Ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ εξηγεί, σε συνέντευξή του στο iatropedia.gr, όλα τα πιθανά σενάρια και δίνει τις εκτιμήσεις του για το τι μπορούμε να επιτύχουμε μετά τις νέες εξαγγελίες για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, στους άνω των 60 ετών.
Περισσότερα είναι τα ερωτήματα από τις απαντήσεις για την νέα μετάλλαξη Όμικρον. Αυτό υποστηρίζει ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Θεοκλής Ζαούτης, ο οποίος επέστρεψε το απόγευμα της Τρίτης (30.11.2021) από τη Θεσσαλονίκη, μετά από επίσκεψη στο εργαστήριο του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), το οποίο πραγματοποιεί μελέτες για τις μεταλλάξεις.
«Είναι θέμα χρόνου να εντοπιστεί», αναφέρει ο Θεοκλής Ζαούτης και εξηγεί: «Η ιστορία μας έχει δείξει πως αυτές οι μεταλλάξεις πάνε παντού. Δεν μπορεί να σηκώνονται 30.000 αεροπλάνα κάθε μέρα παγκοσμίως και να μην έχουμε τη μετάλλαξη αυτή, το αργότερο την ερχόμενη εβδομάδα. Δεν θα γίνει αυτό. Το ίδιο έγινε με τη Βρετανική και τη Δέλτα. Εντός ημερών θα έρθει κι εδώ η Όμικρον, όπως έγινε και με τη Δανία και την Αγγλία και τις άλλες χώρες», λέει ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, μιλώντας στο iatropedia.gr.
Σύμφωνα με τους διεθνείς οργανισμούς και την επιστημονική βιβλιογραφία δεν υπάρχουν δεδομένα αυτή τη στιγμή, ούτε για την μεταδοτικότητα του νέου ιού, αλλά ούτε και για τη νοσηρότητα που ενδεχομένως αυτός προκαλεί, παρά τα όσα γράφονται και ακούγονται, όπως λέει.
Το πιο πιθανό είναι η μετάλλαξη Όμικρον να μην ακυρώνει εντελώς την προστατευτική δράση των εμβολίων, ενώ ενδέχεται και τα αντιικά φάρμακα αποδειχθούν ιδιαίτερα δραστικά απέναντί του.
Όσο για το ποια είναι τα σενάρια για τη συνολική επίπτωσή της στην πανδημία; Εκτός από τις καταστροφικές επιπτώσεις που όλοι ξέρουμε, υπάρχει και μία ανέλπιστα καλή εκδοχή, που μπορεί να καταστήσει την Όμικρον από «απειλή» σε μια… απλή ίωση, όπως λέει.
Θεωρεί τέλος, πως για τον έλεγχο της πανδημίας είναι απαραίτητο να αυξηθούν τα ποσοστά εμβολιασμού στους πολίτες άνω των 60 ετών, ενώ με τα νέα μέτρα που εξαγγέλθηκαν χθες από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, καλό θα ήταν να φτάσουμε στο 90% για να είμαστε περισσότερο ασφαλείς, όπως λέει.
Τα ερωτήματα που γεννούν … περισσότερα ερωτήματα για την Όμικρον
ΕΡ: Κύριε Πρόεδρε, πολλά γράφονται και ακούγονται για τον ιό Όμικρον και τη μεταδοτικότητα του, γιατί αυτή τελικά θα ευνοήσει ή όχι την εξάπλωση και επικράτησή του. Είναι πράγματι, «πιο μεταδοτικός» ιός;
Θεοκλής Ζαούτης: Αυτή τη στιγμή δεν το ξέρουμε. Αν κοιτάξουμε τι λέει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και οι άλλοι Οργανισμοί, αυτό δεν το ξέρουμε, είναι σαφές. Κι αυτό γιατί δεν υπάρχει αρκετή μετάδοση με πολλά κρούσματα, ώστε να το μελετήσουμε.
Κάποιοι μπορεί να πουν και ακούστηκε στα ΜΜΕ, ότι στη Νότια Αφρική υπάρχει αυξημένη μετάδοση της μετάλλαξης Όμικρον. Πρέπει να έχουμε υπόψη μας, όμως, πως εκεί δεν υπάρχει εξάπλωση της Δέλτα. Οπότε αυτό σημαίνει πως η μετάδοση δεν είχε «ανταγωνισμό» και έτσι δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα από την εμπειρία εκεί, όσον αφορά τη μεταδοτικότητα.
Μπορεί όταν «εμποδιστεί» ο ιός στις άλλες χώρες από τη Δέλτα, να αποδειχθεί ότι δεν είναι μεταδοτικός. Δεν το ξέρουμε.
ΕΡ: Γνωρίζουμε αν έχει αυξημένη νοσηρότητα;
Θεοκλής Ζαούτης: Οι συνάδελφοι από τη Νότια Αφρική μας έχουν πει, πως ένας λόγος που ανακάλυψαν αυτή τη μετάλλαξη είναι πως είδαν κάποια άτομα με πιο ήπια συμπτώματα. Αλλά από την άλλη έχουμε αναφορές πως έχουν αυξηθεί η νοσηλείες.
Έχουν αυξηθεί οι νοσηλείες επειδή απλώς έχουν στην περιοχή περισσότερα κρούσματα; Ή έχουν αυξηθεί οι νοσηλείες επειδή υπάρχει αυξημένη νοσηρότητα, λόγω της Όμικρον; Επίσης, τα κρούσματα ήταν σε νέους και δεν μπορούμε να ξέρουμε αν δεν έκανε βαριά συμπτώματα. Επειδή στους νέους δεν κάνει βαριά συμπτώματα η Covid.
Καταλήγουμε λοιπόν πως ούτε για τη μεταδοτικότητα ξέρουμε κάτι αυτή τη στιγμή, ούτε για τη νοσηρότητα. Πολλοί λένε πολλά, όμως, στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε τίποτα από τα δύο.
ΕΡ: Το άλλο φλέγον ερώτημα είναι, εάν τα υπάρχοντα εμβόλια προσφέρουν προστασία απέναντι στο νέο αυτό στέλεχος και κατά δεύτερο λόγο, εάν το αντιμετωπίζουν οι θεραπευτικές παρεμβάσεις, δηλαδή, τα μονοκλωνικά αντισώματα και τα αντιικά φάρμακα που αναμένονται. Τι γνωρίζουμε;
Θεοκλής Ζαούτης: Πολύ πιθανόν το εμβόλιο να παρέχει ανοσία και γι’ αυτήν την μετάλλαξη. Το επίπεδο της ανοσίας θα είναι το ερώτημα. Δεν πιστεύω επιστημονικά πως δεν θα υπάρχει ανοσία cross protection (σ.σ. διασταυρούμενη προστασία). To επίπεδο της προστασίας πρέπει να δούμε, αν θα είναι στο 50%, στο 70%, ή στο 80%. Σίγουρα δεν θα ακυρώσει το εμβόλιο και την αποτελεσματικότητά του απέναντι στη σοβαρή νόσο.
Μονοκλωνικά και φάρμακα, πρέπει να το δούμε, επίσης. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, τα μονοκλωνικά αντισώματα μπορεί να είναι πιο “ευάλωτα” στη μετάλλαξη από το εμβόλιο, γιατί είναι πολύ πιο στοχευμένη η παρέμβασή τους στον ιό. Οπότε αν το σημείο που στοχεύουν έχει αλλάξει (μετάλλαξη) τότε είναι λιγότερο αποτελεσματικά.
Τα αντιιικά ενδέχεται να είναι πολύ πιο αποτελεσματικά, γιατί έχουν άλλο μηχανισμό δράσης και δεν στοχεύουν την πρωτεΐνη – ακίδα του Όμικρον που έχει τις πολλές μεταλλάξεις.
Τι περιμένουμε να δούμε από τη μετάλλαξη Όμικρον
ΕΡ: Ποιο είναι το χειρότερο και το καλύτερο σενάριο που θα πρέπει να περιμένουμε από την παραλλαγή Όμικρον;
Θεοκλής Ζαούτης: Θα σας πω. Με τον ιό αυτό έχουμε ζήσει πολλές εκπλήξεις. Όταν ένας οργανισμός έχει πολλές μεταλλάξεις όπως η Όμικρον, (50 μεταλλάξεις και 32 από αυτές, στην πρωτεΐνη – ακίδα), αυτό που έχουμε δει με άλλα μικρόβια, είναι ότι ο ιός μπορεί να γίνει πιο «αδύναμος». Δηλαδή υπάρχει «κόστος» για να κάνεις τόσες πολλές αλλαγές για να επιβιώσεις. Μπορεί να συμβεί κι αυτό με αυτόν τον ιό.
Το κακό σενάριο λέει ότι μπορεί να είναι πιο μεταδοτικός ο ιός και να έχει και μια νοσηρότητα σημαντική. Το καλό σενάριο, όμως, λέει ότι μπορεί να είναι πάρα πολύ μεταδοτικός και να έχει ήπια συμπτώματα. Τι σημαίνει αυτό; Απλώνεται σε όλους, δεν νοσούν πολύ σοβαρά και μας κάνει κατά κάποιο τρόπο μια φυσική “ανοσία αγέλης”.
Για φανταστείτε έναν ιό που μεταδίδεται πάρα πολύ, αλλά έχει ήπια συμπτώματα; Αυτό τι σημαίνει; Ότι θα κάνουμε όλοι ένα «κρυολόγημα» και θα γίνει εποχικός ιός. Ένα σενάριο βέβαια είναι αυτό.
«Η θνητότητα στους εμβολιασμένους πλησιάζει αυτή της κοινής γρίπης»
ΕΡ: Χθες ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε νέα μέτρα για τους ανεμβολίαστους ηλικιωμένους και ήδη κλείστηκαν χιλιάδες νέα ραντεβού. Κάποιοι, όμως, δεν θα εμβολιαστούν παρά την υποχρεωτικότητα του μέτρου κι αυτό είναι αναμενόμενο. Τι ποσοστό θέλουμε να επιτύχουμε σ’ αυτές τις ηλικίες για να προστατευθεί ο πληθυσμός και να μειωθούν οι θάνατοι και η πίεση στο σύστημα υγείας;
Θεοκλής Ζαούτης: Νομίζω το θέμα της υποχρεωτικότητας δεν είναι επιστημονικό θέμα, είναι πολιτικό. Εμείς οι επιστήμονες λέμε: Ποιοι πεθαίνουν; Αυτοί που είναι πάνω από 60, 70, 80 χρόνων. Ποιοι είναι σε ένα μεγάλο ποσοστό ανεμβολίαστοι; Είναι αυτές οι ηλικίες. Δηλαδή αν θέλουμε να μειώσουμε τους θανάτους και τους διασωληνωμένους και την πίεση στο σύστημα υγείας, είναι αυτές οι ηλικίες που πρέπει να εμβολιαστούν. Ο τρόπος προστασίας μπαίνει στο πολιτικό κομμάτι, αν θα γίνει με υποχρεωτικότητα κλπ.
Σίγουρα, όμως, αν κοιτάξουμε ποιοι χάνουν τη ζωή τους, είναι οι περισσότεροι άνω από 70 ετών με υποκείμενα νοσήματα, που είναι ανεμβολίαστοι. Και πάρθηκε αυτή η απόφαση, με βάση αυτά τα δεδομένα. Σε ένα πλαίσιο, όμως, που επηρεάστηκε και από την Όμικρον. Υπάρχει ανησυχία για την Όμικρον, ήδη, είμαστε πιεσμένοι και όλα τα κράτη είναι πιεσμένα και πάρθηκαν αντίστοιχες αποφάσεις από όλα τα κράτη.
Νομίζω ότι είμαστε κοντά στα ποσοστά που θέλουμε. Με τη Δέλτα λέγαμε ότι θέλουμε εμβολιασμό σ’ αυτές τις ηλικίες μεταξύ 80% και 90%. Όμως, η Όμικρον μπορεί να ανατρέψει αυτά τα δεδομένα και θα θέλουμε πιο ψηλά ποσοστά. Η Δανία παραδείγματος χάριν που έχει εμβολιασμό στους άνω των 60, στο 99,1% έχει πολλά κρούσματα και βρίσκεται στο «κόκκινο» από άποψη κρουσμάτων, αλλά έχει πολύ χαμηλές νοσηλείες και θανάτους.
Γι’ αυτό και λέω, δεν είναι ο σημαντικός δείκτης πλέον τα κρούσματα, αλλά μόνο οι πιο «σκληροί» δείκτες, δηλαδή οι νοσηλείες, οι ΜΕΘ, οι διασωληνωμένοι και οι θάνατοι. Γιατί τα δεδομένα από το Αμερικανικό CDC δείχνουν πως η θνητότητα στους εμβολιασμένους, πλησιάζει τη θνητότητα της κοινής γρίπης. Κι όπως ξέρετε, δεν παίρνουμε μέτρα για την κοινή γρίπη.
Γιάννα Σουλάκη / Πηγή: iatropedia.gr
