Μέσα στο φθινόπωρο του 2022 αναμένεται να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των εισφορών για τους παράλληλα απασχολούμενους επαγγελματίες και αμειβόμενους με απόδειξη δαπάνης (τίτλο κτήσης ή παραστατικό παρεχόμενων υπηρεσιών).
Αυτό αναφέρουν πληροφορίες από αρμόδια στελέχη των Ταμείων, επισημαίνοντας πως αμέσως μετά θα αναρτηθούν τα ειδοποιητήρια στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ, από όπου θα μπορούν να ενημερωθούν οι κοντά στους 250.000 ασφαλισμένοι.
Δύο είναι τα σημαντικά σημεία τα οποία αφορούν τη διπλή αυτή εκκαθάριση (δηλαδή κατά πρώτον για τους παράλληλα απασχολούμενους και κατά δεύτερον για τους αμειβόμενους με απόδειξη δαπάνης).
Το πρώτο νέο στοιχείο, το οποίο αφορά ειδικά την εκκαθάριση των εισφορών για το έτος 2021 για τους παράλληλα απασχολούμενους επαγγελματίες, είναι πως για όσους προκύψει χρεωστικό υπόλοιπο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα πρέπει να το εξοφλήσουν σε έως 8 δόσεις, κατά το βασικό σενάριο το οποίο προκρίνουν αρμόδια στελέχη, αντί για 6 όπως ίσχυε μέχρι πέρσι.
Το δεύτερο σημείο, το οποίο αφορά τους αμειβόμενους με απόδειξη δαπάνης, είναι πως η εκκαθάριση θα αφορά όλη την προηγούμενη τριετία (2019 - 2020 - 2021) και θα "τρέξει" με τρεις ταχύτητες.
Πιο αναλυτικά:
Πώς θα γίνει η εκκαθάριση για τους παράλληλα απασχολούμενους
Με βάση τον ασφαλιστικό νόμο Βρούτση, από την 1η Ιανουαρίου του 2020 οι μισθωτοί που είναι παράλληλα και ελεύθεροι επαγγελματίες (π.χ. έχουν "μπλοκάκι", είναι μέλη εταιρειών, έχουν ατομική επιχείρηση κ.λπ.) απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής εισφορών κύριας ασφάλισης-υγείας, εφόσον για τη μισθωτή τους απασχόληση καταβάλλονται (από τους ίδιους και τους εργοδότες τους) εισφορές προς τους παραπάνω ασφαλιστικούς κλάδους οι οποίες ξεπερνούν μηνιαίως τα 252 ευρώ.
Για την κύρια ασφάλιση, εάν επιλεγεί ασφαλιστική κατηγορία ανώτερη της 2ης, ο ασφαλισμένος θα καταβάλει τη διαφορά μόνο για τον κλάδο σύνταξης.
Για την επικουρική ασφάλιση και εφάπαξ παροχή, καταβάλλεται μια εισφορά, στην κατηγορία που έχει επιλεγεί, εφόσον δεν καταβάλλονται αντίστοιχες εισφορές από τη μισθωτή απασχόληση.
Εάν διακοπεί η μισθωτή απασχόληση, η εισφοροδότηση γίνεται με βάση την ασφαλιστική κατηγορία που έχει επιλεγεί και το σύνολο της εισφοράς βαρύνει τον ασφαλισμένο.
Σε κάθε περίπτωση, με τις ασφαλιστικές εισφορές συνεισπράττονται εισφορές υπέρ του κλάδου ανεργίας ύψους 10 ευρώ και για τους υγειονομικούς υπέρ της στέγης υγειονομικών ύψους 2 ευρώ, μόνο εφόσον δεν καταβάλλονται αντίστοιχες εισφορές από τη μισθωτή απασχόληση.
Η κατάταξη σε ασφαλιστική κατηγορία είναι υποχρεωτική. Η επιλογή θα ισχύει δεσμευτικά για όλο το έτος. Σε περίπτωση μη υποβολής αίτησης αλλαγής ασφαλιστικής κατηγορίας, παραμένει ενεργή η κατηγορία κατάταξης του προηγούμενου έτους.
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στη 2η ασφαλιστική κατηγορία των ελευθέρων επαγγελματιών, βάσει του συστήματος που ισχύει από πέρσι.
Έτσι, όποιος μισθωτός το 2021 πλήρωνε, μαζί με τον εργοδότη του, πάνω από 252 ευρώ/μήνα για εισφορές δεν υποχρεούται να πληρώσει καμία εισφορά λόγω της παράλληλης −με τη μισθωτή– ελεύθερης επαγγελματικής δραστηριότητας.
Αντίθετα, όποιος ως μισθωτός το 2021 πλήρωνε μηνιαίως, μαζί με τον εργοδότη του, κάτω από 252 ευρώ/μήνα θα πρέπει να καταβάλει ο ίδιος τη διαφορά η οποία προκύπτει μεταξύ των εισφορών που καταβλήθηκαν για τη μισθωτή απασχόληση και των 252 ευρώ/μήνα.
Παράδειγμα
Έστω για μισθωτή απασχόληση το 2021καταβάλλονταν εισφορές (εργοδοτικές και εργατικές) υπέρ της κύριας ασφάλισης και υγείας ύψους 200 ευρώ/μήνα. Συνεπώς, προκύπτει μια διαφορά 52 ευρώ/μήνα μεταξύ των εισφορών που καταβλήθηκαν λόγω της μισθωτής δραστηριότητας (200 ευρώ/μήνα) και της 2ης ασφαλιστικής κατηγορίας για τους επαγγελματίες (252 ευρώ/μήνα). Σε ετήσια βάση, η διαφορά ανέρχεται σε 624 ευρώ. Η διαφορά αυτή αποτελεί χρεωστικό υπόλοιπο, το οποίο πρέπει να εξοφληθεί από τον ίδιο τον παράλληλα απασχολούμενο-ασφαλισμένο.
Η εξόφληση των εισφορών του 2021 θα γίνει σε έως 8 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, σύμφωνα με το σενάριο το οποίο εξετάζουν στον e-ΕΦΚΑ.
Πώς θα γίνει η εκκαθάριση για τους αμεβόμενους με απόδειξη δαπάνης
Τρεις "ταχύτητες" προβλέπει το υφιστάμενο "καθεστώς" για τις εισφορές των αμειβόμενων με απόδειξη δαπάνης (για ποσό έως 10.000 ευρώ ετησίως) με το οποίο θα "τρέξουν" οι εισφορές όσων αμείβονται με αποδείξεις δαπάνης:
- Η πρώτη "ταχύτητα" αφορά τις εισφορές που καταβλήθηκαν το 2019 με βάση το προηγούμενο πλαίσιο. Αυτές θα εκκαθαριστούν έπειτα από διαίρεση του συνολικού ετήσιου ποσού των εισφορών που έχει καταβληθεί μέσω παραστατικών παροχής υπηρεσιών για κύρια σύνταξη διά του ποσού της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας. Για το διάστημα από 1ης Φεβρουαρίου 2019 έως 31 Δεκεμβρίου 2019 διενεργείται η εκκαθάριση εισφορών που έχουν καταβληθεί από αποδείξεις δαπάνης κατόπιν διαίρεσης του συνολικού ετήσιου ποσού των εισφορών που έχει καταβληθεί μέσω παραστατικών παροχής υπηρεσιών για κύρια σύνταξη διά του ποσού της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας. Ο χρόνος ασφάλισης που προκύπτει από την εκκαθάριση δεν μπορεί να ξεπερνά τους 11 μήνες ασφάλισης. Οι καταβληθείσες εισφορές για κύρια ασφάλιση επιμερίζονται ισομερώς στους μήνες ασφάλισης που δημιουργούνται. Δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις περί παράλληλης ασφάλισης, παρά μόνο ως προς το κατώτατο όριο εισφορών, όπως ίσχυε την 31η Δεκεμβρίου 2019.
- Η δεύτερη "ταχύτητα" αφορά τα παραστατικά παροχής υπηρεσιών που εκδίδονται από 1η Ιανουαρίου του 2020 και έπειτα. Γι' αυτά θα ισχύσουν όσα ορίζει το νέο πλαίσιο, σύμφωνα με το οποίο προβλέπονται εισφορές 20,28% επί της καθαρής αξίας της απόδειξης δαπάνης (εισφορές υπέρ ΕΦΚΑ για κύρια σύνταξη 13,33% και για υγειονομική περίθαλψη 6,95%). Τίθεται, όμως, ένα ανώτατο πλαφόν στο ύψος της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας των επαγγελματιών, δηλαδή τα 210 ευρώ/μήνα. Ειδικά, όμως, για τα παραστατικά που εκδίδονται βάσει γραπτών συμβάσεων που είχαν καταρτιστεί πριν από την 1η Φεβρουαρίου 2019, το νέο "καθεστώς" έχει εφαρμογή από την 1η Σεπτεμβρίου 2021.
- Η τρίτη "ταχύτητα" αφορά τα έσοδα από πνευματικά ή συγγενικά δικαιώματα επί έργων, τα έσοδα από παραχώρηση δικαιώματος εκμετάλλευσης διπλώματος ευρεσιτεχνίας και τις αμοιβές από συμπτωματική πώληση προσωπικών περιουσιακών στοιχείων που δεν συνιστούν εμπορική δραστηριότητα. Για τις δραστηριότητες αυτές υπάρχει απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής εισφορών.
