Δε θα λειτουργήσουν τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου τα σούπερ μάρκετ και τα καταστήματα λιανεμπορίου, καθώς η εθνική επέτειος του «Όχι» συμπεριλαμβάνεται στις υποχρεωτικές αργίες, κατά τις οποίες απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών, καθώς και η λειτουργία των καταστημάτων και των επιχειρήσεων.
Ωστόσο, υπάρχουν επιχειρήσεις και καταστήματα που λειτουργούν νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις αργίες. Στις εν λόγω επιχειρήσεις συμπεριλαμβάνονται μίνι μάρκετ, φούρνοι και ζαχαροπλαστεία.
Υπενθυμίζεται πως πριν από τρία χρόνια, η 28η Οκτωβρίου ήταν ημέρα προαιρετικής αργίας, κάτι που σήμαινε ότι η λειτουργία των επιχειρήσεων και κατ' επέκταση η απασχόληση των μισθωτών σ’ αυτές ανήκαν αποκλειστικά στην ευχέρεια του εργοδότη, οπότε οι εργαζόμενοι ήταν υποχρεωμένοι να εργαστούν εφόσον αποφασίζονταν αυτό.
Από το 2021, όμως, η 28η Οκτωβρίου συγκαταλέγεται στις υποχρεωτικές αργίες, γεγονός που σημαίνει ότι απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών, καθώς και η λειτουργία των επιχειρήσεων εκτός από εκείνες που νόμιμα λειτουργούν τις Κυριακές και κατά τις υποχρεωτικές αργίες.
Πώς θα αμειφθούν όσοι εργαστούν
Φέτος η 28η Οκτωβρίου «πέφτει» Δευτέρα, έτσι ισχύουν τα εξής:
α) Για τις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν:
- Όσοι εργάζονται με πενθήμερο σύστημα και δεν απασχοληθούν το Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2023,εάν αμείβονται με ημερομίσθιο θα λάβουν ένα ημερομίσθιο επιπλέον, ενώ στους αμειβόμενους με μισθό, καταβάλλεται κανονικά ο μηνιαίος μισθός τους.
- Όσοι εργάζονται με εξαήμερο σύστημα και δεν απασχοληθούν το Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2023, εάν αμείβονται με ημερομίσθιο θα λάβουν κανονικά το αναλογούν ημερομίσθιο (6 ημερομίσθια συνολικά την εβδομάδα), ενώ στους αμειβόμενους με μισθό, καταβάλλεται κανονικά ο μηνιαίος μισθός τους.
β) Για τις επιχειρήσεις που νόμιμα λειτουργούν κατά τις Κυριακές και αργίες, οι εργαζόμενοι που θα απασχοληθούν τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 2024:
- αν αμείβονται με ημερομίσθιο, δικαιούνται το σύνηθες καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν
- αν αμείβονται με μηνιαίο μισθό, δικαιούνται προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο 1/25 του νομίμου μισθού τους για όσες ώρες απασχοληθούν
- στην περίπτωση που εργάζονται με πενθήμερο σύστημα και η εργασία τους που παρέχεται το Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2023 αποτελεί την 6η ημέρα εργασίας της εβδομάδας, με την επιφύλαξη και των λοιπών ρυθμίσεων της νομοθεσίας, η διάρκειά της απασχόλησής τους δεν μπορεί να υπερβεί τις 8 (οκτώ) ώρες και το καταβαλλόμενο σύμφωνα με τις παραπάνω προσαυξήσεις ημερομίσθιο τους προσαυξάνεται περαιτέρω κατά 40%,
- εάν παρασχεθεί εργασία σε επιχειρήσεις, που αργούν κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας και για έκτακτο λόγο λειτουργήσουν, με τις νόμιμες διατυπώσεις, το Σάββατο 28 Οκτωβρίου τότε για πλήρη απασχόλησή τους οι εργαζόμενοι που αμείβονται με μισθό δικαιούνται προσαύξηση κατά 1/25 και οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο ένα ακόμα ημερομίσθιό τους, επί του ωρομισθίου των οποίων θα υπολογισθεί και η προσαύξηση κατά 75% για την εργασία σε ημέρες αργίας.
Επισημάνσεις από τη Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος
Η ΓΣΕΕ επισημαίνει εκ νέου τα εξής:
- Κατά τις Κυριακές και τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, απαγορεύεται κάθε βιομηχανική, βιοτεχνική, εμπορική εργασία και κάθε επαγγελματική γενικά δραστηριότητα, πλην των εξαιρέσεων που αναφέρονται ρητά στη νομοθεσία. Συνεπώς κατά τις ημέρες αυτές απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο απασχόληση των εργαζομένων.
- Δεν είναι νόμιμος ο συμψηφισμός ημέρας οφειλόμενης ανάπαυσης (ρεπό), με ημέρα υποχρεωτικής αργίας.
- Προσαυξάνεται κατά μία ημέρα η ετήσια άδεια των εργαζομένων με εξαήμερο, εφόσον κατά τη διάρκειά της συμπίπτει η αργία της 28ης Οκτωβρίου 2023.
- Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (πχ από ΣΣΕ, Κανονισμό Εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας ή Κυριακής, αυτοί υπερισχύουν.
- Οι διατάξεις της νομοθεσίας για την Κυριακή αργία, τις υποχρεωτικές αργίες, το χρόνο εβδομαδιαίας ανάπαυσης των εργαζομένων και τις εξαιρέσεις από αυτές (ανάλογα με τη δραστηριότητα και τη φύση των εργασιών) περιέχονται στα άρθρα 193-209 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (ΠΔ 80/2022, Α΄222)
- Όσες επιχειρήσεις δεν υπάγονται στις εξαιρέσεις του νόμου, δεν μπορούν να λειτουργήσουν νόμιμα και συνεπώς δεν μπορούν να απασχολούν εργαζόμενους, χωρίς να έχουν λάβει ειδική άδεια από την αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας και σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης (κίνδυνος καταστροφής προϊόντων ή βλάβης εγκαταστάσεων ή υλικών), ύστερα από αναγγελία στην Αστυνομία.
- Για την παράνομη απασχόληση εργαζομένων κατά την Κυριακή ή τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας προβλέπονται σοβαρές ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.
