Η δημόσια υγεία στην Ελλάδα καταρρέει μπροστά στα μάτια μας και το χειρότερο είναι ότι έχουμε αρχίσει να το θεωρούμε... φυσιολογικό. Η απώλεια της αξιοπρέπειας των ασθενών και η εξουθένωση των υγειονομικών δεν είναι πια έκτακτες συνθήκες, είναι η καθημερινότητα.
Το δημόσιο νοσοκομείο έχει γίνει συνώνυμο της αναμονής, της ταλαιπωρίας, της αγωνίας. Ραντεβού σε έξι μήνες για μαγνητική. Ραντεβού σε εννέα μήνες για χειρουργείο. Νοσοκομεία με ανεπαρκές προσωπικό, τμήματα που κλείνουν το ένα μετά το άλλο, γιατροί που εργάζονται εξαντλημένοι, νοσηλευτές που δεν προλαβαίνουν ούτε να σηκώσουν το βλέμμα. Και ασθενείς που... ελπίζουν να μην αρρωστήσουν βαριά.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα; Το λουκέτο στα ακτινοθεραπευτικά τμήματα μεγάλων δημόσιων νοσοκομείων. Όταν η ίδια η Πολιτεία στερεί από έναν καρκινοπαθή το δικαίωμα στη θεραπεία, τότε δεν μιλάμε για διοικητική ανεπάρκεια. Μιλάμε για ηθική αποτυχία.
Μετά το Γενικό Νοσοκομείο «Άγιος Ανδρέας» της Πάτρας και το 424 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης τώρα και το «Αρεταίειο», το πρώτο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της χώρας, είδε το εμβληματικό και πρωτοπόρο ακτινοθεραπευτικό τμήμα του να κατεβάζει ρολά.
Μμιλώντας στην «Εφ.Συν.» ο δρ Γιώργος Πισσάκας, συντονιστής διευθυντής του Τμήματος Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας στο Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», πρ. πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, ανέφερε: «Το ακτινοθεραπευτικό κέντρο στο Αρεταίειο αφέθηκε να απαξιώνεται μέχρι το τελικό του κλείσιμο. Και φυσικά κανένας δεν ευθύνεται για τίποτα. Ακόμη και αν η αδιαφορία πληρώνεται με ζωές…. Οι προειδοποιήσεις και οι προσπάθειες για να κρατηθούν τα μηχανήματα στη ζωή, ώστε να μπορούν να φροντίζουν τους ασθενείς, ήταν πολλές από τους εργαζόμενους, μας λέει. Ειδοποιούσε η εταιρεία που συντηρεί τα μηχανήματα, φώναζαν οι υγειονομικοί, αλλά δεν γινόταν τίποτα. Πέρασαν 4-5 χρόνια μέχρι που ήρθε το τέλος της υποστήριξης (end of support) των μηχανημάτων κι ακολούθησε το τέλος της ζωής τους (end of life). Τίποτα όμως δεν έγινε. Κανείς δεν επιλήφθηκε».
«Τελείωσε ο χρόνος ζωής των μηχανημάτων χωρίς καμία πρόβλεψη για την αντικατάστασή τους. Έτσι, διαγράφηκε από τον χάρτη ένα ιστορικό ακτινοθεραπευτικό κέντρο. Εμειναν οι ασθενείς με ένα ακτινοθεραπευτικό κέντρο λιγότερο, όταν οι αναμονές για ακτινοθεραπεία ξεπερνούν τους 3 μήνες».
Την ίδια μοίρα, αφού ακολουθήθηκε η ίδια μέθοδος της εγκληματικής αδιαφορίας, είχε και το μοναδικό αμιγώς στερεοτακτικό μηχάνημα (Cyberknife) του Δημοσίου, στο «Αρεταίειο», που έχει τεθεί εκτός λειτουργίας από την 1η Αυγούστου, περιέγραψε ο Γ. Πισσάκας, με τους ασθενείς να οδηγούνται και πάλι στον ιδιωτικό τομέα. «Το μοναδικό μηχάνημα ακτινοχειρουργικής θεραπείας καρκινικών όγκων στο Δημόσιο είναι εδώ και 9 μήνες εν αχρηστία, κανείς δεν κάνει τίποτα για αυτό και τα ιδιωτικά κέντρα παρανόμως χρεώνουν τον άρρωστο επιπλέον ποσά», επισήμανε.
Η εγκατάλειψη της δημόσιας υγείας είναι πολιτική επιλογή
Η εγκατάλειψη της δημόσιας υγείας δεν είναι ούτε ουδέτερη ούτε τυχαία. Είναι πολιτική επιλογή. Η απαξίωση των δημόσιων νοσοκομείων σπρώχνει χιλιάδες ασθενείς —και τα χρήματά τους— στον ιδιωτικό τομέα. Όποιος έχει, πληρώνει. Όποιος δεν έχει, περιμένει. Και αν δεν αντέξει την αναμονή, υπομένει τον πόνο ή τον θάνατο με τη σιωπή του «καλού ασφαλισμένου πολίτη».
Μιλάμε για μια χώρα στην οποία η ζωή ενός ανθρώπου μπορεί να κοστίζει λιγότερο από μια MRI. Όπου η πρόληψη είναι πολυτέλεια, η θεραπεία τύχη και η αξιοπρέπεια… ανύπαρκτη. Δεν αξίζει τίποτα λιγότερο από οργή.
Η δημόσια υγεία δεν είναι προνόμιο. Είναι δικαίωμα. Και το κράτος που δεν μπορεί να την διασφαλίσει, δεν αξίζει να λέγεται κοινωνικό.