«Ή ζούμε με βάση ένα κοινωνικό συμβόλαιο, έχουμε αποδεχθεί δηλαδή τις αξίες μιας δημοκρατίας και μιας κοινωνικής ειρήνης ή ζούμε στη ζούγκλα, αυτό που ονομάζω “σύνδρομο του Τζον Γουέιν”, όποιος τραβήξει πρώτος το πιστόλι» ανέφερε σχετικά με τον πυροβολισμό του 16χρονου και τα επεισόδια που ύστερα ξέσπασαν σε διάφορες περιοχές της χώρας, ο καθηγητής Εγκληματολογίας ΕΚΠΑ, Γιάννης Πανούσης, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Το GPS της Επικαιρότητας» με τον Θάνο Σιαφάκα.
Βίαιοι άνθρωποι υπάρχουν παντού, σημείωσε ο κ. Πανούσης, όμως το θέμα με την αστυνομία είναι ότι «έχει την έννομη βία, έχει το περίστροφο, το πιστόλι, άρα έχει διπλή υποχρέωση αφενός να εκπαιδεύεται, αφετέρου να μη στοχεύει χωρίς λόγο, να μη χρησιμοποιεί χωρίς λόγο και κυρίως ότι ο ρόλος της αστυνομίας είναι να υπηρετεί και να προστατεύει, δεν είναι να σκοτώνει».
«Προφανώς υπάρχουν δύσκολες καταστάσεις. Προφανώς υπάρχουν καταστάσεις νόμιμης άμυνας. Προφανώς υπάρχει βίαιο έγκλημα, άρα στο βίαιο έγκλημα δεν απαντάς με λουλούδια, αλλά αυτή τη στιγμή η περίπτωση η συγκεκριμένη δεν νομίζω ότι έχει αυτά τα χαρακτηριστικά» συμπλήρωσε.
Ο κ. Πανούσης τόνισε ότι «αν κάποιος υπερέβη τα όρια, πρέπει να ελεγχθεί και πειθαρχικά και προφανώς ποινικά, τη στιγμή που τράβηξε πιστόλι και πυροβόλησε».
«Διότι εδώ δεν είναι ένας εκφοβισμός, μια σώμα με σώμα επαφή όπως γίνεται στις πορείες. Άρα όταν βγάζεις το πιστόλι πρέπει να ξέρεις ότι μπορούν να συμβούν διάφορα πράγματα. Είτε λες ότι φταίει το σαμαράκι, η μηχανή, είτε λες ότι εξοστρακίστηκε, ό,τι θες να πεις, έχεις κάνει το λάθος διότι έπρεπε να μάθεις να μην το κάνεις αυτό και έχεις διπλή ευθύνη που το κάνεις» προσέθεσε.
Δεν υπάρχει ψυχολογική αξιολόγηση
Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό, κάθε τρία χρόνια πρέπει να γίνεται «μια πραγματική ψυχολογική έρευνα της προσωπικότητας των ανθρώπων που έχουν όπλο». Ο κ. Πανούσης σημείωσε ότι δεν γίνεται ψυχολογική αξιολόγηση και πως αν γίνεται, είναι τελείως τυπική.
«Εγώ είχα προσπαθήσει μέσω των τμημάτων ψυχολογίας της χώρας να φτιάξουμε ένα ερωτηματολόγιο και να υποβληθούν πραγματικά σε αυτόν τον έλεγχο» ανέφερε. Παράλληλα, υποστήριξε ότι όχι μόνο αστυνομικοί αλλά και δικαστικοί, καθώς και άλλες κατηγορίες θα έπρεπε να ελέγχονται για την ψυχολογική τους κατάσταση ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
«Πρέπει να ελέγχεται η αστυνομία ως σώμα. Έπρεπε να γίνει Εθνικό Συμβούλιο Ελέγχου της Αστυνόμευσης, όχι της Αστυνομίας, που είναι ο φυσικός και ο πολιτικός προϊστάμενος. Δηλαδή ο Δικηγορικός Σύλλογος, η Ένωση Εισαγγελέων, εκπρόσωποι κομμάτων, προσωπικότητες να διαμορφώσουν ένα σώμα, μια κοινωνία πολιτών, που υπάρχει στο εξωτερικό και να βλέπουν πώς λειτουργεί. Λειτουργεί ρατσιστικά, λειτουργεί με υπερβολική βία; Η αστυνομία, όχι ο χ αστυνόμος» είπε ακόμα ο κ. Πανούσης, υπογραμμίζοντας ότι η αστυνομία είναι θεσμός της δημοκρατίας.
Πρέπει να υπάρχουν τρεις αστυνομίες
Στο ερώτημα τι αστυνομία χρειάζεται η χώρα, ο κ. Πανούσης έκανε λόγο για τρεις αστυνομίες.
«Έχουμε ένα -χ- σοβαρό έγκλημα στην Ελλάδα, όχι τόσο όσο είναι σε άλλες χώρες, αλλά έχουμε σοβαρό έγκλημα. Αυτό λοιπόν το σοβαρό έγκλημα θέλει μια αστυνομία η οποία θα έχει επιλεγεί και εκπαιδευτεί και θα είναι ελεγχόμενη, όπως είπα και προηγουμένως, για να αντιμετωπίσει σκληρούς ανθρώπους, σκληρούς κακοποιούς. Αυτή δεν μπορεί να είναι με γαρύφαλλα και λουλούδια. Η άλλη αστυνομία όμως που έχει να κάνει με κοινωνικά κινήματα, με διαδηλώσεις, με προβλήματα τρέχουσας εγκληματικότητας, του δρόμου, δεν είναι ανάγκη να είναι ούτε σκληρή ούτε βίαιη, την δουλειά της να κάνει. Θα έλεγα και τρίτη, την λεγόμενη κοινοτική αστυνόμευση, δηλαδή οι πεζές περιπολίες, ο αστυνομικός της γειτονιάς, που είναι πολύ ενταγμένο μέσα στην κοινότητα, δηλαδή είναι σαν μια μορφή κοινωνικού λειτουργού» ανέφερε αναλυτικά ο κ, Πανούσης.
Σχολιάζοντας τα επεισόδια που εκτυλίσσονται σε περιοχές, μετά τον τραυματισμό του 16χρονου, ο κ. Πανούσης, δήλωσε πως «δεν βγαίνει τίποτα με συμψηφισμούς, κάποια στιγμή θα συλληφθούν και αυτοί θα τιμωρηθούν και αυτοί που κάνουν αυτά».
«Τι κάνουμε αν αρχίσουμε να καίμε, να πυροβολούμε και εμείς;»
«Έχουμε ένα σοβαρό θέμα που θίγει διάφορα δικαιώματα. Να το χειριστούμε, να τιμωρηθούν αυτοί που φταίνε, να προληφθούν στο μέλλον τέτοια πράγματα. Αλλά τι κάνουμε αν αρχίσουμε να καίμε, να πυροβολούμε και εμείς, τι κάνουμε ακριβώς; Αν ελέγχεται και πρέπει να ελέγχεται διπλά ο πυροβολισμός του αστυνομικού, διπλά γιατί έχει διπλή ευθύνη διότι έχει ρόλο και έχει υποχρέωση, ο πυροβολισμός του άλλου τι είναι; Δεν είναι ούτε άμυνα, ούτε τίποτα. Είναι εκδίκηση. Άρα κι αυτοί πρέπει να σταματήσουν αυτή την ιστορία» είπε καταλήγοντας ο κ. Πανούσης.
