Προ των πυλών βρίσκεται η αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιούνται οι πληρωμές των επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ και της ΔΥΠΑ, οι οποίες, σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης «Αναμόρφωση Νομοθεσίας Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (TEA) & Εξορθολογισμός Διατάξεων Ασφαλιστικής Νομοθεσίας», θα καταβάλλονται μέσω προπληρωμένων καρτών.
Το μέτρο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία έως το καλοκαίρι του 2024 και προβλέπεται μέσα από διάταξη του «μίνι» ασφαλιστικού νομοσχεδίου, το οποίο αναφέρεται ότι τα επιδόματα του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ), εκτός από κάποιες εξαιρέσεις, όπως τα αναπηρικά επιδόματα, το επίδομα στέγασης, αλλά και οι έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ, πρώην ΟΑΕΔ), θα αρχίσουν να καταβάλλονται σταδιακά μέσω μιας προπληρωμένης κάρτας, όπως συμβαίνει ήδη σήμερα με το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.
Τι αλλάζει
Όπως έχει επισημάνει η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, εξετάζεται να θεσπιστούν κίνητρα, όπως για παράδειγμα να συνδεθεί το ποσό που θα καταναλώνει μέσω προπληρωμένων καρτών ο δικαιούχος με ενισχυμένη συμμετοχή στη φορολοταρία.
Οι 4 βασικές αλλαγές που θα γίνουν έχουν ως εξής:
- Θα καθιερωθούν προπληρωμένες κάρτες και για τα άλλα σημαντικά προνοιακά επιδόματα του ΟΠΕΚΑ, όπως το επίδομα τέκνου και το επίδομα για τη γέννηση.
- Θα πληρώνονται με κάρτες τα βασικά επιδόματα ανεργίας της ΔΥΠΑ.
- Θα καθιερωθούν όρια ανάληψης μετρητών για τις προπληρωμένες κάρτες και το ποσό που θα μένει πέραν του ορίου θα μπορεί να δαπανάται μόνο με ηλεκτρονικές πληρωμές, δηλαδή με αγορές μέσω POS, αγορές μέσω e-banking κ.ά.
- Θα δοθούν κίνητρα για τη χρήση των προπληρωμένων καρτών για συγκεκριμένα αγαθά και υπηρεσίες (όπως οι δαπάνες για τα παιδιά ή για τον τοκετό) και θα απαγορευτούν άλλες δαπάνες, όπως για τζόγο. Με αυτόν τον τρόπο η προπληρωμένη κάρτα δεν θα επιτρέπει τη συναλλαγή σε περίπτωση που ο δικαιούχος επιχειρεί να κάνει μια απαγορευμένη δαπάνη.
Βάσει του αρχικού σχεδίου, το 50% του ποσού του κάθε επιδόματος θα μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο με προπληρωμένη κάρτα και το άλλο 50% θα έχει την δυνατότητα ο δικαιούχος να το κάνει ανάληψη μετρητών.
Έτσι, αν για παράδειγμα κάποιος που παίρνει επίδομα ανεργίας από ΔΥΠΑ ύψους 479 ευρώ θα μπορεί τα 239,5 ευρώ να τα ξοδέψει μέσω προπληρωμένης κάρτας και το άλλα 239,5 ευρώ μέσω μετρητών. Είναι ενδεικτικό ότι ο δικαιούχος θα μπορεί να ξοδέψει ολόκληρο το ποσό του επιδόματος μέσω της κάρτας του, όχι όμως όλο το ποσό με μετρητά.
Ποια επιδόματα θα ενταχθούν σε προπληρωμένη κάρτα
Επιδόματα ΟΠΕΚΑ
Τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ που θα ενταχθούν σε προπληρωμένη κάρτα είναι τα ακόλουθα:
- Επίδομα Γέννησης
- Επίδομα Παιδιού (Α21)
- Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων
- Αγροτική εστία
- Επίδομα αναδοχής
- Ενίσχυση σε Οικογένειες Ορεινών και Μειονεκτικών Περιοχών
Θα εξαιρεθούν τα εξής επιδόματα:
- Το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων.
- Τα αναπηρικά επιδόματα
- Το επίδομα ομογενών προσφύγων
- Το επίδομα στέγασης
- Η εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών.
- Τα έξοδα κηδείας σε περίπτωση θανάτου ανασφάλιστου υπερήλικα
- Το επίδομα στεγαστικής συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες
- Η μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς τα προστατευόμενα τέκνα θανόντων από τις πυρκαγιές που έπληξαν περιοχές της Περιφέρειας Αττικής στις 23 και 24 Ιουλίου 2018 (Μάτι).
- Η μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς κάθε ανήλικο τέκνο των θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πλημμυρικών φαινομένων που έπληξαν την Κρήτη κατά τον μήνα Φεβρουάριο 2019.
- Η μηνιαία οικονομική ενίσχυση προς τα προστατευόμενα τέκνα και αδέλφια θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πυρκαγιών που έπληξαν την περιοχή Βαρυμπόμπης Δήμου Αχαρνών την 3η Αυγούστου 2021 και εξαιτίας του σεισμού της 30ής Οκτωβρίου 2020 στη Σάμο.
Επιδόματα ΔΥΠΑ
Τα επιδόματα της ΔΥΠΑ που θα καταβάλλονται σε προπληρωμένη κάρτα είναι τα παρακάτω:
- Επίδομα ανεργίας
- Ειδικό βοήθημα μετά τη λήξη της τακτικής ανεργίας
- Ειδικό βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στο μητρώο ανέργων
- Επίδομα επίσχεσης
- Ειδικό βοήθημα σε αποφυλακισθέντες
- Ειδικό εποχικό βοήθημα
- Βοήθημα μακροχρονίως ανέργων ύψους 200 ευρώ για έως 12 μήνες
- Επίδομα αφερεγγυότητας εργοδότη
- Επίδομα διαθεσιμότητας.
Θα εξαιρεθούν τα εξής:
- Το επίδομα λόγω αφερεγγυότητας εργοδότη
- Το επίδομα διαθεσιμότητας
- Έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις που καταβάλει η ΔΥΠΑ