Οι ψηφιακοί νομάδες αποτελούν τους εργαζόμενους που διαφοροποιούνται από την καθορισμένη και παραδοσιακού τύπου εργασία. Η πραγματικότητα όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά από τα αλλεπάλληλα lockdowns λόγω της πανδημίας, σε συνδυασμό με τις αλλαγές στα δίκτυα επικοινωνίας, μέσω της ολοκλήρωσης της διαδικασίας αδειοδότησης των δικτύων 5G, καθώς και του ευρύτερου τεχνολογικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα, άνοιξε τον δρόμο για εκθετική αύξηση του ψηφιακού νομαδικού πληθυσμού ή αλλιώς των digital nomads.
«Παίρνει έδαφος» η ψηφιακή εργασία
Σύμφωνα με μια εκτενή μελέτη που διεξήχθη το 2020 από την Emergent Research και την MBO Partners, ο αριθμός των ψηφιακών νομάδων στις ΗΠΑ αυξήθηκε από 7,3 εκατομμύρια σε 10,9 εκατομμύρια, παρουσιάζοντας αύξηση 49%. Παρόλο που αυτή η μελέτη βασίζεται σε δεδομένα των ΗΠΑ, σίγουρα αντανακλά μια νέα παγκόσμια τάση για τον επαγγελματικό κόσμο.
Σε ένα συνεχώς εξελισσόμενο τεχνολογικό περιβάλλον, λοιπόν, η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα, καθώς αποτελεί μία από τις πρώτες χώρες που μετατράπηκε σε προορισμό ψηφιακής καινοτομίας, εισάγοντας έναν νέο νόμο που προσελκύει «ψηφιακούς νομάδες».
Ο νόμος 4825/2021, ο οποίος έχει εισαγάγει την έννοια του ψηφιακού νομά στον Ελληνικό Μεταναστευτικό Νόμο με το άρθρο 11, επιτρέπει στους εργαζόμενους τρίτων χωρών να εργάζονται εξ αποστάσεως από την Ελλάδα.
Ο νόμος περιγράφει τη διαδικασία και τα κριτήρια για την ψηφιακή νομαδική βίζα, δίνοντας ένα σημαντικό οικονομικό κίνητρο σε κοινότητες όλων των μεγεθών και προσφέροντας καλύτερη ποιότητα ζωής στους απομακρυσμένους εργαζόμενους.
Οι επενδύσεις που συνοδεύουν την εποχή των ψηφιακών νομάδων
Μεγάλες τεχνολογικές επενδύσεις, όπως η επέκταση του δορυφορικού δικτύου Space X και Tesla για ολόκληρη τη χώρα, το Digital Transformation Center της CISCO και το Research Center της Pfizer στη Θεσσαλονίκη, καθώς και το Research & Development Hub της TeamViewer στα Ιωάννινα, έχουν βάλει την Ελλάδα στον χάρτη μιας ριζοσπαστικής ψηφιακής εξέλιξης.
Η διάταξη του άρθρου 11 εισήχθη όταν το τεχνολογικό περιβάλλον στην Ελλάδα ήταν αρκετά ώριμο ώστε να υποδεχτεί νέες φιλικές προς την ψηφιακή πολιτική πολιτικές προσεγγίσεις και πρακτικές. Πρόσφατα εισήχθη ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για την αδειοδότηση εταιρειών ψηφιακών πορτοφολιών και ανταλλαγών κρυπτονομισμάτων, υπογραμμίζοντας την έγκριση της Ελλάδας για τα κρυπτονομίσματα και τις ψηφιακές τεχνολογίες.
Γενικά, το νέο καθεστώς digital nomads στην Ελλάδα έχει χαμηλό διοικητικό κόστος, όπως φαίνεται παρακάτω και γρήγορη διαδικασία (περίπου 10 ημέρες) ενώπιον της αρμόδιας ελληνικής προξενικής αρχής στην οποία πρέπει να υποβάλουν αίτηση τα άτομα για τη βίζα. Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, τα οποία προβλέπει ρητά ο νόμος, θα μπορούσαν να σταλούν εκ των προτέρων για την υποβολή του σχετικού αιτήματος, ενώ θα μπορούσε να ανοίξει τοπικός τραπεζικός λογαριασμός κατόπιν εγγραφής ΑΦΜ του φυσικού προσώπου.
Δικαιολογητικά για την έκδοση ψηφιακής νομαδικής βίζας
- Σύμβαση εργασίας ή εργασία με αντισυμβαλλόμενο που είναι εγκατεστημένος εκτός της ελληνικής επικράτειας.
- Υπεύθυνη δήλωση που αναφέρει την πρόθεση των ατόμων να διαμένουν στην Ελλάδα και τη δέσμευσή τους να μην εργαστούν σε εργοδότη ή πελάτη που εδρεύει στην Ελλάδα.
- Επιβεβαίωση της θέσης που κατέχει το άτομο καθώς και στοιχεία της εταιρείας.
- Αποδεικτικό εισοδήματος, που αποδεικνύει ότι το άτομο έχει επαρκή τακτική οικονομική αποζημίωση. Το επαρκές οικονομικό εισόδημα ορίζεται στο καθαρό ποσό των 3.500 €/μήνα ελάχιστο. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά €700 για κάθε σύζυγο/σύντροφο και κατά €525 για κάθε παιδί.
- Εθνικό τέλος Visa 75 €.
- Διοικητικό παράβολο 1.000€.
Στους κατόχους ψηφιακής νομαδικής βίζας παρέχεται το δικαίωμα νόμιμης διαμονής εντός της ελληνικής επικράτειας, χωρίς ωστόσο δικαίωμα πρόσβασης σε εξαρτημένη ελληνική απασχόληση ή επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα για 12 μήνες. Αυτό δεν ισχύει για τα βραχυπρόθεσμα ενοίκια που είναι πλέον πολύ διαδεδομένα στην Ελλάδα.
Οι ψηφιακοί νομάδες θα μπορούσαν επίσης να φέρουν τις οικογένειές τους, οι οποίες, μετά τη λήξη της άδειας διαμονής, είναι όλοι επιλέξιμοι για διετή παράταση άδειας διαμονής, ανάλογα με το σχετικό αίτημα που υποβλήθηκε πριν από τη λήξη της θεώρησης.
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί σύμφωνα με το internationaltaxreview.com, ότι εν όψει της έκδοσης αναλυτικών κατευθυντήριων γραμμών από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων σχετικά με τη φορολογική κατοικία των ψηφιακών νομάδων, όποια συναφή ζητήματα εγείρονται ρυθμίζονται από γενικούς κανόνες φορολογικής κατοικίας και κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ κατά περίπτωση.
