Όλοι οι εργαζόμενοι που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, δικαιούνται αποζημίωση σε περίπτωση που απολυθούν. Το ποσό της αποζημίωσης διαφέρει στην περίπτωση που υπήρξε έγκαιρη ενημέρωση από τον εργοδότη και στην περίπτωση της ξαφνικής και απροειδοποίητης απόλυσης.
Να σημειωθεί ότι έγκυρη καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου, προϋποθέτει την κοινοποίηση εγγράφου καταγγελίας, με ταυτόχρονη καταβολή της αναλογούσας αποζημίωσης λόγω απολύσεως. Το ύψος της αποζημίωσης και ο τρόπος καταβολής αυτής εξαρτώνται από την ιδιότητα του απολυομένου ως υπαλλήλου ή εργάτη.
Ο εργοδότης που καταγγέλλει με προειδοποίηση σύμβαση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού υπαλλήλου, καταβάλλει στον απολυόμενο το ήμισυ της αποζημίωσης απόλυσης για καταγγελία χωρίς προειδοποίηση ιδιωτικού υπαλλήλου με σχέση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου. Το παραπάνω ποσό καταβάλλεται κατά τη λύση της σύμβασης εργασίας, που επέρχεται με τη συμπλήρωση του χρονικού διαστήματος προειδοποίησης που ορίζει ο νόμος.
Στους εργατοτεχνίτες δεν χωρεί προειδοποίηση απόλυσης. Βάση υπολογισμού της αποζημίωσης αποτελούν οι καταβαλλόμενες αποδοχές κατά το χρόνο της προειδοποίησης και όχι οι τυχόν ανώτερες ή κατώτερες του χρονικού σημείου λύσεως της σύμβασης εργασίας.
Ο υπολογισμός της αποζημίωσης γίνεται με βάση τις τακτικές αποδοχές του μισθωτού (άσχετα αν πρόκειται για υπάλληλο ή εργατοτεχνίτη) κατά τον τελευταίο μήνα με καθεστώς πλήρους απασχόλησης.
Ως τελευταίος μήνας για τον υπολογισμό της αποζημίωσης νοείται το χρονικό διάστημα που έχει σαν τέλος την ημερομηνία απόλυσης του εργαζόμενου και αρχή την αντίστοιχη ημερομηνία του προηγούμενου μήνα. Επισημαίνεται ότι η αποζημίωση πρέπει να υπολογίζεται βάσει των πραγματικά καταβαλλόμενων αποδοχών και όχι βάσει των νομίμων.
Ως τακτικές αποδοχές θεωρούνται ο μισθός, καθώς και κάθε άλλη παροχή σε είδος και σε χρήμα που δίνεται τακτικά και μόνιμα. Ειδικά για την αποζημίωση απόλυσης συνυπολογίζονται τα δώρα εορτών και το επίδομα άδειας, προσαυξάνοντας κατά το 1/6 του μηνιαίου μισθού ή του ημερομισθίου.
Το ανώτατο ύψος της αποζημίωσης λόγω απολύσεως ανέρχεται σε 12 μηνιαίους μισθούς για τους εργαζόμενους που συμπλήρωσαν 16 έτη υπηρεσίας και πάνω. Ο υπολογισμός της αποζημίωσης γίνεται με βάση τις αποδοχές του τελευταίου μήνα, υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Το σύνολο των μισθών της αποζημίωσης προσαυξάνεται κατά 1/6.
Αποζημίωση και μερική απασχόληση
Για μισθωτούς που απασχολούνται συνεχώς με μειωμένο ωράριο , π.χ. επί λιγότερες ώρες την ημέρα ή επί λιγότερες ημέρες το μήνα ή την εβδομάδα, η αποζημίωση υπολογίζεται βάσει των μειωμένων αποδοχών που λαμβάνουν για την μειωμένη απασχόλησή τους, η οποία αποτελεί και την τακτική απασχόλησή τους.
Αποζημίωση για αμειβόμενους με ποσοστά
Η αποζημίωση των μισθωτών που αμείβονται με ποσοστά κατ’ αποκοπή ή κατά μονάδα παραγόμενης εργασίας (σερβιτόροι, κουρείς, οδηγοί ταξί κλπ), υπολογίζεται βάσει του μέσου όρου των αποδοχών που έλαβαν κατά τους δύο τελευταίους μήνες προ της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας τους, με καθεστώς πλήρους απασχόλησης.
Πάντως το ποσό της ημερήσιας αποζημίωσής τους δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερο από το αντίστοιχο τεκμαρτό ημερομίσθιο του ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ). Αν το ποσό είναι μικρότερο, τότε λαμβάνεται ως βάση το τεκμαρτό ημερομίσθιο του ΕΦΚΑ.
Πίνακας αποζημίωσης σε καταγγελία ΧΩΡΙΣ προειδοποίηση
Χρόνος υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη | Ποσό αποζημιώσεως |
1 έτος συμπλ. έως 2 έτη | 2 μηνών |
2 έτη συμπλ. έως 4 έτη | 2 μηνών |
4 έτη συμπλ.έως 5 έτη | 3 μηνών |
5 έτη συμπλ.έως 6 έτη | 3 μηνών |
6 έτη συμπλ.έως 8 έτη | 4 μηνών |
8 έτη συμπλ έως 10 έτη | 5 μηνών |
10 έτη συμπληρωμένα | 6 μηνών |
11 έτη συμπληρωμένα | 7 μηνών |
12 έτη συμπληρωμένα | 8 μηνών |
13 έτη συμπληρωμένα | 9 μηνών |
14 έτη συμπληρωμένα | 10 μηνών |
15 έτη συμπληρωμένα | 11 μηνών |
16 έτη συμπληρωμένα και άνω | 12 μηνών |
Πίνακας αποζημίωσης σε καταγγελία ΧΩΡΙΣ προειδοποίηση
Χρόνος υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη | χρόνος προειδοποίησης | Ποσό αποζημιώσεως |
1 έτος συμπλ. έως 2 έτη | 1 μήνας | 1 μηνός |
2 έτη συμπλ. έως 4 έτη | 2 μήνες | 1 μηνός |
4 έτη συμπλ.έως 5 έτη | 2 μήνες | 1 1/2 μηνός |
5 έτη συμπλ.έως 6 έτη | 3 μήνες | 1 1/2 μηνός |
6 έτη συμπλ.έως 8 έτη | 3 μήνες | 2 μηνών |
8 έτη συμπλ έως 10 έτη | 3 μήνες | 2 1/2 μηνών |
10 έτη συμπληρωμένα | 4 μήνες | 3 μηνών |
11 έτη συμπληρωμένα | 4 μήνες | 3 1/2 μηνών |
12 έτη συμπληρωμένα | 4 μήνες | 4 μηνών |
13 έτη συμπληρωμένα | 4 μήνες | 4 1/2 μηνών |
14 έτη συμπληρωμένα | 4 μήνες | 5 μηνών |
15 έτη συμπληρωμένα | 4 μήνες | 5 1/2 μηνών |
16 έτη συμπληρωμένα και άνω | 4 μήνες | 6 μηνών |
Να σημειωθεί τέλος ότι ιδιωτικοί υπάλληλοι, με σχέση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου, που στις 12-11-2012, είχαν συμπληρώσει 17 έτη υπηρεσίας και άνω στον ίδιο εργοδότη, δικαιούνται, εκτός της προβλεπόμενης κατά τα ανωτέρω αποζημίωσης, σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασής τους, οποτεδήποτε και αν απολυθούν, επιπλέον αποζημίωση που αυξάνεται κατά ένα μηνιαίο μισθό για κάθε επιπλέον έτος υπηρεσίας μέχρι και 12 μηνιαίους μισθούς.
Για τον ανωτέρω υπολογισμό λαμβάνονται υπόψη:
- Ο χρόνος υπηρεσίας, που συμπλήρωσε ο εργαζόμενος στον ίδιο εργοδότη στις 12-11-2012, ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου 4093/2012, οποτεδήποτε κι αν απολυθεί.
- Δεν λαμβάνεται υπόψη η επιπλέον υπηρεσία που διένυσε ο εργαζόμενος στον ίδιο εργοδότη μετά τις 12-11-2012
- Ο υπολογισμός της επιπλέον αυτής αποζημίωσης γίνεται βάσει των τακτικών αποδοχών του τελευταίου μήνα, πριν την καταγγελία της σύμβασης εργασίας, υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τακτικές αποδοχές κατά το ποσό που υπερβαίνουν τις δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ.