Δύο πρόσφατες ανακοινώσεις του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων για την ανάκληση προϊόντων λόγω παρουσίας του παθογόνου μικροοργανισμού Listeria monocytogenes εντείνουν το «καμπανάκι» για την αύξηση κρουσμάτων λιστερίωσης που έκρουσε πριν από λίγες ημέρες ο ΕΟΔΥ.
Υπενθυμίζουμε ότι ο ΕΦΕΤ ανακάλεσε πριν από λίγες ημέρες παρτίδες καπνιστής πέστροφας και παρτίδες καπνιστού χελιού, καθώς εντοπίστηκε σε αυτές ο παθογόνος μικροοργανισμός της Λιστέριας. Όσοι καταναλώσουν τρόφιμα μολυσμένα με το συγκεκριμένο βακτηρίδιο κινδυνεύουν από λιστερίωση, μία σοβαρή (ζωονόσος) λοίμωξη, η οποία προκαλεί σοβαρή κλινική εικόνα στα νεογνά, στους ενήλικες με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα και σοβαρές επιπλοκές στα έμβρυα (οι έγκυες γυναίκες εκδηλώνουν ήπια νόσο).
Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση του ΕΟΔΥ, η θνητότητα της λιστερίωσης είναι μεγάλη σε σύγκριση με τα άλλα τροφιμογενή νοσήματα, ενώ το διάστημα 2004-2023 δηλώθηκαν 266 κρούσματα λιστερίωσης στη χώρα μας.
Η λιστερίωση εκδηλώνεται κατά κανόνα σε εγκύους, νεογέννητα, ηλικιωμένους, καθώς και σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα. Τα συμπτώματα ποικίλλουν από ήπια συμπτώματα γριπώδους συνδρομής ή γαστρεντερίτιδας, μέχρι σοβαρά συμπτώματα από το κεντρικό νευρικό σύστημα. Το βακτήριο είναι υπεύθυνο κυρίως για την εμφάνιση μεμονωμένων κρουσμάτων, ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχουν περιγραφεί αρκετές επιδημίες, που έχουν προκληθεί από κατανάλωση διαφόρων ειδών τροφίμων όπως μαλακά τυριά, σολωμός, κατεψυγμένα λαχανικά.
Τα τρόφιμα υψηλού κινδύνου
Τρόφιμα υψηλού κινδύνου για μόλυνση από λιστέρια είναι τα παρακάτω:
- Ωμά θαλασσινά, όπως καπνιστό ψάρι, καπνιστά μύδια/στρείδια
- Έτοιμες ανάμεικτες σαλάτες με νωπά λαχανικά
- Προμαγειρεμένα προϊόντα κρέατος, τα οποία μπορεί να καταναλωθούν χωρίς επιπλέον μαγείρεμα ή ζέσταμα, όπως πατέ, μαγειρεμένα κομμάτια κρέατος ή κοτόπουλου, αλλαντικά
- Προπαρασκευασμένα γεύματα που ζεσταίνονται χωρίς να βράσουν
- Μη παστεριωμένο γάλα ή γαλακτοκομικά προϊόντα προερχόμενα από μη παστεριωμένο γάλα
- Μαλακά παγωτά που δεν είναι συσκευασμένα
- Μαλακά τυριά, όπως μπρι, καμαμπέρ, ρικόττα
- Σάλτσες για σαλάτες και dips, τα οποία ενδεχομένως έχουν έρθει σε επαφή με ωμά λαχανικά
Πώς θεραπεύεται η λιστερίωση
Όταν υπάρχει λοίμωξη από λιστέρια στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η άμεση χορήγηση αντιβιοτικών στην έγκυο γυναίκα μπορεί συχνά να προλάβει τη λοίμωξη του εμβρύου ή του νεογνού.
Τα νεογνά με λιστερίωση λαμβάνουν την ίδια αντιμικροβιακή αγωγή με τους ενήλικες. Ακόμα και μετά τη χορήγηση άμεσης θεραπευτικής αγωγής, μερικές λοιμώξεις καταλήγουν σε θάνατο. Αυτό είναι πιθανότερο να συμβεί σε ηλικιωμένα άτομα και σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα.