνοημένοι είναι οι δικαιούχοι που εντάσσονται στις δύο χαμηλότερες εισοδηματικές κλίμακες, εφόσον πληρούν τα νέα περιουσιακά κριτήρια κινητής και ακίνητης περιουσίας και καταθέσεων. Για παράδειγμα, για μια οικογένεια με δύο παιδιά, η ακίνητη περιουσία δεν θα υπερβαίνει τις 210.000 ευρώ και το αυτοκίνητο τα 1.600 κυβικά.
- Επίδομα ανεργίας. Το νέο επίδομα θα αποτελείται από δύο μέρη: σταθερό και μεταβλητό (ανταποδοτικό). Το ύψος του επιδόματος θα είναι κλιμακωτό και θα συνδέεται με τα έτη ασφάλισης και απασχόλησης, το ύψος του μισθού και μπορεί να φτάσει έως και 1.200 ευρώ για ανέργους με πάνω από τέσσερα χρόνια στην αγορά εργασίας. Όσοι έχουν λιγότερα έτη θα λαμβάνουν το χαμηλότερο ποσό των 509 ευρώ.
Το συνολικό ετήσιο ποσό του επιδόματος ανεργίας δεν θα αυξηθεί αλλά θα καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς, δηλαδή μεγαλύτερο επίδομα τους πρώτους μήνες και μικρότερο στη συνέχεια. Ένα πιθανό σενάριο προβλέπει ότι τους πρώτους μήνες ανεργίας το επίδομα θα ανέρχεται στο 70% του κατώτατου μισθού.
Ακόμη και το σταθερό σκέλος του επιδόματος θα είναι μειωμένο για όσους εργάζονται με μερική, εκ περιτροπής ή περιστασιακή απασχόληση. Νέα κριτήρια και χρονικοί περιορισμοί θα τεθούν και για τους εποχικά εργαζομένους.
Ενδέχεται η χρονική διάρκεια καταβολής του επιδόματος, που σήμερα είναι από 5 έως 12 μήνες, να επιμηκυνθεί έως και 24 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες απασχόλησης. Στο νέο αυξημένο επίδομα ανεργίας αναμένεται να συγχωνευτεί το επίδομα των 200 ευρώ που καταβάλλεται στους μακροχρόνια ανέργους (άνω των 12 μηνών). Η καταβολή του επιδόματος θα συνδυαστεί με την υποχρέωση των ανέργων να συμμετάσχουν σε προγράμματα κατάρτισης, ώστε να αποκτήσουν την εξειδίκευση που χρειάζονται για να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας.
Θα προβλεφθούν επίσης επιπλέον παροχές σε συγκεκριμένες ομάδες ανέργων, όπως δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα, προσαυξήσεις ανά προστατευόμενο μέλος και προσαυξήσεις για μονογονεϊκές οικογένειες.
Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα
Με τη νέα χρονιά, το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) αυξάνεται κατά 16%, από 216 ευρώ και 54 ευρώ για κάθε παιδί σε 250 ευρώ και 75 ευρώ αντίστοιχα, ενώ αυξάνονται αναλόγως και τα εισοδηματικά όρια. Ωστόσο, θα εφαρμοστούν στοχευμένα κριτήρια ακίνητης, κινητής περιουσίας και καταθέσεων.
Στο ΕΕΕ υπάρχουν ήδη περιουσιακά κριτήρια που θα εφαρμοστούν και στα άλλα επιδόματα. Το δηλούμενο εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 5.832 ευρώ, ανεξαρτήτως του αριθμού των μελών του νοικοκυριού.
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 90.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος, έως και τις 150.000 ευρώ.
Επίδομα στέγασης
Αυξάνεται από τα 70 ευρώ σε 125 ευρώ και 75 ευρώ, ανάλογα με την εισοδηματική κλίμακα, με επιπλέον αύξηση 30% για κάθε τέκνο. Σήμερα, το επίδομα λαμβάνουν όσοι έχουν συνολικό εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος. Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ, ενώ στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα προστίθενται 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού. Όσον αφορά τα περιουσιακά κριτήρια, η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος, έως τις 180.000 ευρώ.
Τα όρια καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού είναι τα εξής (συμπεριλαμβάνονται καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα κ.λπ.): Έως 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενα κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος. Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ, ενώ στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα προστίθενται 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
