Έρευνα ΕΜΠ: Ποια μορφή θέρμανσης είναι φθηνότερη τον φετινό χειμώνα

To Εργαστήριο Ατμοκινητήρων και Λεβήτων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), σε συνεργασία με το Εργαστήριο Θερμικών Διεργασιών, διεξήγαγαν μελέτη για να διαπιστωθεί ποια μορφή θέρμανσης συμφέρει περισσότερο για να ζεσταθούν οι πολίτες τον φετινό χειμώνα.

Λαμβάνοντας και την υποστήριξη του Ινστιτούτου Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), προχώρησαν σε μια συγκριτική μελέτη όλων των τεχνολογιών θέρμανσης μέσω μιας σειράς υπολογισμών, βάσει των οποίων προέκυψε το κόστος θέρμανσης για ένα μέσο ελληνικό νοικοκυριό, αναλόγως του φορέα ενέργειας και της αντίστοιχης τεχνολογίας που επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί.

Για την έρευνα συλλέχθηκε και αξιοποιήθηκε ένα μεγάλο φάσμα χρηματοοικονομικών στοιχείων (εμπορικές χρεώσεις, λιανικές τιμές στερεών καυσίμων θέρμανσης, κρατικές επιδοτήσεις κ.α.) που είναι σήμερα διαθέσιμα και αφορούν το χρονικό διάστημα από τον Οκτώβριο έως το Δεκέμβριο 2023, δηλαδή στους τρεις πρώτους από τους συνολικά έξι μήνες που αποτελούν τη χειμερινή σεζόν 2023-2024.

Παρόλο που οι προβλέψεις για την εξέλιξη των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου εξακολουθούν να είναι βραχυπρόθεσμες, δεδομένης της μεταβλητότητας και της αβεβαιότητας που παρατηρείται στις δύο αυτές αγορές καθώς και της αλληλεξάρτησης που υπάρχει μεταξύ τους, το ενδεχόμενο τα κόστη θέρμανσης για τις διάφορες τεχνολογίες να ανέλθουν στα πρωτοφανή επίπεδα των προηγούμενων δύο σεζόν (2021-2022 & 2022-2023, αντίστοιχα), δεν συγκεντρώνει παρά ελάχιστες πιθανότητες.

Συνεπώς, οι τελικές τιμές που έχουν εξαχθεί στην μελέτη εκτιμάται ότι θα είναι, στο σύνολό τους, αρκετά αντιπροσωπευτικές ως προς το επίπεδο που θα κυμανθεί, τη φετινή χειμερινή περίοδο, το κόστος θέρμανσης στην Ελλάδα (και δη στις δυο μεγαλύτερες αστικές περιοχές: Αττική & Θεσσαλονίκη).

Τα είδη των θερμικών συστημάτων που εξετάστηκαν στα πλαίσια της παρούσας μελέτης απαριθμούνται στον πίνακα που ακολουθεί:

Εξεταζόμενα είδη θερμικών συγκροτημάτων

Η μικρή αύξηση της τάξης του 10-15% που παρατηρείται, σε σχέση με πέρυσι, στην τιμή του πετρελαίου θέρμανσης σε συνδυασμό με την αποκλιμάκωση των τιμών TTF κατά τη διάρκεια όλου του 2023, έχει ως αποτέλεσμα το κόστος θέρμανσης μέσω συστημάτων φυσικού αερίου (λέβητας συμπύκνωσης Φ.Α.) να είναι φθηνότερο από εκείνο που χαρακτηρίζει τα συστήματα πετρελαίου (συνήθης λέβητας πετρελαίου). Επιπροσθέτως, οι λέβητες συμπύκνωσης Φ.Α, τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, θεωρούνται ως η πιο οικονομικά αποδοτική επένδυση προς αντικατάσταση των συμβατικών συστημάτων θέρμανσης με συνήθη λέβητα πετρελαίου, ανεξαρτήτως του ύψους των ετήσιων θερμικών αναγκών ενός μέσου νοικοκυριού.

Η διαμορφωθείσα αυτή συνθήκη δεν ίσχυε κατά την χειμερινή σεζόν 2022-2023 εξαιτίας των σταθερά πολύ υψηλών τιμών του TTF (Title Transfer Facility ή Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων), που είχαν άμεση επίδραση και στην τελική τιμή χρέωσης του Φ.Α. στην Ελλάδα, το κόστος του οποίου ήταν κατά 70-80% υψηλότερο συγκριτικά με τη φετινή χειμερινή περίοδο 2023-2024.

Παρόλα αυτά, η ευρεία διακύμανση που παρατηρείται, από το 2021 και έπειτα, στις τιμές του TTF είναι ένα κρίσιμος παράγοντας που μπορεί να ανατρέψει ανά πάσα στιγμή τα δεδομένα. Συνεπώς, το υπαρκτό ρίσκο που συνοδεύει την επιλογή ενός συστήματος θέρμανσης με λέβητα συμπύκνωσης Φ.Α. για την ικανοποίηση των θερμικών αναγκών ενός μέσου νοικοκυριού είναι κάτι που οφείλει και πρέπει να επισημανθεί, δεδομένων των ευμετάβλητων συνθηκών που επικρατούν στην αγορά Φ.Α. μέχρι και σήμερα.

Έπειτα και παρά τη διατήρηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας σε υψηλά επίπεδα (παρόμοια με τα περσινά), τα συστήματα θέρμανσης με αντλίες θερμότητας μεσαίων και υψηλών θερμοκρασιών τεχνολογιών θέρμανσης Φ.Α. ως προς το κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας (€/kWhth). Ταυτόχρονα, οι αντλίες θερμότητας μεσαίων θερμοκρασιών (LWmax = 60°C) φαίνεται να είναι μια εξίσου οικονομικά αποδοτική πρόταση, προς αντικατάσταση του υφιστάμενου λέβητα πετρελαίου, η οποία ανταγωνίζεται επάξια τα αντίστοιχα συστήματα Φ.Α. ως προς τα έτη απόσβεσης.

Όσον αφορά δε τις αντλίες θερμότητας υψηλών θερμοκρασιών (LW > 70°C) εμφανίζονται ως οικονομικά συμφέρουσες λύσεις κυρίως για ετήσιες θερμικές ανάγκες που ξεπερνούν τις 9.000 kWhth. Ωστόσο, το στοιχείο του ρίσκου υπάρχει και στις τεχνολογίες θέρμανσης που χρησιμοποιούν ηλεκτρικό ρεύμα μιας και από 01/01/2024 αναμένονται τα νέα τιμολόγια ρεύματος (μπλε, πράσινου και πορτοκαλί χρώματος) μαζί με την επαναφορά της ρήτρας αναπροσαρμογής η οποία πλέον θα ονομάζεται «Μηχανισμός Διακύμανσης».

Τέλος, σε ό,τι αφορά τα συμβατικά στερεά καύσιμα, όπως είναι τα καυσόξυλα και τα πέλλετ ξύλου, οι τιμές πώλησής τους μπορεί να παρουσιάζουν μια μείωση της τάξης του 10% και 25%, συγκριτικά με τη σεζόν 2022-2023, ωστόσο παραμένουν σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τις τιμές που ίσχυαν πριν ξεσπάσει η ενεργειακή κρίση.

Στον Πίνακα που ακολουθεί, τα μοναδιαία κόστη θερμικής ενέργειας (€/kWhth) που υπολογίστηκαν στην παρούσα μελέτη για τα διάφορα συστήματα θέρμανσης (χειμερινή σεζόν 2023-2024) συγκρίνονται με τα αντίστοιχα της χειμερινής σεζόν 2022-2023 (βλ. μελέτη ΕΜΠ – Δεκέμβριος 2022). Και στις 2 περιπτώσεις, οι θερμικές ανάγκες τετραμήνου ανέρχονται σε 3.000 kWhth/4μηνο (4.500 kWhth/σεζόν).

 Όλες οι εκτιμώμενες μεταβολές στα θερμικά κόστη (€/kWhth) των διαφόρων συστημάτων θέρμανσης μεταξύ της περσινής (2022-2023) και της φετινής (2023-2024) χειμερινής περιόδου αποτυπώνονται και γραφικά μέσω του διαγράμματος που ακολουθεί:

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την μελέτη του ΕΜΠ, πατώντας εδώ.