Η ActionAid, δύο χρόνια μετά την έρευνα «Δεν είναι αυτή η δουλειά μας», παρουσιάζει τα αποτελέσματα νέας πανελλαδικής έρευνας σχετικά με τις απόψεις και τις στάσεις των ανδρών απέναντι στη σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, συμπεριφορές που δεν περιλαμβάνουν σωματική επαφή, αλλά παρενοχλούν λεκτικά ή με το βλέμμα θεωρούνται από πλευράς των ανδρών πολύ λιγότερο παρενοχλητικές.
Μεταξύ άλλων, η έρευνα δίνει απαντήσεις σε ερωτήσεις όπως τι αντιλαμβάνονται οι άνδρες ως σεξουαλική παρενόχληση, αν αυτή συνδέεται με την άσκηση εξουσίας, ποια είναι τα όρια ανάμεσα στο φλερτ και τη σεξουαλική παρενόχληση, πώς αντιδρούν όταν γίνονται μάρτυρες σε περιστατικά παρενόχλησης και πώς επέδρασε το κίνημα #metoo στην ευαισθητοποίησή τους και στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας ευρύτερα.
Τα αποτελέσματα έρχονται να καλύψουν ένα κενό γνώσης σχετικά με τη συμπεριφορά και τη νοοτροπία των ανδρών, καθώς οι μέχρι στιγμής έρευνες επικεντρώνονται περισσότερο στις γυναίκες, ενώ παράλληλα σκιαγραφούν τον ρόλο που καλούνται να έχουν οι επιχειρήσεις στην αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία.
Αναλυτικά:
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι συμπεριφορές των ανδρών που συγκέντρωσαν τη μικρότερη συχνότητα αναγνώρισης ως σεξουαλική παρενόχληση ήταν: Τα προκλητικά βλέμματα (π.χ. σε μέρη του σώματος κ.ά.) (50,2%) και η αφήγηση σεξουαλικών ή πρόστυχων αστείων και/ή ιστοριών (51,4%). Είναι αξιοσημείωτο ότι στην έρευνα με τίτλο Δεν είναι αυτή η δουλειά μας οι ερωτώμενες έχουν απαντήσει ότι αυτές ακριβώς οι συμπεριφορές είναι αυτές που βιώνουν συχνά ή και καθημερινά. Συγκεκριμένα, σε ποσοστό 69% έχουν βιώσει ως σεξουαλική παρενόχληση τα προκλητικά βλέμματα και σε ποσοστό 61% την αφήγηση σεξουαλικών ή πρόστυχων αστείων και/ή ιστοριών.
Στην ερώτηση τι θεωρείτε σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας, στην οποία οι συμμετέχοντες είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν περισσότερες από μία απαντήσεις, οι συμπεριφορές που συγκέντρωσαν συχνότητα απαντήσεων μεγαλύτερη του 80% είναι: Ο εκβιασμός για να ενδώσει μία γυναίκα σε σεξουαλικές προτάσεις, οι άμεσες ή έμμεσες απειλές ή δωροδοκίες για ανεπιθύμητη σεξουαλική δραστηριότητα (88,1%). Ο βιασμός, η απόπειρα βιασμού ή η σεξουαλική επίθεση (87,9%). Η ανεπιθύμητη σωματική επαφή (π.χ. άγγιγμα, αγκάλιασμα, χάιδεμα κ.ά.) (83,4%).
Σχετικά με τις αντιδράσεις των ανδρών που άκουσαν ή είδαν περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης, αυτές φαίνεται να είναι υποτονικές. Συγκεκριμένα, όσοι δήλωσαν ότι έχουν υπάρξει μάρτυρες αντίστοιχων περιστατικών κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερώτηση σχετικά με το πώς αντέδρασαν. Παρατηρήθηκε ότι το 60% δεν απάντησε στην ερώτηση. Ακόμα, οι περισσότεροι θεωρούν ότι οι ίδιες γυναίκες θύματα πρέπει να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα επιδεικνύοντας πυγμή και αποφασιστικότητα.
Η στάση των εταιρειών
Η πλειονότητα των ανδρών (87,6%), συμφώνησε με την άποψη ότι χρειάζονται πολιτικές μέσα στους εργασιακούς χώρους για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης και ότι η κυβέρνηση πρέπει να ασχοληθεί με την ανάπτυξη αυτών των πολιτικών. Συμβατό με την άποψη ότι το εργασιακό περιβάλλον θα πρέπει να βελτιωθεί είναι και το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα (77,6%), δήλωσε πως δεν θα εργαζόταν σε χώρο εργασίας όπου συμβαίνουν περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης.
Ο ρόλος του κινήματος #metoo
Στην ερώτηση σχετικά με το αν πιστεύουν ότι το κίνημα #metoo στην Ελλάδα έχει επιδράσει θετικά στον τρόπο που σκέφτονται για τα θέματα σεξουαλικής παρενόχλησης κατά των γυναικών, το 71,2% των αποκρινομένων αντέδρασε καταφατικά. Παράλληλα, υποστηρίζουν σε ποσοστό 67,8% ότι η κυβέρνηση πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά με την αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης.
Αν κάποια γυναίκα έχει δεχθεί σεξουαλική παρενόχληση στο πλαίσιο της εργασίας της, η ΑctionAid είναι εδώ για να την υποστηρίξει μέσω της δωρεάν νομικής υπηρεσίας Speak Out.
Το έργο Safe at Work υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης την ActionAid και εταίρους την Επιτροπή Ερευνών του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, τις Women On Top, τον Σύνδεσμο Διοίκησης Ανθρωπίνου Δυναμικού Ελλάδας και τη DATAWO.
Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.