Την αδιανόητη μυστικότητα που περιβάλλει τις συμφωνίες προμήθειας εμβολίων από φαρμακευτικούς κολοσσούς του πλανήτη όπως η Pfizer επαναφέρει μια νέα έρευνα της βρετανικής τηλεόρασης.
Σύμφωνα με τον Μπάμπη Μιχάλη και το efsyn.gr, η έρευνα, που θα μεταδοθεί αυτήν την εβδομαδα από το Κανάλι 4, αποκαλύπτει ότι η βρετανική κυβέρνηση έχει υπογράψει ρήτρα μυστικότητας για οποιαδήποτε διαφωνία υπάρξει με την Pfizer στις συμβάσεις προμήθειας του εμβολίου της κατά του κορονοϊού. Μεγάλα τμήματα των κυβερνητικών συμβάσεων με την αμερικανική εταιρεία για την προμήθεια 189 εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου έχουν διαγραφεί, ενώ οποιαδήποτε διαδικασία διαιτησίας προκύψει οφείλει να κρατηθεί μυστική.
Αποκαλύψεις για τη Pfizer
Η αποκάλυψη έρχεται εν μέσω υπερδιπλασιασμού των πωλήσεων και των κερδών της Pfizer το φετινό β’ δίμηνο του 2021, όπως και αναβάθμισης των προβλέψεών της για τα αποτελέσματά της συνολικά φέτος και για το 2022 χάρη στο εμβόλιο. Ένας πρώην ανώτερος αξιωματούχος υγείας των ΗΠΑ κατηγορεί ωστόσο τον κολοσσό για «πολεμική κερδοσκοπία» κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
«Εάν απλά εστιάζεις στη μεγιστοποίηση των κερδών σου και κατασκευάζεις εμβόλια... κερδοσκοπείς από τον πόλεμο», τόνισε χαρακτηριστικά στην έρευνα του Channel 4 Dispatches ο Τομ Φρίντεν, διευθυντής των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ υπό τον Μπαράκ Ομπάμα.
«Υπάρχει ένα τείχος μυστικότητας γύρω από αυτές τις συμβάσεις και είναι απαράδεκτο, ιδιαίτερα σε μια κρίση δημόσιας υγείας», επισημαίνει από την πλευρά του ο Ζεν Ρίζβι, διευθυντής έρευνας της Public Citizen, μιας αμερικανικής οργάνωσης υπεράσπισης των καταναλωτών. Ο Ρίζβι τονίζει ότι η Βρετανία είναι η μοναδική χώρα υψηλού εισοδήματος που έχει συμφωνήσει σε μυστικές διαδικασίες διαιτησίας που παρακάμπτουν τις εγχώριες νομικές διαδικασίες.
Η Public Citizen όμως δεν έβαλε στο μικροσκόπιό του μόνο τη Βρετανία αλλά και τις συμβάσεις άλλων χωρών με την Pfizer για την προμήθεια εμβολίων. Σε σχετική μελέτη (Pfizer’s Power) που δημοσιοποίησε τον περασμένο Νοέμβριο, η Public Citizen λέει ότι «οι συμβάσεις αυτές προσφέρουν μια σπάνια εικόνα για τη δύναμη που έχει αποκτήσει μια φαρμακευτική εταιρεία για να φιμώσει τις κυβερνήσεις, να μειώσει την προσφορά, να μεταθέσει τον κίνδυνο και να μεγιστοποιήσει τα κέρδη στη χειρότερη κρίση δημόσιας υγείας εδώ και έναν αιώνα». Παράδειγμα η Βραζιλία.
Τον περασμένο Ιανουάριο, η κυβέρνηση της λατινοαμερικανικής χώρας κατήγγειλε ότι η Pfizer επέμενε στις διαπραγματεύσεις για σύναψη σύμβασης προμήθειας εμβολίων με όρους «άδικους και καταχρηστικούς». Αυτοί κυμαίνονταν από την άρση της ασυλίας του κράτους έως τη μη επιβολή κυρώσεων στην Pfizer για καθυστερημένες παραδόσεις. Λιγότερο από δυο μήνες αργότερα, η κυβέρνηση της Βραζιλίας αποδέχθηκε σύμβαση που περιείχε τους περισσότερους από τους όρους που είχε κρίνει άδικους.
Διατάξεις που επιβάλλουν μυστικότητα
Παραιτήθηκε από την κυριαρχική της ασυλία, δεν επέβαλε κυρώσεις στην Pfizer για καθυστερημένες παραδόσεις, συμφώνησε να επιλύει τις διαφορές στο πλαίσιο μυστικής ιδιωτικής διαιτησίας σύμφωνα με τους νόμους της Νέας Υόρκης. Η σύμβαση περιέχει επίσης έναν πρόσθετο όρο που δεν περιλαμβάνεται σε άλλες συμφωνίες της Λατινικής Αμερικής που εξετάστηκαν από την Public Citizen. Η κυβέρνηση της Βραζιλίας απαγορεύεται να κάνει «οποιαδήποτε δημόσια ανακοίνωση σχετικά με την ύπαρξη, το αντικείμενο ή τους όρους της συμφωνίας» ή να σχολιάζει τη σχέση της με την Pfizer χωρίς την προηγούμενη γραπτή συγκατάθεση της εταιρείας. Η Βραζιλία όμως δεν είναι η μόνη που φιμώνει η Pfizer.
Παρόμοια διάταξη περί μη αποκάλυψης περιλαμβάνεται στη σύμβαση της Pfizer με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και με την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, ωστόσο, η υποχρέωση ισχύει και για τα δυο μέρη. Δηλαδή ούτε η Pfizer ούτε η κυβέρνηση των ΗΠΑ ή η Κομισιόν μπορούν να κάνουν οποιαδήποτε δημόσια ανακοίνωση σχετικά με την ύπαρξη, το αντικείμενο ή τους όρους της παρούσας συμφωνίας, τις συναλλαγές που προβλέπονται από αυτήν ή τη σχέση με την Pfizer, χωρίς την προηγούμενη γραπτή συγκατάθεση του άλλου μέρους.
Υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις για ζητήματα που επιβάλλει η υπάρχουσα νομοθεσία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ωστόσο δεν μπορεί να συμπεριλάβει σε καμία ανακοίνωσή της την τιμή ανά δόση, τους όγκους του δ’ τριμήνου 2020 ή πληροφορίες που θα ήταν σημαντικές για την Pfizer χωρίς τη συγκατάθεση της αμερικανικής φαρμακευτικής.
