Aλλάζουν τα δεδομένα στην αγορά ακίνητων στην Ελλάδα από την 1η Σεπτεμβρίου - εάν δεν δοθεί παράταση - καθώς έρχονται νέοι κανόνες για την «Golden Visa», που θέσπισε η κυβέρνηση στο πλαίσιο των παρεμβάσεων για τη στεγαστική πολιτική.
Υπενθυμίζεται πως τον Απρίλιο βρισκόταν σε διαβούλευση το νομοσχέδιο υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με τίτλο: «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2022/2523 του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 2022, σχετικά με την εξασφάλιση παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας των ομίλων πολυεθνικών επιχειρήσεων και των εγχώριων ομίλων μεγάλης κλίμακας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Pillar II) και άλλες τελωνειακές και φορολογικές διατάξεις».
Σε δέκα μέρες από σήμερα θα αρχίσουν οι αλλαγές, καθώς το πρόγραμμα της Golden Visa, γίνεται πιο ακριβό και αυτό γιατί το όριο για την απόκτηση ακινήτου σε αρκετές περιοχές της Αττικής, της Θεσσαλονίκης και ορισμένων τουριστικών νησιών θα φτάσει στις 800.000 ευρώ, όπως υπενθυμίζει ρεπορτάζ της ΕΡΤ.
Ελάχιστο επίπεδο φορολόγησης πολυεθνικών και μεγάλων ομίλων
Προβλέπει τη θέσπιση ενός ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους ημεδαπούς ομίλους μεγάλης κλίμακας, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε συμπληρωματικό φόρο έως 15%. Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει, επίσης, διατάξεις που δίνουν τη δυνατότητα στον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να αναστέλλει για έως 12 μήνες την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, πολιτών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, καθώς και διατάξεις για φορολογικά και τελωνειακά ζητήματα και για το καθεστώς λειτουργίας της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου.
Με το νέο σύστημα εφαρμόζεται ένα παγκόσμιο ελάχιστο επίπεδο φορολογίας με πραγματικό φορολογικό συντελεστή 15% για πολυεθνικούς ομίλους επιχειρήσεων και ημεδαπούς ομίλους μεγάλης κλίμακας με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 750 εκατ. ευρώ για τουλάχιστον 2 από τα 4 τελευταία έτη, πριν το 2024. Το σύστημα αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον συμπληρωματικό φόρο έως 15% επί των κερδών, εφόσον οι επιχειρήσεις αυτές κατέβαλαν σε φόρους ποσοστό μικρότερο αυτού.
Με στοιχεία του 2022, στην Ελλάδα υπάρχουν 19 ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι και 900-950 θυγατρικές ξένων ομίλων που εντάσσονται στις παραπάνω κατηγορίες. Εκτιμάται ότι, τα επιπλέον φορολογικά έσοδα που θα συγκεντρωθούν θα ανέρχονται σε έως 80 εκατ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί πως στο εν λόγω νομοσχέδιο έχει κατατεθεί και η υπουργική τροπολογία για τους όρους χορήγησης της Golden Visa με στόχο την αύξηση της προσφοράς κατοικιών για μακροχρόνιες μισθώσεις και στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο κόστος στέγασης, με παράλληλη διατήρηση των κινήτρων για εισαγωγή επενδυτικών κεφαλαίων στη χώρα και ανάπτυξη της κτηματαγοράς.
Σπεύδουν να πουλήσουν οι ιδιοκτήτες
Σε αυτή λοιπόν τη μεταβατική περίοδο, οι περιπτώσεις είναι δύο.
Όσοι είχαν ή διαθέτουν ακόμα, έτοιμα προς αξιοποίηση, ακίνητα χαμηλότερης αξίας από το σημερινό όριο των 250.000 ευρώ, προσπαθούν να πουλήσουν υψηλότερα μέσω κυρίως μεσιτικών γραφείων, σε ενδιαφερόμενους Κινέζους, Τούρκους, Ισραηλινούς, Αμερικανούς και άλλους - κυρίως ελεύθερους επαγγελματίες που μένουν στην Ελλάδα ή έχουν αποκτήσει άδεια διαμονής μέσω Golden Visa και ασχολούνται με την αναζήτηση σχεδόν έτοιμων ακινήτων για να τα μεταπουλήσουν σε τρίτους που θέλουν την Golden Visa.
Από την άλλη, ιδιοκτήτες με μισοτελειωμένα ακίνητα ή άλλα που χρειάζονται εργασίες και ανακαίνιση ψάχνουν κατασκευαστικές εταιρείες να τα αποπερατώσουν και στη συνέχεια οι ίδιες να τα διαθέσουν μέσω Golden Visa. Εδώ οι διαδικασίες είναι περισσότερο σύνθετες και κοστοβόρες, καθώς ναι μεν ο ιδιοκτήτης θέλει να πουλήσει πάνω από το όριο των 250.000 ευρώ, αλλά οι κατασκευαστές αποφεύγουν τα συγκεκριμένα ακίνητα λόγω των επιβαρύνσεων (εργασίες αποπεράτωσης, προμήθεια του ξένου μεσίτη με τον οποίο συνεργάζονται (στην περίπτωση της Κίνας φτάνει το 20%), ΦΠΑ, άλλοι φόροι κλπ), αναφέρει η ΕΡΤ.
Οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση της Golden Visa
Σύμφωνα με τις διατάξεις της τροπολογίας για τη χορήγηση άδειας διαμονής διάρκειας 5 ετών σε πολίτες τρίτων χωρών (Golden Visa), θεσπίζονται οι εξής προϋποθέσεις:
- Στην Περιφέρεια Αττικής, τις Περιφερειακές Ενότητες Θεσσαλονίκης, Μυκόνου και Σαντορίνης και στα νησιά με πληθυσμό πάνω από 3.100 κατοίκους, η αξία της ακίνητης περιουσίας που πρέπει να κατέχει ο ενδιαφερόμενος αυξάνεται στις 800.000 ευρώ.
- Στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας, η αξία της ακίνητης περιουσίας διαμορφώνεται στις 400.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση η επένδυση πρέπει να γίνει σ’ ένα ακίνητο (όχι σε περισσότερα ακίνητα μικρότερης αξίας) επιφάνειας τουλάχιστον 120 τ.μ.. Επιτρέπεται η αγορά ποσοστού εξ αδιαιρέτου συγκυριότητας ακινήτου, η ελάχιστη αξία του οποίου διαμορφώνεται αντίστοιχα στις 800.000 και 400.000 ευρώ.
- Για κτίρια που έχουν διαφορετική χρήση και μετατρέπονται σε κατοικίες, το ελάχιστο ύψος επένδυσης διαμορφώνεται στις 250.000 ευρώ. Η μετατροπή της χρήσης πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν από την υποβολή του αιτήματος για τη χορήγηση της άδειας διαμονής.
- Στις 250.000 ευρώ καθορίζεται επίσης το όριο αν πρόκειται για επένδυση σε διατηρητέο κτίριο που είναι προς αποκατάσταση. Οι άδειες διαμονής μπορούν να ανανεώνονται για το ίδιο χρονικό διάστημα (πέντε χρόνια) εφόσον η ακίνητη περιουσία παραμένει στην ιδιοκτησία του επενδυτή. Αν πρόκειται για επένδυση σε διατηρητέο κτίριο, πρόσθετη προϋπόθεση για την ανανέωση της άδειας διαμονής, είναι να έχει ολοκληρωθεί η αποκατάσταση του κτιρίου.
- Αν ο επενδυτής πουλήσει το ακίνητο τότε η άδεια διαμονής του ανακαλείται και ο αγοραστής αποκτά δικαίωμα για άδεια διαμονής.
- Οι επενδυτές μπορούν να εκμισθώνουν τα κτίρια που αποκτούν, δεν επιτρέπεται όμως η διάθεσή τους μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων, ενώ στις περιπτώσεις μετατροπής σε κατοικία απαγορεύεται και η χρήση τους ως έδρα ή υποκατάστημα επιχείρησης. Σε περίπτωση παράβασης η άδεια διαμονής ανακαλείται και επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 50.000 ευρώ.
- Εκτός από την αγορά ακινήτων οι πολίτες τρίτων χωρών αποκτούν άδεια διαμονής και με την σύναψη μακροχρόνιας σύμβασης σύνθετου τουριστικού καταλύματος ή σύμβαση χρονομεριστικής μίσθωσης τουριστικού καταλύματος, αντίστοιχης ανά περιοχή αξίας (800.000 ευρώ σε Αττική κλπ., 400.000 ευρώ στην υπόλοιπη χώρα κ.ο.κ.).
Στην τροπολογία έχουν προβλεφθεί μεταβατικές περιόδους εφαρμογής με προϋποθέσεις. Επίσης, με άλλες διατάξεις της τροπολογίας προβλέπεται:
- η μονιμοποίηση της απαλλαγής από το Τέλος Επιτηδεύματος για τους αγρότες κανονικού καθεστώτος και τους αλιείς με σκάφη έως 12 μέτρα
- η εξόφληση του φόρου εισοδήματος για τα εισοδήματα του 2023, που θα καταβληθεί φέτος, σε 8 μηνιαίες δόσεις.
- η απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ του 2024 των ιδιοκτητών ακινήτων στις περιοχές της Κρήτης που επλήγησαν από τους σεισμούς της 24ης Ιουλίου και της 27ης Σεπτεμβρίου 2021.
