Σήμερα Παρασκευή 25 Μαρτίου και σύμφωνα με την Ορδόθοξη Εκκλησία είναι η Εθνική εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και οι Γ' Χαιρετισμοί.
Γιορτάζουν οι Ευάγγελος, Βαγγέλης, Βάγγος, Αγγελής, Ευαγγελία, Βαγγελιώ, Βαγγελίτσα, Λίτσα, Εύα, Κέλλυ, Λιλή, Άγγελος, Αγγελής, Αγγελική, Άντζελα, Άτζελα, Άντζυ, Αγγέλα, Αγγέλλω, Αγγελίνα, Εθνεγερσία.
Η 25η Μαρτίου είναι η 78η ημέρα του νέου έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο και υπολείπονται άλλες 281 ημέρες, μέχρι την ολοκλήρωση του χρόνου.
Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου
Με την λέξη Ευαγγελισμός αναφερόμαστε στη χαρμόσυνη είδηση για τον Χριστιανισμό, της επικείμενης γέννησης του Ιησού Χριστού, που δόθηκε από τον αρχάγγελο Γαβριήλ προς τη Μαριάμ. Επίσης, με τον ίδιο όρο αναφερόμαστε στην εκκλησιαστική θεομητορική εορτή που τελείται την 25η Μαρτίου προς ανάμνηση του γεγονότος αυτού.
Ευαγγελισμός σημαίνει αναγγελία χαρμόσυνης είδησης και ετυμολογικά προέρχεται από το ευάγγελος (=ευ+άγγελος < αγγέλω) μια πολύ παλαιότερη ελληνική λέξη (Οδύσσεια: ως νείται Οδυσσεύς ευαγγέλιον δε μοι έστω. Σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Λουκά το γεγονός του Ευαγγελισμού έλαβε χώρα στη Ναζαρέτ, το ασήμαντο αυτό χωριό που δεν συναντάμε ούτε στην Παλαιά Διαθήκη, ούτε στο Ταλμούδ, ούτε στα κείμενα του Ιώσηπου. Η περιφρονημένη αυτή περιοχή, από την οποία οι άνθρωποι σκέπτονταν αν δύναται τι αγαθόν είναι; (Ιωάν. 1:46), αποτελεί την πατρίδα των γονέων της Μαρίας (Μαριάμ) και της ίδιας της μητέρας του Ιησού και πιθανόν και του μνήστορος Ιωσήφ. Τελικά όμως, η Ναζαρέτ τιμήθηκε ιστορικά ως η ιδιαίτερη πατρίδα του Ιησού Χριστού, του επονομαζόμενου και "Ναζωραίου". Σύμφωνα με την παράδοση και στοιχεία που αντλούνται από πολλά απόκρυφα κείμενα, το κορίτσι που έμελλε να γίνει η μητέρα του Ιησού Χριστού, έζησε σ' ένα φτωχικό σπίτι της Ναζαρέτ, όπου η καθημερινή ζωή της περιελάμβανε μεταξύ άλλων, τις πνευματικές ενασχολήσεις που επέβαλλε το τυπικό της ιουδαϊκής θρησκείας (προσευχή, μελέτη των Γραφών, συμμετοχή στις λατρευτικές εκδηλώσεις της Συναγωγής). Ο Λουκάς άλλωστε, περιγράφει τη Μαρία ως μια ευσεβή Ιουδαία.
Τον 6ο μήνα από την σύλληψη του Προδρόμου, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, σταλμένος από τον θεό, συναντά την Μαρία στο μέρος όπου διέμενε και της απευθύνει τον χαιρετισμό: "Χαίρε, κεχαριτωμένη ο Κύριος μετά σου". Το "χαίρε" του αγγέλου δεν είναι ένας απλός χαιρετισμός, αλλά θυμίζει τις επαγγελίες για την έλευση του Κυρίου στην αγία πόλη του (π.χ. "Χαίρε σφόδρα, θύγατερ Σιών· κήρυσσε, θύγατερ Ιερουσαλήμ· ιδού ο βασιλεύς σου έρχεται σοι..."). Στον χαιρετισμό αυτό, η Μαρία αντιδρά φυσιολογικά για ένα κορίτσι περίπου δεκατεσσάρων ετών, που θα είχε σχεδόν μηδενικές κοινωνικές συναναστροφές. Οι λέξεις του Γαβριήλ "κεχαριτωμένη", "ευλογημένη συ εν γυναιξίν" δεν είναι από αυτές που συνήθιζε να ακούει ένα κορίτσι αντίστοιχης ηλικίας και κοινωνικής θέσης. Αρχίζει έτσι να διερωτάται "ποταπός είη ο ασπασμός ούτος", δηλ. ποιας προέλευσης (θείας ή μή) ήταν αυτός ο χαιρετισμός, συνετιζόμενη ίσως από το παράδειγμα της σχετικής εμπειρίας που είχε η Εύα στον παράδεισο. Ο άγγελος, βλέποντας τον δισταγμό της, την καθησυχάζει με τη φράση "Μή φοβού", που παρόμοιες συναντάμε συχνά στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη σε γεγονότα θείων αποκαλύψεων. Αμέσως μετά της δηλώνει ότι βρήκε χάρη από το Θεό, πράγμα που δείχνει πως η Μαρία συγκαταλέγεται πλέον ανάμεσα σε εκείνα τα πρόσωπα που έγιναν αποδέκτες της εύνοιας του Θεού.
Ακολούθως, ο Γαβριήλ φανερώνει το περιεχόμενο της ευαγγελίας του. Η Μαρία πρόκειται να φέρει στον κόσμο ένα γιο τον οποίο θα ονομάσει Ιησού και ο οποίος "έσται μέγας" και θα αναγνωριστεί από όλους ως "υιός υψίστου". Για να δηλωθεί πως ο υιός αυτός θα είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας, αναφέρει την καταγωγή του εκ του Δαυίδ όπως προείπαν οι προφήτες και το αιώνιο της Βασιλείας του κατά τον Δανιήλ: "δώσει αυτώ Κύριος ο Θεός τον θρόνον Δαυίδ τού πατρός αυτού, και βασιλεύσει επί τον οίκον Ιακώβ εις τους αιώνας, και της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος". Αμέσως μετά, η Μαρία εκφράζει μια εύλογη απορία, που δείχνει ότι ο Λουκάς αποδίδει μεγάλη σημασία στην παρθενία της Μαρίας, όπως και σ' όλο του το έργο άλλωστε ενδιαφέρεται για την εγκράτεια και για την παρθενία. Αναφέρει βέβαια το γάμο της Μαρίας με τον Ιωσήφ, γιατί βλέπει στο γεγονός αυτό τη βάση της μεσσιανικής νομιμότητας του Ιησού καθώς η αποκάλυψη του θεού, ανταποκρίνεται πάντοτε στα συγκεκριμένα δεδομένα της ιστορίας. Ο "γάμος" της με τον Ιωσήφ έδωσε την αναγκαία νομιμότητα στα γεγονότα που επακολούθησαν, χωρίς καμιά υποψία και μομφή. Μέσα στο μυστήριο αυτό της γέννησης του Ιησού, πίσω από το ιστορικό και κοινωνικό προσκήνιο, υπάρχει και μια άλλη αλληλουχία πραγμάτων, εκείνη που ανήκει σε μιας άλλης φύσεως πραγματικότητα, που δεν είναι θεατή και αποδεκτή από όλους. Στα ιερά κείμενα η αλληλουχία αυτή εκφράζεται με την επισήμανση ότι ο Ιησούς ήταν μόνο "ο υιός της Μαρίας" και απλώς "ενομίζετο" ως υιός του Ιωσήφ.
Γεγονότα της 25ης Μαρτίου
- 421 Παραδοσιακή ημερομηνία ίδρυσης της Βενετίας.
- 708 Ο Πάπας Κωνσταντίνος διαδέχεται τον Πάπα Σισίνιο.
- 717 Ο Λέων Γ' γίνεται αυτοκράτορας της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, ο πρώτος της δυναστείας των Ισαύρων.
- 919 Ο Βυζαντινός αρχιναύαρχος Ρωμανός ο Λεκαπηνός ορκίζεται πίστη και αφοσίωση στον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Ζ' τον Πορφυρογέννητο και διορίζεται Μάγιστρος και Μέγας εταιρειάρχης.
- 1306 Ο Ροβέρτος Μπρους γίνεται βασιλιάς της Σκωτίας.
- 1409 Συνέρχεται το Συμβούλιο της Πίζας.
- 1584 Ο Ουόλτερ Ράλεϊ λαμβάνει άδεια για τον αποικισμό της Βιρτζίνια.
- 1634 Φτάνουν οι πρώτοι άποικοι στο Μέριλαντ.
- 1655 Ο Κρίστιαν Χόιχενς ανακαλύπτει τον Τιτάνα, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου.
- 1770 Ο Δασκαλογιάννης επικεφαλής Σφακιανών κηρύσσει την Επανάσταση στον Αποκώρωνα της Κρήτης[1]
- 1802 Η Γαλλία, η Ολλανδία, η Ισπανία και η Αγγλία υπογράφουν τη Συνθήκη της Αμιένης.
- 1807 Ο Γεώργιος Κάνινγκ γίνεται ΥΠΕΞ στην Αγγλία. Καταργείται η δουλεία σε Μεγάλη Βρετανία και Ιρλανδία.
- 1821 Ελληνική Επανάσταση του 1821: Είσοδος του Επισκόπου Παλαιών Πατρών Γερμανού στην Πάτρα. Στη Βλαχία, μετά από προπαρασκευή αρκετών ημερών, ο Αλ. Υψηλάντης επικεφαλής του Ιερού Λόχου και άλλων ενόπλων εισέρχεται στα προάστια του Βουκουρεστίου[2].
- 1838 Πρώτος επίσημος εορτασμός της 25ης Μαρτίου 1821. Καθιερώθηκε ως εθνική εορτή με σχετικό διάταγμα του Βασιλέως της Ελλάδος Όθωνα.
- 1856 Εγκαινιάζεται στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ο Ναός του Ευαγγελισμού.
- 1872 Αθήνα, Αποκαλυπτήρια του Ανδριάντα του Γρηγορίου του Ε΄ προς τιμή του οποίου ο Βαλαωρίτης εκφωνεί το τελευταίο ποίημα της ζωής του.
- 1881 Ο Βασιλεύς των Ελλήνων Γεώργιος Α΄ θέτει το θεμέλιο λίθο του Θεραπευτηρίου Ευαγγελισμός της Θεοτόκου στο παραχωρηθέν από τη Μονή Ασωμάτων (σημ. Μονή Πετράκη) δωρεάν ιδιόκτητο κτήμα.
- 1884 Ο Βασιλεύς των Ελλήνων Γεώργιος Α΄ και η Βασίλισσα Όλγα, με σύσσωμη τη Βουλή, τις Αρχές των Αθηνών και πλήθος κόσμου, τελούν τα εγκαίνια του μεγαλύτερου θεραπευτηρίου των Βαλκανίων, του Ευαγγελισμού. Ο πρώτος ασθενής εισήχθη στις 13 Απριλίου.
- 1896 Πραγματοποιείται (παλαιό ημερολόγιο) στο Παναθηναϊκό Στάδιο η πρώτη σύγχρονη Ολυμπιάδα. Την ιδέα αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων είχε πρώτος ο Γάλλος βαρώνος Πιέρ ντε Κουμπερτέν.
- 1905 Mία ομάδα 18 νέων κάτω από την καθοδήγηση του Δημητρίου Αναστασιάδη, γυμνασιάρχη του Βεντοκλείου Γυμνασίου, ιδρύει μυστικά τον Γυμναστικό Σύλλογο Διαγόρα της Ρόδου, που βρίσκεται υπό οθωμανική κατοχή.
- 1907 Στρατεύματα της Νικαράγουας καταλαμβάνουν την Ονδούρα (την Τεγκουθιγκάλπα). Επί τόπου φτάνουν Αμερικανοί πεζοναύτες.
- 1911 Από πυρκαγιά σε εργοστάσιο ρούχων στη Νέα Υόρκη, βρίσκουν το θάνατο 146 άνθρωποι.
- 1911 Ο Σύνδεσμος Ελλήνων Καλλιτεχνών οργανώνει με επιτυχία την πρώτη πανελλήνια έκθεση στο Ζάππειο.
- 1914 Ιδρύεται ο Άρης Θεσσαλονίκης είναι ένας από τους μεγαλύτερους ελληνικούς αθλητικούς συλλόγους, με έδρα τη Θεσσαλονίκη.
- 1916 Διεξάγεται ο πρώτος αγώνας μποξ βαρέων βαρών στον οποίο επιτράπηκε η είσοδος σε γυναίκες θεατές. Οι Jess Willard και Frank Moran ανακηρύσσονται ισόπαλοι μετά από 10 γύρους.
- 1918 Πεθαίνει σε ηλικία 55 ετών ο Κλώντ Ντεμπυσσύ, Γάλλος συνθέτης.
- 1924 Η Ελλάδα ανακηρύσσει την Α' Ελληνική Αβασίλευτη Δημοκρατία.
- 1932 Γίνονται από την κυβέρνηση Μιχαλακοπούλου τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη, στην πλατεία μπροστά στα παλιά Ανάκτορα της σημερινής Βουλής.
- 1938 Εγκαινιάζεται στην Αθήνα από το βασιλιά Γεώργιο Β΄ το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ). Είναι ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός της Ελλάδας.
- 1938 Η πιο βαριά ήττα της Εθνικής Ελλάδας από την Ουγγαρία με 11
- 1941 Ο Πρωθυπουργός της Νοτιοσλαβίας Ζβέτκοβιτς και ο υπουργός των Εξωτερικών Μάρκοβιτς υπογράφουν στη Βιέννη τη προσχώρηση της χώρας τους στον Άξονα. Οι ελπίδες των Ελλήνων κράτησης του μετώπου αρχίζουν να κλονίζονται.
- 1946 Εγκαινιάζεται ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Θεσσαλονίκης με πομπό φορητό πάνω σε αυτοκίνητο. Μετά από λίγο καιρό διακόπτει τη λειτουργία του για να εγκατασταθεί μόνιμα το Μάρτιο του 1947.
- 1947 Η Ολλανδία και η Ινδονησία υπογράφουν Συμφωνία αναγνώρισης ντε φάκτο της ανεξαρτησίας της δεύτερης. Έκτοτε η Ινδονησία υφίσταται ως ανεξάρτητη δημοκρατία.
- 1948 Εγκαινιάζεται από τον Βασιλέα των Ελλήνων Παύλο ο πομπός βραχέων κυμάτων που εγκαταστάθηκε στα Ν. Λιόσια.
- 1954 Κατασκευάζεται η πρώτη έγχρωμη τηλεόραση από την RCA (12 ιντσών).
- 1955 Γερμανός αρχαιολόγος ανακαλύπτει στην Ολυμπία το καλούπι που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του τεράστιου αγάλματος του Ολυμπίου Διός.
- 1957 Ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα
- 1961 Σε οφθαλμολογική και γενική παθολογική εξέταση θα υποβάλλονται στο εξής οι υποψήφιοι οδηγοί κατόπιν σχετικής απόφασης του υπουργού Συγκοινωνιών.
- 1969 Υπογράφεται το Σύμφωνο των Άνδεων.
- 1972 Στο Εδιμβούργο, το Λουξεμβούργο κερδίζει τον 17ο διαγωνισμό τραγουδιού της Γιουροβίζιον, με την Βίκυ Λέανδρος να τραγουδάει Apres toi.
- 1979 Ο Chris Ford των Boston Celtics σκοράρει το πρώτο τρίποντο στην ιστορία του ΝΒΑ εναντίον των Huston Rockets.
- 1979 Υπογράφεται από τους Ανουάρ Σαντάτ και Μεναχέμ Μπεγκίν η ισραηλινοαιγυπτιακή συμφωνία στην Ουάσιγκτον.
- 1982 Στη Νικαράγουα, οι Σαντινίστας αναστέλλουν όλα τα πολιτικά δικαιώματα.
- 1983 Στο Ολυμπιακό Στάδιο διεξάγεται ο τελικός του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και το Αμβούργο κερδίζει τη Γιουβέντους με 1
- 1983 Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν διατάσσει την εισβολή στη Γρενάδα.
- 1983 Φτάνει στην Ελλάδα, έπειτα από 34 χρόνια αυτοεξορίας, ο ηγέτης του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας Μάρκος Βαφειάδης.
- 1990 Από πυρκαγιά σε παράνομο κοινωνικό όμιλο, με την ονομασία «Ευτυχισμένη Γη», στη Νέα Υόρκη, χάνουν τη ζωή τους 87 άτομα.
- 1992 Βρετανοί επιστήμονες βρίσκουν το μεγαλύτερο τέλειο αριθμό (2 756839
- 1995 Αφήνεται ελεύθερος ο Μάικ Τάισον μετά από 3 χρόνια φυλάκισης εξαιτίας σεξουαλικής παρενόχλησης.
- 1996 Το ελληνικό συγκρότημα «Echo Tattoo» κερδίζει το α΄ βραβείο στο Φεστιβάλ ροκ τραγουδιού στην Κοπεγχάγη.
- 1996 Η Κτηνιατρική Επιτροπή της ΕΕ απαγορεύει την εισαγωγή βόειου κρέατος και παραγώγων του από τη Βρετανία, εξαιτίας της νόσου των «τρελών αγελάδων».
- 1997 Η Πάμελα Γκόρντον διορίζεται πρώτη γυναίκα Πρωθυπουργός στις Βερμούδες.
- 1999 Ανακάλυψη (από Αυστραλούς) των παλαιοτέρων ιχνών ζωής σε βράχο στη Δυτική Αυστραλία (βακτήρια
- 2000 Πάνω από 250 λαθρομετανάστες πνίγονται από βύθιση των 3 πλοιαρίων τους στη Νήσο των Χριστουγέννων.
- 2002 Σεισμική δόνηση μεγέθους 6,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ (5,9 σύμφωνα με το Κέντρο Γεωλογικών Ερευνών στο Κολοράντο των ΗΠΑ) πλήττει το βορειοανατολικό Αφγανιστάν, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον 2.000 άτομα, άλλα 4.000 να τραυματιστούν και περίπου 20.000 σπίτια να καταστραφούν.
- 2004 «Η Φλόγα μας ενώνει τον κόσμο». Με το σύνθημα αυτό πραγματοποιείται στην Αρχαία Ολυμπία η Αφή της Ολυμπιακής Φλόγας, η οποία θα ταξιδέψει για πρώτη φορά στις πέντε ηπείρους πριν επιστρέψει τον Ιούλιο επί ελληνικού εδάφους. Συνολικά, το Ολυμπιακό φως ταξίδεψε επί 78 ημέρες, μεταλαμπαδεύτηκε σε 27 διαφορετικές χώρες του κόσμου, από 11.300 λαμπαδηδρόμους, και θα συνοδεύεται από 2.160 συνοδούς λαμπαδηδρόμων. Μεγάλες δόξες του διεθνούς αθλητισμού αλλά και μερικοί από τους κορυφαίους Έλληνες αθλητές και αθλήτριες έλαβαν μέρος στη μεγαλύτερη Λαμπαδηδρομία όλων των εποχών.
- 2004 Αρχίζουν οι ιστορικές συνομιλίες για το Κυπριακό, στην Λουκέρνη της Ελβετίας.
- 2004 Σε ιδιαίτερα θερμό κλίμα πραγματοποιείται η πρώτη ύστερα από 24 χρόνια επίσκεψη Βρετανού πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ στη Λιβύη.
Γεννήσεις της 25ης Μαρτίου
- 1259 Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος, Βυζαντινός αυτοκράτορας
- 1297 Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος, Βυζαντινός αυτοκράτορας
- 1541 Φραγκίσκος Α΄ των Μεδίκων, μέγας δούκας της Τοσκάνης
- 1767 Ζοακίμ Μυρά, βασιλιάς της Νάπολης
- 1771 Παλαιών Πατρών Γερμανός Γ΄, μητροπολίτης Πάτρας
- 1881 Μπέλα Μπάρτοκ, Ούγγρος συνθέτης
- 1907 Αλέξανδρος Ιόλας, Έλληνας συλλέκτης έργων τέχνης
- 1908 Ντέιβιντ Λην, Άγγλος σκηνοθέτης
- 1911 Τζακ Ρούμπι, Αμερικανός δολοφόνος του Λη Χάρβεϊ Όσβαλντ
- 1921 Σιμόν Σινιορέ, Γαλλίδα ηθοποιός
- 1921 Αλεξάνδρα της Ελλάδας (βασίλισσα της Γιουγκοσλαβίας)
- 1942 Κιμ Γούντμπαμ, Αγγλίδα παρουσιάστρια
- 1942 Αρίθα Φράνκλιν, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
- 1947 Έλτον Τζον, Άγγλος τραγουδοποιός
- 1954 Έλλη Στάη, Ελληνίδα δημοσιογράφος
- 1965 Στέφκα Κοσταντίνοβα, Βουλγάρα αθλήτρια
- 1976 Βλάντιμιρ Κλίτσκο, Ουκρανός πυγμάχος
- 1978 Τίνα Κάι, Αμερικανίδα πορνογραφική ηθοποιός
Θάνατοι της 25ης Μαρτίου
- 1223 Αλφόνσος Β', βασιλιάς της Πορτογαλίας
- 1801 Νοβάλις, Γερμανός ποιητής
- 1914 Φρεντερίκ Μιστράλ, Γάλλος ποιητής
- 1918 Κλωντ Ντεμπυσσύ, Γάλλος συνθέτης
- 1987 Τάσος Καψιδέλης, Έλληνας φιλόλογος και συγγραφέας
- 2006 Επαμεινώνδας Γονατάς, Έλληνας συγγραφέας
- 2007 Αντρανίκ Μαρκαριάν, Αρμένιος πολιτικός
- 2008 Άμπι Μαν, Αμερικανός σεναριογράφος