Στον ιδιωτικό τομέα όταν μιλάμε για υπερωρία ή υπερωριακή απασχόληση ή υπερωριακή εργασία εννοούμε την απασχόληση του εργαζομένου πέραν του ανωτάτου νομίμου ωραρίου εργασίας.
Να σημειωθεί ότι το ανώτατο νόμιμο ωράριο εργασίας ορίζεται ως:
- 48 ώρες εβδομαδιαίως και 8 ώρες ημερησίως για εργαζόμενους με το σύστημα της εξαήμερης απασχόλησης
- 45 ώρες εβδομαδιαίως και 9 ώρες ημερησίως για τους εργαζόμενους με το σύστημα του πενθημέρου
Έτσι, ως υπερωρία νοείται η απασχόληση του εργαζομένου που υπερβαίνει τα χρονικά όρια του νόμιμου ωραρίου εβδομαδιαίας και της ημερήσιας εργασίας.
Η υπέρβαση των 9 ωρών εργασίας ημερησίως λαμβάνεται πάντοτε υπόψη ως υπερωρία (είτε νόμιμη είτε παράνομη), διότι εν προκειμένω υφίσταται υπέρβαση του νόμιμου ημερήσιου ωραρίου, χωρίς να ενδιαφέρει αν έχουμε ταυτόχρονα και υπέρβαση του νόμιμου εβδομαδιαίου ωραρίου των 48 και των 45 ωρών αντιστοίχως.
Πόσες υπερωρίες επιτρέπονται
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 58 του ν. 4808/2021, το ανώτατο όριο πραγματοποίησης υπερωριακής απασχόλησης σε όλες τις επιχειρήσεις και για όλους τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα διαμορφώνεται σε 150 ώρες ετησίως και μέχρι 3 ώρες ημερησίως.
Παράνομες υπερωρίες
Κάθε ώρα υπερωρίας, για την πραγματοποίηση της οποίας δεν τηρούνται οι προβλεπόμενες από το νόμο διατυπώσεις και διαδικασίες έγκρισης, χαρακτηρίζεται παράνομη υπερωρία.
Για κάθε ώρα παράνομης υπερωρίας, ο μισθωτός δικαιούται αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά εκατόν είκοσι τοις εκατό (120%).
Νόμιμες υπερωρίες
Μισθωτοί απασχολούμενοι υπερωριακώς, δικαιούνται για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας, έως 3 ώρες ημερησίως και μέχρι τη συμπλήρωση 150 ωρών ετησίως, αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά σαράντα τοις εκατό (40%).
Η αμοιβή για την πέραν των 150 ωρών ετησίως νόμιμη υπερωριακή απασχόληση είναι προσαυξημένη 60%επί του καταβαλλόμενου ωρομισθίου, πάντοτε υπό την προϋπόθεση ότι για την πραγματοποίηση αυτής θα έχει εκδοθεί απόφαση του αρμοδίου οργάνου της Επιθεώρησης Εργασίας.
Πότε επιτρέπονται οι υπερωρίες
Σύμφωνα με τον Νόμο, η παροχή υπερωριακής απασχόλησης επιτρέπεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και εφόσον τηρηθούν οι ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις.
Πιο συγκεκριμένα, οι υπερωρίες επιτρέπονται όταν:
- Υπάρχουν ορισμένοι λόγοι που τη δικαιολογούν
- Δεν τίθεται υπέρβαση ενός ανώτατου ορίου ωρών που καθορίζεται σε ημερήσια και σε ετήσια βάση (δηλαδή 3 ώρες ημερησίως και 150 ώρες ετησίως)
- Υπάρχει επίσημη αναγγελία της υπερωρίας, μέσω του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ, στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας πριν ή κατά την πραγματοποίησή της
