Σήμερα, Τετάρτη 5 Ιουνίου, σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία, είναι η εορτή του Αγίου Δωροθέου ιερομάρτυρος, του Αγίου Πλουτάρχου μάρτυρος και των Αγίων δέκα Μαρτύρων της Αιγύπτου.
Εορτάζουν οι Δωροθέα, Δωρόθεος, Πλούταρχος, Κύνθια, Κυνθία, Απόλλωνας, Απόλλων, Νικανδρία, Νίκη, Νίκανδρος, Σεληνιάς, Σελήνος, Σελήνιος, Σεληνιάδα, Σεληνία, Σελήνη και Σελήνα.
Σήμερα είναι Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος.
Η 5η Ιουνίου είναι η 156η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο και υπολείπονται 211 ημέρες για το τέλος του έτους.
Γεγονότα της 5ης Ιουνίου
- 1817 Πλέει για πρώτη φορά ατμόπλοιο στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών, στα σύνορα ΗΠΑ
- 1822 Ελληνική Επανάσταση του 1821
- 1825 Ελληνική Επανάσταση του 1821
- 1827 Ελληνική Επανάσταση του 1821
- 1829 Η σκούνα του βρετανικού βασιλικού ναυτικού HMS Pickle αιχμαλωτίζει, κοντά στην ακτή της Κούβας, το δουλεμπορικό πλοίο Voladora.
- 1833 Ο Βασιλεύς Όθων της Ελλάδας επιβαίνοντας της αγγλικής φρεγάτας "Μαδαγασκάρη" επισκέπτεται τη Σμύρνη της Μικράς Ασίας. Ο απόηχος της επίσκεψης αυτής θα δώσει το έναυσμα για την ανακήρυξη του Αυτοκέφαλου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
- 1849 Με την υπογραφή ενός νέου Συντάγματος, θεσπίζεται στη Δανία η Συνταγματική Μοναρχία.
- 1884 Ως απάντηση στις φήμες, ότι ο στρατηγός Γουίλιαμ Τ. Σέρμαν, θα κατέβει ως υποψήφιος για το αμερικανικό προεδρικό αξίωμα με τους ρεπουμπλικάνους, στέλνει ένα τηλεγράφημα, που αναφέρει «Αν ήμουν υποψήφιος, δε θα το δεχόμουν, αν εκλεγώ δε θα τελέσω τη θητεία μου».
- 1894 Διοργανώνονται στον Πειραιά, στο λιμάνι της Ζέας, ημέρα Κυριακή, διεθνείς λεμβοδρομίες υπέρ του Γηροκομείου, με πρόεδρο της ελλανόδικης επιτροπής τον πρίγκιπα Γεώργιο και με τιμή «δι' έκαστον κάθισμα επί της πλακόστρωτου παραλίας δραχμές 2».
- 1895 Καταψηφίζεται στη Βουλή των Κοινοτήτων του Καναδά η κίνηση του Νίκολας Φλαντ Ντέιβιν, να παραχωρήσει δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες.
- 1900 Στον πόλεμο των Μπόερς, οι Βρετανοί στρατιώτες καταλαμβάνουν την Πρετόρια στη Νότια Αφρική.
- 1901 Δημιουργείται γεωργική τράπεζα στη Θεσσαλία.
- 1902 Στη Γερμανία, ο Κάιζερ Γουλιέλμος Β΄ ζητά τον εκγερμανισμό των Σλάβων.
- 1907 Πέφτει ηρωικά στη μάχη ο μακεδονομάχος Καπετάν Άγρας, κατά κόσμον Αριστοτέλης Αγαπηνός.
- 1913 Στη Δανία οι γυναίκες αποκτούν το δικαίωμα ψήφου.
- 1917 Στις ΗΠΑ αρχίζουν να στρατολογούνται νέοι για τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
- 1922 Στο Λονδίνο ο Λουίς Μπρένεν αναγγέλλει την εφεύρεση ελικοπτέρου, που απογειώνεται υπό ορθή γωνία σε σχέση με το έδαφος.
- 1923 Πραγματοποιείται νέα συνάντηση του Ελευθερίου Βενιζέλου με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Ισμέτ Ινονού για τη διευθέτηση των διαφωνιών, που είχαν προκύψει κυρίως στο ζήτημα της αμνηστίας.
- 1925 Ψηφίζεται στην Βουλή των Ελλήνων ο ιδρυτικός νόμος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
- 1929 Σε κοινή συνεδρίαση της Βουλής και της Γερουσίας, προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναγορεύεται ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης.
- 1933 Ο Αμερικανός Πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούσβελτ υπογράφει νομοθετικό διάταγμα με την οποία «βγάζει» την Αμερική από τον «κανόνα χρυσού», που ήθελε τα χρήματα που έχει εκδώσει μία χώρα να αναλογούν στο χρυσό που διαθέτει.
- 1940 Η καναδική κυβέρνηση ανακηρύσσει παράνομους όλους τους ναζιστικούς, φασιστικούς και κομμουνιστικούς οργανισμούς και φυλακίζει όλους τους ηγέτες τους.
- 1940 Στη Γαλλία, ο Σαρλ ντε Γκωλ γίνεται υφυπουργός Εθνικής Αμύνης.
- 1941 Β' Π.Π.
- 1944 Β' Π.Π., η Ρώμη είναι η πρώτη πρωτεύουσα χώρας του Άξονα, που πέφτει στα χέρια των Συμμάχων.
- 1944 Β' Π.Π., Στολίσκος του Ελληνικού Βασιλικού Ναυτικού εντάσσεται στο συμμαχικό αποβατικό στόλο της Νορμανδίας.
- 1944 Μία ημέρα πριν την απόβαση της Νορμανδίας, οι Βρετανοί ρίχνουν τουλάχιστον 5.000 τόνους βόμβες στα γερμανικά πλοία, που βρίσκονταν στις νορμανδικές ακτές.
- 1944 Οι επικεφαλής των συμμαχικών στρατευμάτων στη Γερμανία υπογράφουν το πρωτόκολλο για τη διαίρεση της Γερμανίας σε τέσσερις ζώνες και του Βερολίνου σε τέσσερις τομείς.
- 1947 Αναγγέλλεται το σχέδιο Μάρσαλ, που βοήθησε στην ανοικοδόμηση της χώρας μας μετά το τέλος του εμφυλίου.
- 1950 Ο Αμερικανός Πρόεδρος Χάρι Τρούμαν κρίνει κονδύλι ύψους 3,2 δισ. δολαρίων για πέντε προγράμματα παροχής βοήθειας σε ξένες χώρες.
- 1951 Ο Μέγας Αυλάρχης Λεβίδης υποβάλλει στο βασιλιά την παραίτηση ολόκληρης της αυλής. Οι παραιτήσεις δεν έγιναν δεκτές.
- 1953 Ο βασιλιάς της Δανίας Φρειδερίκος θέτει σε ισχύ νέο Σύνταγμα, σύμφωνα με το οποίο η Γροιλανδία και τα νησιά Φερόες αποτελούν αναπόσπαστα τμήματα της Δανίας.
- 1956 Ο Έλβις Πρίσλεϊ σκανδαλίζει το κοινό, με το τολμηρό κούνημα των γοφών του, στο αμερικανικό τηλεοπτικό σόου "The Milton Berle Show".
- 1959 Νέοι ακαδημαϊκοί εκλέγονται οι Κανελλόπουλος και Αργυρός.
- 1959 Ορκίζεται η πρώτη κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Σιγκαπούρης.
- 1960 Διακομιδή των οστών του ποιητή Ανδρέα Κάλβου και της συζύγου του στη Ζάκυνθο.
- 1960 Εκτελείται η πρώτη πτήση της Ολυμπιακής Αεροπορίας από Αθήνα προς Βρυξέλλες.
- 1963 Ο Βρετανός υπουργός Πολέμου Τζον Προφιούμο παραιτείται λόγω ενός σεξουαλικού σκανδάλου γνωστού ως "Υπόθεση Προφιούμο".
- 1963 Στο Ιράν ξεσπούν διαμαρτυρίες εναντίον του σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί για τη σύλληψη του Ρουχολάχ Χομεϊνί. Σε πολλές πόλεις, μάζες εξαγριωμένων διαδηλωτών αντιμετωπίζονται με άρματα και αλεξιπτωτιστές.
- 1967 Αρχίζει ο αποκαλούμενος από τη διάρκειά του πόλεμος των 6 ημερών ανάμεσα στο Ισραήλ από τη μία πλευρά, την Αίγυπτο, τη Συρία και την Ιορδανία από την άλλη.
- 1968 Ο Allan Mullery γίνεται ο πρώτος ποδοσφαιριστής της Εθνικής Αγγλίας που αποβάλλεται σε διεθνή αγώνα στο Γιουγκοσλαβία
- 1968 Στο Λος Άντζελες ο Σιρχάν Σιρχάν πυροβολεί τον Ρόμπερτ Κένεντι, που πεθαίνει μία μέρα αργότερα.
- 1970 Η Βόρεια Κορέα βυθίζει αμερικανικό πλοίο στα χωρικά της ύδατα.
- 1972 Αρχίζει στη Στοκχόλμη η 1η Παγκόσμια Σύνοδος για το Ανθρώπινο Περιβάλλον. Την ίδια μέρα, Ελλάδα και Κίνα συνάπτουν διπλωματικές σχέσεις.
- 1975 Ανοίγει για πρώτη φορά, μετά τον 6ετή πόλεμο, η διώρυγα του Σουέζ.
- 1977 Βρίσκεται για πρώτη φορά στα ράφια των καταστημάτων ο υπολογιστής Apple II.
- 1977 Πραξικόπημα στις Σεϋχέλλες.
- 1979 Στην Ιταλία, ο πρωθυπουργός Μάριο Αντρεόττι εξετάζει την περίπτωση σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού με το Ρεπουμπλικανικό, το Σοσιαλδημοκρατικό και το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα.
- 1983 Ο Γιαννίκ Νοά νικά τον Ματς Βίλαντερ 6
- 1984 Η πρωθυπουργός της Ινδίας, Ίντιρα Γκάντι, διατάσσει επίθεση στο Χρυσό Ναό, τόπο λατρείας των Σιχ.
- 1989 Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Δημήτρης Χαλικιάς καταθέτει για την υπόθεση Κοσκωτά.
- 1990 Στην ΕΣΣΔ, το Ανώτατο Σοβιέτ ψηφίζει νόμο με τον οποίο ανοίγει ο δρόμος για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις.
- 1991 Ο Πρόεδρος της Αλγερίας Σαντλί Μπεντζεντίντ κηρύσσει τη χώρα σε κατάσταση πολιορκίας, καταργώντας την κυβέρνηση και αναβάλλοντας τις πρώτες πολυκομματικές εκλογές της χώρας, μετά από 11 ημέρες διαμαρτυρίας των ισλαμιστών.
- 1991 Στη Νότια Αφρική το Κοινοβούλιο ψηφίζει την κατάργηση των νόμων του Απαρτχάιντ, σύμφωνα με τους οποίους το 87% της γης ανήκει στους λευκούς.
- 1992 Στη Γερμανία το ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο εγκρίνει νόμο που περιορίζει αισθητά το δικαίωμα του πολιτικού ασύλου.
- 1993 Η 29χρονη Julie Krone, ιππεύοντας τον "Colonial Affair", γίνεται η πρώτη γυναίκα τζόκεϊ που κερδίζει το Belmont Stakes στα 125 χρόνια της ιστορίας του.
- 1993 Στη Βενεζουέλα η Βουλή αναθέτει στον γερουσιαστή Ραμόν Βελάσκες την προεδρία της χώρας για τους επόμενους εννέα μήνες, στη θέση του αποπεμφθέντος Κάρλος Αντρές Πέρες, ο οποίος θα δικαστεί για διαφθορά.
- 1993 Στη Γουατεμάλα, η Ριγομπέρτα Μεντσού, κάτοχος του Νόμπελ Ειρήνης, θέτει υποψηφιότητα για Πρόεδρος της χώρας.
- 1994 Ο κατοχικός ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς προτείνει συνθήκη μη επίθεσης μεταξύ των δύο κοινοτήτων και αφοπλισμό της Κύπρου, καθώς επίσης διάλογο για την αλλαγή των όρων της Συνθήκης Εγγύησης του 1960. Απειλεί με αντίμετρα εάν προχωρήσει η εφαρμογή του ενιαίου αμυντικού δόγματος Ελλάδας
- 1994 Στη Γενεύη, ματαιώνονται οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για το Βοσνιακό.
- 1995 Μεσολαβητική πρωτοβουλία για την ειρηνική επίλυση της βοσνιακής κρίσης και την απελευθέρωση των 256 ομήρων κυανοκράνων, αναλαμβάνει η Ελλάδα, με την αποστολή των ΥΠΕΞ και ΥΕΘΑ, Καρόλου Παπούλια και Γεράσιμου Αρσένη, στο Πάλε της Βοσνίας.
- 1995 Ο τρομοκράτης και συνεργάτης του Κάρλος, Γιοχάνες Βάινριχ, μεταφέρεται κάτω από δρακόντεια μέτρα στη Γερμανία από την Υεμένη, από όπου και εκδόθηκε.
- 1995 Στη φυσική, δημιουργείται το συμπύκνωμα των Μπόζε
- 1995 Στο Ζαΐρ, 199 είναι οι νεκροί από τον ιό Έμπολα.
- 1996 Ο Γιώργος Δώνης υπογράφει 3ετές συμβόλαιο με την Μπλάκμπερν έναντι 1,1 δις δρχ και γίνεται ο πιο ακριβοπληρωμένος Έλληνας ποδοσφαιριστής όλων των εποχών καθώς και ο πρώτος Έλληνας που θα αγωνιστεί στην Πρέμιερ Λιγκ.
- 1996 Ο Ιρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός (IRA) ανακοινώνει ότι δεν θα παραδώσει τα όπλα, πριν τη σύναψη της τελικής συμφωνίας για την ειρήνευση στη Βόρεια Ιρλανδία.
- 1996 Συμφωνείται σε συνάντηση ΕΠΑΕ
- 1997 Στην Αλγερία διεξάγονται οι πρώτες βουλευτικές εκλογές από το 1992, όταν η ακύρωση της διαφαινόμενης εκλογικής νίκης των ισλαμιστών πυροδότησε την έκρηξη βίας και αιματοχυσίας που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
- 1999 Η Βούλα Τσιαμίτα του Πανελληνίου Γ.Σ. κάνει πανελλήνιο ρεκόρ στο τριπλούν με 14,94 μ κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου Bruno Zauli που διεξάγεται στο ΟΑΚΑ.
- 1999 Ο Gheorghe Hagi δίνει τον αποχαιρετιστήριό του αγώνα με την εθνική ομάδα της Ρουμανίας εναντίον της Ουγγαρίας για τα προκριματικά του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 2000. Ο Hagi λαμβάνει σαν δώρο ένα άλογο ιπποδρόμου με το όνομα Luciano Pavarotti και δίνει το όνομά του σε ένα νέο γλυκό που θα φτιάξει ο ζαχαροπλάστης Ilje Conca.
- 2001 Ο γερουσιαστής Τζιμ Τζέφορντς φεύγει από το κόμμα των ρεπουμπλικάνων και έτσι η ηγεσία της αμερικανικής Γερουσίας περνά στα χέρια των δημοκρατικών.
- 2002 Ακριβώς 32 χρόνια χρειάστηκε για να στεφθεί και πάλι πρωταθλήτρια η ΑΕΚ στο μπάσκετ, που καταφέρνει να ανατρέψει το 2
- 2002 Κυκλοφορεί η πρώτη έκδοση του προγράμματος για περιήγηση στο διαδίκτυο, Mozilla 1.0.
- 2003 Το 50ο Ράλλυ Ακρόπολις, ο σκληρότερος αγώνας του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος σε ευρωπαϊκό έδαφος, ξεκινά. Στο ράλι είχαν δηλώσει συμμετοχή 90 αυτοκίνητα, αλλά τελικά ξεκίνησαν 82. Θριαμβευτής στο «Χρυσό» 50ό Ράλλυ Ακρόπολις είναι ο Μάρκο Μάρτιν με Ford Focus, ο οποίος πανηγυρίζει την πρώτη νίκη της καριέρας του σε αγώνα του παγκοσμίου πρωταθλήματος. Τη δεύτερη θέση καταλαμβάνει ο Ισπανός Κάρλος Σάινθ με Citroen Xsara και την τρίτη ο Νορβηγός Πέτερ Σόλμπεργκ με Subaru Impreza. Από τους Έλληνες, 14ος είναι ο Γιάννης Παπαδημητρίου με Ford.
- 2013 Σκοτώνεται από ανατροπή άρματος μεταφοράς προσωπικού ο πεζοναύτης Στάθης Κρόκου.
Γεννήσεις της 5ης Ιουνίου
- 1341 Εδμόνδος του Λάνγκλεϊ, δούκας της Υόρκης
- 1599 Ντιέγο Βελάθκεθ, Ισπανός ζωγράφος
- 1878 Πάντσο Βίγια, Μεξικανός επαναστάτης
- 1883 Τζων Μέυναρντ Κέυνς, Άγγλος οικονομολόγος
- 1898 Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, Ισπανός συγγραφέας
- 1900 Ντένις Γκέιμπορ, Ούγγρος μηχανικός και φυσικός
- 1921 Γιάννα Περσάκη, Ελληνίδα ζωγράφος
- 1942 Τεοδόρο Ομπιάνγκ Νγκέμα Μπασόνγκο, πρόεδρος της Ισημερινής Γουινέας
- 1955 Ντίνος Κούης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
- 1958 Αχμέτ Αμπντάλα Σαμπί, πρόεδρος των νήσων Κομόρες
- 1964 Ρικ Ρίορνταν, Αμερικανός συγγραφέας
- 1971 Μαρκ Γουόλμπεργκ, Αμερικανός ηθοποιός, παραγωγός και τραγουδιστής
- 1976 Γιάννης Γιαννούλης, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
- 1978 Φερνάντο Μέιρα, Πορτογάλος ποδοσφαιριστής
Θάνατοι της 5ης Ιουνίου
- 754 Άγιος Βονιφάτιος
- 1296 Εδμόνδος Κράουτσμπακ, κόμης του Λάνκαστερ
- 1316 Λουδοβίκος Ι', βασιλιάς της Γαλλίας
- 1568 Λάμοραλ, κόμης του Έγκμοντ, Φλαμανδός στρατηγός και πολιτικός
- 1625 Ορλάντο Γκίμπονς, Άγγλος συνθέτης
- 1688 Κωνσταντίνος Γεράκης, Έλληνας τυχοδιώκτης
- 1825 Οδυσσέας Ανδρούτσος, Έλληνας αγωνιστής
- 1826 Καρλ Μαρία φον Βέμπερ, Γερμανός συνθέτης
- 1916 Χέρμπερτ Κίτσενερ, 1ος κόμης Κίτσενερ, Βρετανός στρατάρχης
- 1983 Κουρτ Τανκ, Γερμανός μηχανικός αεροναυπηγικής
- 2004 Ρόναλντ Ρήγκαν, 40ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
- 2012 Ρέι Μπράντμπερι, Αμερικανός συγγραφέας
- 2012 Αθηνόδωρος Προύσαλης, Έλληνας ηθοποιός
Πηγή: eortologio & wikipedia