Γαλλικό πανεπιστήμιο προσφέρθηκε να δεχθεί ερευνητές με έδρα τις ΗΠΑ, που δεν αντέχουν την καταστολή της αμερικανικής κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ στον ακαδημαϊκό χώρο, με σχεδόν 300 ακαδημαϊκούς να έχουν υποβάλουν αίτηση.
Μάλιστα, ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, ζήτησε τη δημιουργία ενός καθεστώτος «επιστημονικού πρόσφυγα» για τους ακαδημαϊκούς που κινδυνεύουν.
Σημειώνεται ότι νωρίτερα φέτος, το Πανεπιστήμιο Aix-Marseille της Γαλλίας ήταν μεταξύ των πρώτων στην Ευρώπη που ανταποκρίθηκαν στο «πάγωμα» της χρηματοδότησης, στις περικοπές και στα εκτελεστικά διατάγματα που εξαπέλυσε η κυβέρνηση Τραμπ σε πανεπιστημιακά ιδρύματα σε όλες τις ΗΠΑ.
Αυτό που προσέφεραν, μέσω ενός προγράμματος με τίτλο «Safe Place for Science» (ασφαλής χώρος για την επιστήμη), ήταν ένα είδος «επιστημονικού ασύλου», παρέχοντας τριετή χρηματοδότηση στις εγκαταστάσεις τους για περίπου 20 ερευνητές.
Εκατοντάδες αιτήσεις από κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ και την Nasa
Την Μεγάλη Πέμπτη, το πανεπιστήμιο ανακοίνωσε ότι είχε λάβει 298 αιτήσεις μέσα σε ένα μήνα, εκ των οποίων οι 242 κρίθηκαν επιλέξιμες.
Οι αιτούντες προέρχονταν από ιδρύματα όπως:
- το Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς,
- το Κολούμπια,
- το Γέιλ,
- το Στάνφορντ,
- αλλά και η Nasa.
Όπως έγραψε ο πρόεδρος του πανεπιστημίου, Eric Berton, στη γαλλική εφημερίδα Libération, οι περισσότερες από τις αιτήσεις εστάλησαν με κρυπτογραφημένα μηνύματα. «Και μαζί τους ήρθαν ανησυχητικές, μερικές φορές ανατριχιαστικές, μαρτυρίες από Αμερικανούς ερευνητές για την τύχη που τους επιφυλάσσει η κυβέρνηση Τραμπ», τόνισε χαρακτηριστικά.
Σημειώνεται ότι οι περισσότεροι αιτούντες ήταν έμπειροι ερευνητές σε τομείς που κυμαίνονται από τις ανθρωπιστικές επιστήμες έως τις βιοεπιστήμες και το περιβάλλον, σύμφωνα με το πανεπιστήμιο.
Λίγο περισσότεροι από τους μισούς επιλέξιμους αιτούντες, για την ακρίβεια οι 135, ήταν Αμερικανοί, ενώ 45 είχαν διπλή υπηκοότητα. Περισσότεροι από δώδεκα Γάλλοι πολίτες υπέβαλαν επίσης αίτηση, όπως και άλλοι Ευρωπαίοι, αλλά και Ινδοί υπήκοοι και Βραζιλιάνοι.
Το γαλλικό πανεπιστήμιο δήλωσε ότι η διαδικασία επιλογής θα ξεκινήσει μέσα στις επόμενες ημέρες, με στόχο να μπορέσουν οι ερευνητές να αρχίσουν να καταφθάνουν στις αρχές Ιουνίου.
«Επείγον αίτημα» Ολάντ προς την κυβέρνηση
Ο Φρανσουά Ολάντ ζήτησε από την Γαλλία να αναγνωρίσει τους αγωνιζόμενους ερευνητές από όλο τον κόσμο ως πρόσφυγες.
«Ακριβώς όπως και η έκφραση διαφορετικών απόψεων, το έργο τους, που αποτελεί πηγή καινοτομίας και γνώσης, έχει γίνει κίνδυνος για την προπαγάνδα των καθεστώτων», έγραψε πρόσφατα στη Libération.
Οι ακαδημαϊκοί, όπως και οι δημοσιογράφοι ή οι πολιτικοί αντίπαλοι, θα πρέπει να μπορούν να τύχουν προστασίας, υποστήριξε. «Πράγματι, οι ισχύοντες μηχανισμοί ασύλου δεν λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος και τις απειλές που αντιμετωπίζουν οι επιστήμονες εντός αυταρχικών καθεστώτων», τόνισε χαρακτηριστικά. Για τον λόγο αυτό, υπέβαλε ένα «επείγον αίτημα», το οποίο θεωρεί κατάλληλο για την τρέχουσα κατάσταση: τη δημιουργία ενός καθεστώτος «επιστημονικού πρόσφυγα».
Κατέθεσε νομοσχέδιο «ως απάντηση σε μια ιστορική στιγμή»
Τη Μεγάλη Δευτέρα, ακόμη, ο Ολάντ υποστήριξε τα λόγια του και με νομοθετική δράση. Σε νομοσχέδιο που κατέθεσε στην εθνοσυνέλευση της χώρας, πρότεινε οι ερευνητές που υφίστανται επιθέσεις κατά της ακαδημαϊκής τους ελευθερίας να είναι επιλέξιμοι για επικουρική προστασία – μια κατηγορία που προορίζεται για αιτούντες άσυλο που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για το καθεστώς του πρόσφυγα, αλλά μπορούν να αποδείξουν ότι αντιμετωπίζουν σοβαρές απειλές.
Αυτό θα επέτρεπε την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των αιτήσεων των υπό διωγμό ερευνητών, δεδομένου ότι οι υπάλληλοι θα μπορούσαν να θέσουν σαφή κριτήρια επιλεξιμότητας και να χαράξουν διαδρομές για να διασφαλίσουν ότι θα είναι σε θέση να συνεχίσουν την έρευνά τους.
Ο Ολάντ το χαρακτήρισε «υποχρέωση», ιδίως για τους ερευνητές που εργάζονται σε τομείς όπως η κλιματική κρίση. «Εάν διακοπούν, εμποδιστούν, θα είναι ένα βήμα προς τα πίσω για την ανθρωπότητα», δήλωσε στο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο France Inter.
Τέλος, περιέγραψε το νομοσχέδιο ως απάντηση σε μια ιστορική στιγμή. «Είναι ένας συμβολικός τρόπος να δείξουμε ότι η Γαλλία είναι μια ανοιχτή χώρα, σε μια εποχή που οι Ηνωμένες Πολιτείες κλείνονται στον εαυτό τους και τα αυταρχικά καθεστώτα ακολουθούν επιθετικές, κατασταλτικές πολιτικές», επισήμανε, για να υπογραμμίσει ότι «πρόκειται για την εκ νέου ανακάλυψη της Γαλλίας του Διαφωτισμού, εκείνης που σε άλλες εποχές ήταν ικανή να υποδέχεται διωκόμενους ερευνητές από όλο τον κόσμο».
