Ρεκόρ 15ετίας έσπασαν οι κενές θέσεις εργασίας το πρώτο τρίμηνο του 2024, όπως υπογράμμισε ο εργατολόγος, κ. Γιάννης Καρούζος.
Ειδικότερα, μιλώντας στον ΑΝΤ1, τόνισε ένα παράδοξο γεγονός που υφίσταται, ότι δηλαδή, ενώ υπάρχει μεγάλο ποσοστό κενών θέσεων εργασίας, η ανεργία είναι υψηλή. «Έχουμε το μεγαλύτερο ρεκόρ 15ετίας στον αριθμό κενών θέσεων, ενώ η ανεργία παραμένει στο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα αμετάβλητη. Το ποσοστό είναι 10,8 περίπου αμετάβλητο δηλαδή φαίνεται να μην μπορεί να κατέβει παρακάτω η ανεργία από την άλλη θέση είναι κενές» είπε.
Απαντώντας σε ερώτημα σχετικά με τους λόγους των ελλείψεων στην αγορά εργασίας, ανέφερε πως: «Κάτι είναι ανισόρροπο, κάτι είναι άρρωστο στην αγορά εργασίας. Το πρώτο χαρακτηριστικό είναι ότι δεν υπάρχουν δεξιότητες. Είμαστε στη χειρότερη θέση μετά την Ισπανία ακριβώς την Ευρώπη στην έλλειψη δεξιοτήτων για να καλύψουμε τις θέσεις αυτές, πληροφορική ξενοδοχεία κατασκευές βιομηχανία. Ειδικά, στον τουρισμό φέτος μαζί με την εστίαση να ξεπεράσουμε και τις 100.000 και σαν τεράστιο πρόβλημα για το για τον τουρισμό στη χώρα».
«Το δεύτερο είναι ότι έκανε περίπου 10 χρόνια να αυξηθεί ο μέσος μισθός, ένα ποσοστό 20%. Δηλαδή ο αμέσως μισθούς ξεκίνησε το 2015 και έτσι το 2024 να δίνει αύξηση 20% σε μία δεκαετία» είπε.
Σε ποιους κλάδους εντοπίζονται ελλείψεις
Ο γνωστός εργατολόγος αναφέρθηκε στους κλάδους, στους οποίους εντοπίζονται σημαντικές ελλείψεις. Ειδικότερα, οι κλάδοι με τις σημαντικές ελλείψεις είναι η πληροφορική, η εστίαση και ο ξενοδοχειακός κλάδος, αλλά και η βιομηχανία.
«Ο πρώτος κλάδος με ελλείψεις είναι η πληροφορική. Ουσιαστικά εκεί έχουμε τις περισσότερες κενές θέσεις, αυτή τη στιγμή 10.000 κυρίως δεν βρίσκονται άνθρωποι για να καλύψουν δεξιότητες μηχανές αναζήτησης που έχουνε εγκαταστάσεις και στην Ελλάδα ο δεύτερος πολύ μεγάλος κλάδος για μένα θα καταλήξει ο πρώτος είναι η εστίαση και ο ξενοδοχειακός κλάδος πολύ σημαντικό όπως είπα μέχρι τώρα είναι 80.000 θέσεις πιστεύω θα πάμε πάνω από 100.000 για πρώτη φορά. Και επίσης ένας τεράστιος κλάδος (σ.σ.στον οποίο υπάρχουν ελλείψεις) είναι η βιομηχανία, όπου έχουμε 90.000 κενές θέσεις. Η Ελλάδα είναι 16η στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτό το θέμα. Ειδικά με τεχνικές ειδικότητες ψηφιακών τεχνολογιών, που εκλείπουν ως ειδικότητα στην αγορά εργασίας» τόνισε ο κ. Καρούζος.
Καταλήγοντας, επεσήμανε πως: «Αν δε γίνει μία σοβαρή συζήτηση διασύνδεσης νέας εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας, δυστυχώς, θα συνεχίσουμε έτσι».
Κενές θέσεις εργασίας
Ακολουθούν τα στοιχεία που συγκέντρωσε και παρέθεσε σε άρθρο του στο Δικηγόρος - Εργατολόγος, ο εργατολόγος και δικηγόρος, κ. Γιάννης Καρούζος.
- Ρεκόρ 15ετίας στις κενές θέσεις εργασίας φέτος το πρώτο 3μηνο
- Πρώτο 3μηνο 2024: 70.826 κενές θέσεις εργασίας
- Σε απόλυτους αριθμούς, το πρώτο τρίμηνο του 2024 καταγράφονται οι περισσότερες κενές θέσεις εργασίας από το πρώτο τρίμηνο του 2009 και μετά
- Το αμέσως επόμενο τρίμηνο με τις περισσότερες κενές θέσεις εργασίας ήταν το πρώτο τρίμηνο του 2009, όταν καταγράφηκαν 51.613 κενές θέσεις εργασίας.
Αξίζει να σημειωθεί πως το άλμα στις κενές θέσεις εργασίας δεν είναι μόνο σε απόλυτους αριθμούς αλλά και ποσοστιαία καθώς η αύξηση σε ετήσια βάση (συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2023) είναι 115,6%!
Ενδιαφέρον έχει η πορεία των κενών θέσεων εργασίας:
- Από 50.000 και 40.000 που ήταν το 2009 – έπεσαν μέσα στην κρίση κάτω από 10.000
- Και ανέκαμψαν από το 2021 και μετά.
- Το Β τρίμηνο του 2022 για πρώτη φορά μετά από το ξέσπασμα της κρίσης ξεπέρασαν οι κενές θέσεις εργασίας τις 20.000
- Το πρώτο τρίμηνο του 2023 για πρώτη φορά ξεπέρασαν τις 30.000και πλέον το πρώτο τρίμηνο του 2024 το άλμα έγινε πάνω από τις 70.000 θέσεις.
Δηλαδή:
- Το πρώτο τρίμηνο φέτος οι κενές θέσεις αυξήθηκαν 115,6% συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2023 κι ενώ
- Το πρώτο τρίμηνο του 2023 οι κενές θέσεις είχαν αυξηθεί 97,9% συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2022
- Δηλαδή: το πρώτο τρίμηνο φέτος οι κενές θέσεις εργασίας αυξήθηκαν 213,5% συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2022!
Πού εντοπίζονται οι περισσότερες ελλείψεις
Πληροφορική
(ιδιαίτερα μετά την έλευση πολυεθνικών τύπου Google,. Amazon, Microsoft).
Προγραμματιστές, αναλυτές δεδομένων, αλλά και ειδικότητες που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη λογισμικού είναι δυσεύρετες.
Εκτιμάται πως θα λείπουν 10.000 εργαζόμενοι στον κλάδο των τεχνολογιών πληροφορικής ετησίως για τα επόμενα 3-5 χρόνια.
Ξενοδοχεία
Σύμφωνα με στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), οι ελλείψεις ανέρχονται σε 53.000, ενώ αν σε αυτές συνυπολογιστεί και το έλλειμμα που υπάρχει στον συναφή κλάδο της εστίασης τότε οι κενές θέσεις ανέρχονται στις 80.000. Σεφ, μάγειρες, ρεσεψιονίστ, καμαριέρες, κηπουροί, είναι μερικές από τις ειδικότητες που παρατηρούνται ελλείψεις.
Κατασκευές
Οι ειδικότητες που λείπουν από τις κατασκευές, όπως αναφέρουν οι εκπρόσωποι του κλάδου αφορούν τόσο στελεχιακό δυναμικό όπως μηχανικούς, αλλά και χειριστές μηχανημάτων και εργοταξιάρχες.
Είναι ενδεικτικό πως φέτος εγκρίθηκαν 10.338 μετακλήσεις εργαζομένων από το εξωτερικό για το κλάδο των κατασκευών κυρίως σε ειδικευμένους οικοδόμους.
Βιομηχανία
Κενές θέσεις εργασίας στη Βιομηχανία σε τεχνικές ειδικότητες (16η θέση στις χώρες της Ε.Ε.), αποτέλεσμα του χαμηλού βαθμού διείσδυσης νέων ψηφιακών τεχνολογιών στην παραγωγή και στην αδυναμία των συστημάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης να προσαρμόσουν τα προγράμματα σπουδών τους.
Και την ίδια στιγμή, έχουμε μια ανεργία που δεν πέφτει κάτω από 10%
Η αγορά εργασίας βρίσκεται αντιμέτωπη εδώ και πολλούς μήνες με τον «σκληρό πυρήνα» της ανεργίας, καθώς παρά την διαρκή αποκλιμάκωση από το 2015 και μετά, τους τελευταίους πολλούς μήνες η ανεργία παλεύει με τον πήχη του 10% και 11% εμφανίζοντας ισχυρά σημάδια αντίστασης.
Η συγκυριακή πτώση στο 9,3%, το 9,4% και το 9,2% τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2023 αποδίδεται σε στατιστική αστοχία, καθώς η ΕΛΣΤΑΤ αναθεώρησε τις εκτιμήσεις της σε 10,6%, 10,8% και 10,4%, ενώ και τον Ιανουάριο η ανεργία μετρήθηκε στο 10,4%.
Σε αυτή την δεξαμενή του «σκληρού πυρήνα» της ανεργίας βρίσκονται περίπου 500.000 άνεργοι, οι οποίοι παραμένουν σταθεροί εδώ και πάνω από ένα χρόνο.
Ήδη τον Ιανουάριο του 2023 οι άνεργοι ήταν 501.948 άτομα (αργότερα το πλήθος αναθεωρήθηκε σε 529.377) με το ποσοστό της ανεργίας να καταγράφεται αρχικά στο 10,8% και αργότερα να αναθεωρείται στο 11,3%. Αντίστοιχα, φέτος τον Ιανουάριο η ανεργία καταγράφηκε αρχικά στο 10,4% και οι άνεργοι μετρήθηκαν σε 495.132.
Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά αυτής της δεξαμενής; Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το προφίλ του ανέργου στον δομικό πυρήνα της ανεργίας είναι:
Νέα γυναίκα 15 έως 24 ετών
Το ποσοστό ανεργίας κατά φύλο δείχνει πως στις γυναίκες η ανεργία είναι:
- 14,8% το 2023 και
- 13,2% το 2024
Αισθητά υψηλότερα δηλαδή από ότι στους άνδρες:
- 8,6% το 2023 και
- 8% το 2024
Αντίστοιχα στις ομάδες ηλικιών η ανεργία «θερίζει» στους νέους 15-24 ετών:
- 26,8% το 2023 και
- 22,9% το 2024
Έναντι των ηλικιών 25 – 74
- 10,4% το 2023 και
- 9,7% το 2024
Είναι εμφανές πως η πτώση της ανεργίας έχει «βαλτώσει».
Αιτία
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία της CEDEFOP η Ελλάδα κερδίζει αργυρό πανευρωπαϊκό μετάλλιο αναντιστοιχίας δεξιοτήτων των εργαζόμενων με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, καθώς συγκεντρώνει την 2η χειρότερη βαθμολογία στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 στο skills matching μετά την Ισπανία.
Αντίστοιχα στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων (skills development) η Ελλάδα έρχεται 4η από το τέλος μπροστά μόνο από την Κύπρο, την Ρουμανία και την Βουλγαρία, ενώ ουραγός είναι η χώρα μας και στον δείκτη (skills activation) καταλαμβάνοντας την 5η θέση από το τέλος στην Ευρώπη των 27.
Η αύξηση των απολαβών στην εξαρτημένη εργασία είναι ασθενής. Ο μέσος μικτός μισθός αυξήθηκε μόλις κατά 20% την τελευταία 10ετία, από το 2014 έως το 2023 κι ενώ η ελληνική οικονομία βγήκε από την βαθιά κρίση στο… ξέφωτο της ανάπτυξης.
Το 2014 ο μέσος μισθός σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη» ήταν 1.042 ευρώ μικτά και μετά από πολλά σκαμπανεβάσματα έφτασε το 2023 στα 1.251 ευρώ, καταγράφοντας μια αύξηση 200 ευρώ και 20% σε 10 ολόκληρα χρόνια. Η απόσταση όμως από τα 1.500 ευρώ – μέσος μισθός το 2009 – είναι ακόμη σημαντική.