Η μετάλλαξη Όμικρον θα αποτελέσει σημείο καμπής στην κρίση της Covid-19; Πολύ νωρίς για να κριθεί, επιμένει πλήθος ερευνητών, έπειτα από πολλές ημέρες ριψοκίνδυνων εικασιών για τους πραγματικούς κινδύνους που συνδέονται με την νέα αυτή παραλλαγή με τα ανησυχητικά χαρακτηριστικά.
«Ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να μελετήσουμε την Όμικρον με εμπειρισμό, σύνεση και ταπεινότητα, αντί για τις σκέτες εικασίες των τελευταίων αυτών ημερών», προειδοποίησε στο Twitter ο καναδός επιδημιολόγος Isaac Bogoch, έπειτα από το κύμα των υποθέσεων των τελευταίων ημερών σχετικά με την παραλλαγή του ιού που εντοπίσθηκε στην νότια Αφρική.
Αλλά, τι είναι βέβαιο, προς το παρόν; Η παραλλαγή αυτή εμφανίζει εξαιρετικά σημαντικό αριθμό μεταλλάξεων και αυτές είναι συγκεντρωμένες σε ένα σημείο, στην πρωτεΐνη ακίδα, που αποτελεί το κλειδί για την είσοδο του ιού στον οργανισμό.
Αυτά τα γενετικά χαρακτηριστικά δημιουργούν φόβους, σε θεωρητικό επίπεδο, ότι η παραλλαγή αυτή θα είναι περισσότερο μεταδοτική και περισσότερο ανθεκτική στα εμβόλια σε σχέση με τις προηγούμενες.
«Υπάρχει πολύ αυξημένος κίνδυνος» σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως έκρινε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Πολλές χώρες, όπως το Ισραήλ και η Ιαπωνία, έχουν κλείσει τα σύνορά τους.
Όμως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επισημαίνει επίσης πόσα αγνοούμε για την πραγματική μεταδοτικότητα και την σοβαρότητα αυτής της παραλλαγής, έπειτα από αρκετές ημέρες αντιφατικών πληροφοριών, άλλες φορές καθησυχαστικών και άλλες φορές κινδυνολογικών.
Τοπικοί παράγοντες
Στην πρώτη κατηγορία, οι δηλώσεις της νοτιοαφρικανής γιατρού, η οποία έκανε λόγο για «εξαιρετικά ήπια συμπτώματα», οδηγώντας ορισμένους σχολιαστές στην υπόθεση ότι η Όμικρον μπορεί να είναι περισσότερο μεταδοτική, αλλά λιγότερο επικίνδυνη.
«Πραγματικά, είναι υπερβολικά πολύ νωρίς για ειπωθεί αυτό», δήλωσε ο Γάλλος επιδημιολόγος Yazdan Yazdanpanah κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου που οργανώθηκε από το Επιστημονικό Συμβούλιο που συμβουλεύει την γαλλική κυβέρνηση στην διαχείριση της υγειονομικής κρίσης.
«Σε ό,τι αφορά την σοβαρότητα, προς το παρόν έχουμε πολύ λίγα στοιχεία», επέμεινε, τονίζοντας ότι είναι αδύνατον να υπάρξουν συμπεράσματα από μία μεμονωμένη μαρτυρία.
Άλλα στοιχεία, αντιθέτως, προκαλούν ανησυχία. Κατά πρώτον, η έκρηξη του αριθμού των κρουσμάτων στην Νότια Αφρική, η οποία βρίσκεται στο σημείο υπέρβασης του ορίου των 10.000 κρουσμάτων ημερησίως, σύμφωνα με τον νοτιοαφρικανό επιδημιολόγο Salim Abdool Karim.
Αυτό συνηγορεί υπέρ μίας ιδιαίτερα υψηλής μεταδοτικότητας; Αλλά και αυτό είναι πολύ νωρίς να ειπωθεί, σύμφωνα με τους ερευνητές, που σημειώνουν ότι άλλοι τοπικοί παράγοντες μπορεί να είναι καθοριστικοί στην διαμόρφωση της εικόνας.
Ιδιαίτερη σημασία στην τρίτη αναμνηστική δόση και την τήρηση των βασικών μέτρων προστασίας
Ένας από τους τοπικούς παράγοντες που μπορεί να βαραίνει είναι ότι το ποσοστό του εμβολιασμού στη Νότια Αφρική είναι πολύ χαμηλό. Λιγότερο από το ένα τέταρτο του πληθυσμού έχει εμβολιασθεί, γεγονός που καθιστά τους κατοίκους της χώρας περισσότερο ευάλωτους στην μόλυνση. Ακόμη, η παραλλαγή Δέλτα, κυρίαρχη στην Ευρώπη, έχει μικρή παρουσία στην Νότια Αφρική , πράγμα που δημιουργεί αμφιβολία για την ικανότητα της Όμικρον να πάρει την θέση της.
«Οι συνθήκες εμφάνισης και κυκλοφορίας της παραλλαγής Όμικρον στο νότιο τμήμα της αφρικανικής ηπείρου δεν είναι ίδιες με την Ευρώπη», σημειώνει ο άλλος επιδημιολόγος Arnaud Fontanet. «Είναι πολύ δύσκολο να συγκρίνει κανείς την δυναμική που μπορεί να υπάρχει μεταξύ διαφορετικών χωρών».
Όσο για την αντίσταση στο εμβόλιο, θα πρέπει να περιμένουμε δύο ή τρεις εβδομάδες για να έχουμε τα πρώτα στοιχεία σχετικά με την ικανότητα του ανθρώπινου οργανισμού να δημιουργήσει αντισώματα απέναντι στην παραλλαγή Όμικρον. Και πρέπει να περάσουν πολλοί μήνες μέχρι να έχουμε μία ιδέα για την πραγματική αποτελεσματικότητα των εμβολίων απέναντι στην προσβολή από την Όμικρον.
Προς το παρόν, οι ερευνητές επιμένουν σε ένα σημείο: η στρατηγική αντιμετώπισης των σημερινών παραλλαγών, κυρίως της Δέλτα, παραμένει εκ προοιμίου σωστή, ακόμη και μετά την εμφάνιση της Όμικρον.
Με άλλα λόγια, εν μέσω επιδημικού κύματος στην Ευρώπη, πρέπει να συνεχισθεί ο εμβολιασμός για να γίνει όσο γίνεται ευρύτερος, οπωσδήποτε στους ενηλίκους, και να συνεχισθεί η τήρηση των βασικών μέτρων προστασίας, όπως η χρήση μάσκας
Η νέα μελέτη του Ινστιτούτου Παστέρ, που δημοσιεύθηκε χθες και πιθανότατα δεν λαμβάνει υπόψιν την εμφάνιση της Όμικρον, επιμένει στην τήρηση των βασικών μέτρων προστασίας (μάσκες, αποστάσεις, υγιεινή), τα οποία είναι ικανά να περιορίσουν σημαντικά τις νοσηλείες.
«Πρέπει να παραμείνουμε προσεκτικοί...να εργαζόμαστε περισσότερο εξ αποστάσεως...αυτό μπορεί να κάνει την διαφορά», λέει ο ειδικός στα μαθηματικά μοντέλα Simon Cauchemez, η μελέτη του οποίου δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην σημασία της εμβολιαστικής εκστρατείας για την χορήγηση της τρίτης, αναμνηστικής δόσης του εμβολίου κατά της Covid.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
