Το Επίδομα Στέγασης είναι προνοιακό πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου για τα νοικοκυριά που μισθώνουν την κύρια κατοικία τους. Πρόκειται για την πρώτη οργανωμένη προσπάθεια να αποκτήσει η χώρα συνεκτική στεγαστική πολιτική και αποτελεσματικό σύστημα κοινωνικής προστασίας της πρώτης κατοικίας σε τέτοια κλίμακα.
Όσον αφορά στο ύψος του χορηγούμενου επιδόματος στέγασης, ορίζεται ως ακολούθως:
- Για τον δικαιούχο: 70 ευρώ το μήνα
- Για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού προσαύξηση 35 ευρώ το μήνα.
Για το επίδομα στέγασης το ανήλικο παιδί προσμετράται ως ενήλικας τόσο στον υπολογισμό των εισοδηματικών κριτηρίων, όσο και στον υπολογισμό του εισοδήματος. Συγκεκριμένα η κλιμάκωση που επιλέχθηκε, δίνει έμφαση στο παιδί, με προφανή στόχο να προωθηθεί τη γεννητικότητα, ενώ ειδική μέριμνα υπάρχει για τις μονογονεϊκές οικογένειες και τα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα.
Συγκεκριμένα:
- Στη μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 70 ευρώ το μήνα.
- Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 70 ευρώ το μήνα για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
- Ως ανώτατο όριο του Επιδόματος Στέγασης ορίζονται τα 210 ευρώ μηνιαίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
- Για τα μισθωτήρια στα οποία το ποσό του ενοικίου είναι μικρότερο των ανωτέρω ποσών, το ύψος του επιδόματος ανέρχεται έως του αντίστοιχου ποσού. Δεν γίνονται δεκτά μισθωτήρια με ποσό μικρότερο των 10 ευρώ.
Τα Κριτήρια καταβολής του επιδόματος
Τα κριτήρια του επιδόματος στέγασης κατανέμονται σε εισοδηματικά, περιουσιακά και διαμονής.
Α) Εισοδηματικά
Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ. Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Κατά τα λοιπά συμπεριλαμβάνεται, όπως παγίως συμβαίνει, το πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα από κάθε πηγή προέλευσης προ φόρων, μετά την αφαίρεση των εισφορών για κοινωνική ασφάλιση – που εισπράχθηκε από όλα τα μέλη του νοικοκυριού, όπως προκύπτει από τις τελευταίες εκκαθαρισμένες δηλώσεις φόρου εισοδήματος.
Επίσης το Επίδομα Στέγασης είναι αφορολόγητο, δεν θεωρείται εισόδημα, δεν κατάσχεται και δεν υπολογίζεται στον καθορισμό της εισοδηματικής ενίσχυσης ή στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή του Eλάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και του Επιδόματος Παιδιού.
Β) Περιουσιακά κριτήρια
1) Ακίνητη περιουσία:
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως των 180.000 ευρώ.
2) Περιουσιακό τεκμήριο :
Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών του νοικοκυριού στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, όπως έχουν δηλωθεί στην τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), δεν μπορεί να υπερβαίνει ετησίως το ποσό που προκύπτει από τον εξής μαθηματικό τύπο:
Τα όρια καταθέσεων για κάθε τύπου νοικοκυριού είναι τα ακόλουθα (συμπεριλαμβάνονται καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα κτλ), δεν μπορούν να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενα κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ. Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
Δεν γίνονται δεκτές αιτήσεις νοικοκυριών, τα μέλη των οποίων, βάσει της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος:
- εμπίπτουν στις διατάξεις του φόρου πολυτελούς διαβίωσης,
- δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής,
- δηλώνουν δαπάνες άνω των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία,
- δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό, όπως αυτές προσδιορίζονται στους αντίστοιχους κωδικούς του εντύπου Ε1.
Γ) Κριτήρια διαμονής
Ο δικαιούχος του επιδόματος πρέπει να διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια κατά τα τελευταία 5 έτη πριν την υποβολή της αίτησης, όπως αποδεικνύεται από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για τα έτη αυτά ή από κάθε άλλο πρόσφορο δικαιολογητικό και με την προϋπόθεση ότι οι Δηλώσεις Φορολογίας Εισοδήματος να έχουν υποβληθεί κατά τη διάρκεια του έτους, εντός του οποίου τασσόταν η προθεσμία για την υποβολή τους. Οι πολίτες τρίτων χωρών, εξαιρουμένων των ομογενών και πολιτών κρατών μελών ΕΕ, πρέπει να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα κατά τα τελευταία 12 έτη πριν την υποβολή της αίτησης.Τα υπόλοιπα μέλη του νοικοκυριού πρέπει επίσης να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια.
Η Υποβολή και Διαδικασία Αίτησης του επιδόματος
Η χορήγηση του επιδόματος πραγματοποιείται κατόπιν υποβολής αίτησης και έχει διάρκεια 6 μήνες. Μετά την πάροδο 6 μηνών από την πράξη έγκρισης ο δικαιούχος μπορεί να επανυποβάλει αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα. Το δικαίωμα στην καταβολή του επιδόματος ισχύει από την 1η ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν κατά τον οποίο υποβλήθηκε η αίτηση.
Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά είτε από τους αιτούντες απευθείας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του επιδόματος, είτε μέσω των αρμοδίων οργάνων των Δήμων ή των Κέντρων Κοινότητας των Δήμων στους οποίους διαμένουν οι αιτούντες. Τα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα και οι μονογονεϊκές οικογένειες υποβάλλουν αίτηση αποκλειστικά στους Δήμους ή τα Κέντρα Κοινότητας.
Η αίτηση υποβάλλεται με αυτοπρόσωπη παρουσία του πρόσωπου στο όνομα του οποίου έχει συναφθεί το μισθωτήριο συμβόλαιο της κύριας κατοικίας και εφόσον έχει υποβληθεί δήλωση φορολογίας εισοδήματος από όλα τα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού. Σε περίπτωση νοικοκυριού που απαρτίζεται και από φιλοξενούμενα μέλη, η αίτηση υποβάλλεται από τον υπόχρεο ή τον σύζυγο του υπόχρεου υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, για το σύνολο των μελών του νοικοκυριού.
Ο αιτών συμπληρώνει υποχρεωτικά στα αντίστοιχα πεδία της αίτησης, τα στοιχεία επικοινωνίας και συγκεκριμένα τη διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και τον αριθμό κινητής τηλεφωνίας, τον Α.Φ.Μ. και τον Α.Μ.Κ.Α. Όλα τα δεδομένα που αφορούν σε προσωπικά στοιχεία, στη σύνθεση του νοικοκυριού, σε φορολογικά και οικονομικά στοιχεία προκύπτουν από διασυνδέσεις ή διασταυρώσεις με τις βάσεις δεδομένων της Α.Α.Δ.Ε. της Η.Δ.ΙΚ.Α., του Ε.Φ.Κ.Α., του Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε., των υπουργείων Μεταναστευτικής Πολιτικής, Παιδείας, Εργασίας. Σε περίπτωση που προκύπτει αναντιστοιχία στοιχείων, η αίτηση παραμένει σε εκκρεμότητα και ο αιτών προσκομίζει αποκλειστικά στον Δήμο ή στο Κέντρο Κοινότητας κάθε πρόσφορο δικαιολογητικό για την τεκμηρίωση της πραγματικής κατάστασης του νοικοκυριού.
Τα Απαραίτητα Δικαιολογητικά
Για τη χορήγηση του Επιδόματος Στέγασης απαιτείται η δήλωση και αποδοχή του ηλεκτρονικού μισθωτηρίου συμβολαίου. Το μισθωτήριο θα πρέπει να είναι σε ισχύ κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και για το σύνολο της περιόδου χορήγησης του επιδόματος. Δεν απαιτείται η πιστοποίηση εξάμηνης ισχύος μισθωτηρίου πριν την υποβολή της αίτησης.
Η σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για την μισθωμένη κατοικία θα πρέπει να είναι στο όνομα του αιτούντα ή μέλους του νοικοκυριού.
Τα δικαιολογητικά που προσκομίζονται κατά περίπτωση στους Δήμους ή τα Κέντρα Κοινότητας είναι:
1) Σε περίπτωση που η σύνθεση του νοικοκυριού είναι διαφορετική από αυτήν που εμφανίζεται από τα αποτελέσματα των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων, απαιτείται η προσκόμιση οποιουδήποτε δικαιολογητικού τεκμηριώνει τη μεταβολή (π.χ. πιστοποιητικό γέννησης, αντίγραφο ληξιαρχικής πράξης θανάτου κλπ)
2) Για τον έλεγχο του κριτηρίου της διαμονής απαιτείται η εμπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για τα έτη αυτά ή κάθε άλλο πρόσφορο δικαιολογητικό.
3) Σε περίπτωση που ο αιτών ή ενήλικο μέλος του νοικοκυριού είναι πολίτης τρίτης χώρας, απαιτείται η προσκόμιση άδειας διαμονής σε ισχύ ή η βεβαίωση κατάθεσης αιτήματος ανανέωσής της, για το ελεγχόμενο διάστημα της πενταετούς ή, όπου απαιτείται, δωδεκαετούς διαμονής.
