Στο στόχαστρο της κυβέρνησης έχει μπει το τελευταίο διάστημα το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού το οποίο κατηγορείται ανοικτά για τις ελλείψεις προσωπικού στο δημόσιο. Μάλιστα, χτες, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στον Αντώνη Σρόιτερ, δήλωσε απογοητευμένος από το ΑΣΕΠ κατηγορώντας το μάλιστα -εμμέσως- για την ήττα του στις ευρωεκλογές.
Συγκεκριμένα ο κ. Μητσοτάκης είπε: «Θέλω να δώσω ένα παράδειγμα: το ΑΣΕΠ. Δεν λειτουργεί το ΑΣΕΠ. Λυπάμαι που το λέω έτσι ξερά. Οι ρυθμοί του είναι απογοητευτικοί. Δεν γίνεται να περιμένουμε τόσο χρόνο για να πάνε να διοριστούν οι νοσηλευτές στα νοσοκομεία μας, πρέπει κάτι να κάνουμε. Είναι πρώτη προτεραιότητα για εμένα αυτό το ζήτημα. Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο πρέπει να το αντιμετωπίσω. Διότι είναι άλλο να λέμε προσλάβαμε και άλλο να λέμε στα χαρτιά…».
Ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ, Θάνος Παπαϊωάννου, απάντησε σήμερα, μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα του Συμβουλίου, στα πυρά κατά της Ανεξάρτητης Αρχής, απαριθμώντας όλες τις εργασίες που έχει αναλάβει, λέγοντας πως υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Ωστόσο, δήλωσε πως «το ΑΣΕΠ θα μετάσχει σε συζητήσεις για τη βελτίωση των διαδικασιών πρόσληψης, θα πρέπει όμως να είναι σαφές ότι δεν μπορεί και δεν πρέπει να επωμισθεί εξ ολοκλήρου τις δυσλειτουργίες της δημόσιας διοίκησης».
Η απάντηση του προέδρου του ΑΣΕΠ
Τον τελευταίο καιρό έχει ενταθεί η δημόσια συζήτηση για το έργο του ΑΣΕΠ.
Ως Πρόεδρος της Ανεξάρτητης Αρχής είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω για μια ακόμη φορά τον όγκο και το εύρος των αρμοδιοτήτων που έχουν ανατεθεί σε αυτήν ώστε, πρώτον, να υπάρχει μια πλήρης εικόνα στα μάτια της κοινωνίας και των υποψηφίων και, δεύτερον, η συζήτηση για τις αναγκαίες βελτιώσεις να λαμβάνει υπ’ όψιν την πραγματικότητα.
Κατά την τρέχουσα περίοδο, το ΑΣΕΠ ασκεί ένα ευρύτατο εύρος αρμοδιοτήτων, πολύ σημαντικότερων και πολύ απαιτητικότερων από όσες άσκησε ποτέ στην 30ετή ιστορία του.
Συγκεκριμένα, το ΑΣΕΠ:
Εκδικάζει αυτούς τους μήνες 6.300 ενστάσεις εκπαιδευτικών που αφορούν στην κατάταξη 150.000 εκπαιδευτικών γενικής παιδείας. Για την αλλαγή της αποδεδειγμένα βαριάς και αναποτελεσματικής διαδικασίας που προβλέφθηκε με τον ν. 4589/2019 και επαναλαμβάνεται ανά διετία, έχει συσταθεί πρόσφατα μετά από πρωτοβουλία μου και σύμφωνη γνώμη του κ. Πιερρακάκη, ομάδα εργασίας αποτελούμενη από στελέχη του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και του ΑΣΕΠ για τη βελτίωση της σχετικής διαδικασίας.
Έχοντας εκδώσει τα οριστικά αποτελέσματα 1.843 θέσεων Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (2ΓΒ/20213) εντός 7 μηνών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεων, συνεχίζει με εντατικούς ρυθμούς προκειμένου να εκδώσει τα προσωρινά αποτελέσματα (και στη συνέχεια τα οριστικά) 4.276 θέσεων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (3ΓΒ/2013). Για να γίνει αντιληπτός ο όγκος του συγκεκριμένου έργου, σημειώνω ότι ο αριθμός των θέσεων ΠΕ αγγίζει τον αριθμό του συνόλου των θέσεων που προκηρύχθηκαν την περίοδο 2020-2023 με το σύστημα της μοριοδότησης.
Έχει ξεκινήσει η διαδικασία επιλογής διοικητών και υποδιοικητών ΥΠΕ και νοσοκομείων. Ήδη διεξήχθη για πρώτη φορά στην ιστορία του ΑΣΕΠ ηλεκτρονικός διαγωνισμός και βρισκόμαστε στη διαδικασία της μοριοδότησης η οποία είναι εξαιρετικά περίπλοκη λόγω της πληθώρας των κριτηρίων, του διαφορετικού προφίλ των υποψηφίων (δημόσιος και ιδιωτικός τομέας) και των ερμηνευτικών ζητημάτων που πάντα δημιουργούνται κατά την έναρξη εφαρμογής ενός νεωτερικού νόμου. Παράλληλα, προετοιμάζεται νέος ηλεκτρονικός διαγωνισμός για μια σειρά από διοικήσεις φορέων που υπάγονται σε άλλα υπουργεία. Είχα εξαρχής τονίσει αρμοδίως ότι η σημαντική αυτή διαδικασία θα έχει μεγάλη διάρκεια και για λόγους που δεν έχουν να κάνουν με το ΑΣΕΠ αλλά με το σύστημα μοριοδότησης και το νομικό πλαίσιο των συνεντεύξεων.
Ξεκίνησε και ολοκληρώνεται με ταχείς ρυθμούς, τον Ιούλιο, η διαδικασία επιλογής 14 υπηρεσιακών γραμματέων.
Επιπλέον, είναι στο στάδιο έκδοσης προσωρινών αποτελεσμάτων για 5 προκηρύξεις με σειρά προτεραιότητας και οριστικών αποτελεσμάτων για 4 προκηρύξεων που αφορούν συνολικά σε περίπου 4.000 θέσεις. Ο μεγαλύτερος όγκος αυτών των προκηρύξεων αφορά σε προκηρύξεις του Υπουργείου Υγείας όπου το σύστημα της αυξημένης μοριοδότησης της ειδικής εμπειρίας πολλαπλασιάζει τον αριθμό των ελεγχόμενων δικαιολογητικών και επιμηκύνει τη διάρκεια έκδοσης των αποτελεσμάτων. Το σύστημα αυτό επεκτάθηκε πρόσφατα και σε θέσεις του Υπουργείου Πολιτισμού. Οι συνέπειες ως προς τον χρόνο έκδοσης των αποτελεσμάτων είναι από τώρα προβλέψιμες.
Επεξεργάζεται σημαντικές προκηρύξεις όπως αυτή για το Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό των επιτυχόντων του γραπτού διαγωνισμού (83 θέσεις), των υποψηφίων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (2.500 θέσεις) και των ΑΜΕΑ (1.600 θέσεις). Ειδικά η προκήρυξη για τους ΑΜΕΑ έχει και εμβληματικό χαρακτήρα καθώς θα είναι η πρώτη φορά που το ΑΣΕΠ εκδίδει προκήρυξη για αυτή την κατηγορία υποψηφίων.
Εκδίδει αποφάσεις αναπλήρωσης για τις χιλιάδες υποψηφίων που δεν αποδέχονται τον διορισμό τους ή παραιτούνται λίγο μετά από αυτόν, σε ποσοστό που συχνά ξεπερνά το 50% των διοριστέων. Οι αποφάσεις αναπλήρωσης που εκδίδονται ετησίως αφορούν σε 1.500-2.000.
Κάθε χρόνο ελέγχει και εγκρίνει προσκλήσεις και εκδικάζει τις ενστάσεις κάθε χρόνο για 12.000 θέσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου.
Εκτός των ανωτέρω, το ΑΣΕΠ ασκεί και μια σειρά από αρμοδιότητες, όπως η εποπτεία ή η συμμετοχή σε διαδικασίες πρόσληψης που προβλέπονται από ειδικές διατάξεις εκτός του ν. 4765/2021 (π.χ. προσλήψεις στον ΟΣΕ, Δικαστική Αστυνομία, δικαστικοί υπάλληλοι) ή η διεξαγωγή διαδικασιών επιλογής διευθυντικών στελεχών δημοσίων υπηρεσιών. Πρόσφατα δε ξεκίνησε η εμπλοκή συμβούλων του και υπαλλήλων σε πέντε επιτροπές εποπτείας της αξιολόγησης προσωπικού σε όλο το Δημόσιο.
Έχοντας αναφέρει όλα αυτά, πρέπει να προσθέσω ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης των σχετικών διαδικασιών και των αντίστοιχων νομοθετικών ρυθμίσεων. Οι σχετικές συζητήσεις έχουν ξεκινήσει από τις αρχές του έτους με τα συναρμόδια Υπουργεία, και ιδίως το Υπουργείο Εσωτερικών, καθώς οι περισσότερες αλλαγές δεν αφορούν μόνο το ΑΣΕΠ. Μία αποτελεσματική συζήτηση πρέπει να καλύπτει όλο τα σχετικά στάδια:
α. λήψη απόφασης για την ανάγκη μιας πρόσληψης και ένταξή της στον προγραμματισμό,
β. διαβουλεύσεις στο εσωτερικό του κάθε φορέα και στη συνέχεια με το ΑΣΕΠ για τα απαιτούμενα προσόντα,
γ. έκδοση προκήρυξης,
δ. έκδοση προσωρινών και οριστικών αποτελεσμάτων
ε. απόφαση κατανομής από το ΥΠ.ΕΣ. και
στ. διορισμός ή ανάγκη αναπλήρωσης και τελική πλήρωση θέσεων.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι πολλοί γνωρίζουν για τη διάρκεια των διαδικασιών του ΑΣΕΠ αλλά λίγοι ξέρουν ότι το στάδιο των εσωτερικών διαβουλεύσεων σε ένα φορέα για τα απαιτούμενα προσόντα αλλά και το στάδιο από την έκδοση οριστικών αποτελεσμάτων έως τον διορισμό (στάδια στα οποία το ΑΣΕΠ δεν έχει καμία εμπλοκή) μπορεί να υπερβούν τους έξι μήνες το καθένα.
Εν κατακλείδι, το ΑΣΕΠ μετέχει και θα μετάσχει σε συζητήσεις για τη βελτίωση των διαδικασιών πρόσληψης. Θα πρέπει όμως να είναι σαφές ότι δεν μπορεί και δεν πρέπει να επωμισθεί εξ ολοκλήρου τις δυσλειτουργίες της δημόσιας διοίκησης πόσω μάλλον είναι υποχρεωμένο να εφαρμόζει την κείμενη νομοθεσία και νομολογία.
